Raul Zibechi’nin eserinde Öcalan, Rojava ve Jineolojî

img

HABER MERKEZİ - "Öcalan’ın düşünce biçiminde beni en çok etkileyen amaçlara sadık kalırken değişimden geçebilmesi. Yöntemine büyük saygı duyuyorum” diyen Raul Zibechi, “Başka Dünyalar İnşa Etmek” kitabında Rojava Devrimi, Jineolojî ve Abdullah Öcalan’a yer veriyor.

Raul Zibechi’nin “Başka Dünyalar İnşa Etmek: Latin Amerika’da Hareket Halindeki Toplumlar ve Sömürgecilik Karşıtı Yollar” kitabı C. Güneş İspir’in çevirisiyle Aram Yayınevi’nden çıktı. Zibechi, direnirken var olmaya, yaşamaya devam etmek için toplumun ihtiyaç duyduğu yeni dünyaları yaratan hareketteki puebloların (hareket halindeki toplumlar), ataerki ve kapitalizm karşıtı kadınların ve gençlerin ayaz izleri ve ilhamlarının takip edilmesi gerektiğini vurguluyor. “Başka Dünyalar İnşa Etmek” kitabı bu temaya işaret eden pek çok makalenin derlenmesinden oluşuyor. Neoliberal kapitalizme karşı kolektif direniş özneleri olarak örgütlenirken yeni dünyaların da yaratıcıları olan hareket halindeki toplumlara işaret eden Zibechi, “kitaptaki yedi çalışmada halkların canlı deneyiminin bizzat kendisi, şu an inşa edilmekte olan diğer dünyalara ve her pueblonun bu dünyaları savunduğu farklı yollara doğru yaşadığımız geçiş tipini yansıtmak için kullanılacak kuramsal tefekkür için bir pusula işlevi görecektir” diyor. 
 
‘ÖCALAN TARİHİ GENİŞ ÇAPTA YENİDEN İNŞA EDİYOR’
 
Raul Zibechi, “Kürdistan’da Feminizmin Bağımsızlaştırılması” başlığı altında Kürt Özgürlük Hareketi, Rojava Devrimi, Jineoloji ve Abdullah Öcalan’a yer veriyor. Kürt Özgürlük Hareketi’nin 2012’den beri eleştirel düşünce ve pratiğini, dünya çapında yeninden cezbederek canlandırdığına dikkat çeken Zibechi, şunları kaydediyor: “Tarihi Kürdistan’da Rojava Devrimi veya daha yakın dönemde Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi Devrimi (AANES) olarak bilinen bu devrim, atalardan kalma bilgiyi günümüz mücadelesini yürütmek üzere sağaltmıştır. Pek çok uygulama ve öncelikleriyle beraber Kürt dünya görüşü, Kürtlerin uzun soluklu özgürlük mücadelesi boyunca bir dönüşümden geçirilmiştir. Bu noktada eleştirel düşünceye sömürge karşıtı önemli katkılar olarak gördüğüm iki yönünden bahsetmek istiyorum: Kadınların Kürt hareketinde sahip oldukları olağanüstü rolü gözler önüne seren ‘kadın bilimi’ veya jineolojiyi formüle etmeleri ve AANES’in öncüsü Kürdistan İşçi Partisi’nin kilit düşünürü Abdullah Öcalan… Öcalan tarihi geniş çapta yeniden inşa ederken, Kürt halkının kendi devrimini yönettiği Ortadoğu merkezli bir dünya görüşü sunmaktadır. Bu durum oldukça merkezidir.”
 
Dünya çapında toplumsal hareketlere odaklanan ve bu hareketlerin tarihsel bağlamlarını irdeleyen eserler üreten Zibechi, devrimci düşünceleri ve mücadele tecrübelerini aktarırken, aynı zamanda küresel düzeydeki özgürlük hareketlerinin tarihine de ışık tutuyor. Zapatista destek üslerinin, Kolombiya’daki Cauca Bölgesel Yerli Meclisi’nde (CRIC) örgütlenen halkların ve kuramsal-somut Kürt deneyiminin özgürleştirici pratikleri arasında ortak bir nokta gördüğünü savunan Zibechi, “Öcalan ağalar ve efendilerle beraber, kapitalizmin özünü gizlemeye çalışan bir bilim kisvesine bürünen politik ekonomiyi imal eden sömürge savaşlarıyla zenginleşmiş modern burjuvazinin de bu haramilerin (1921 Kahire Konferansı’ndaki kırk delegeye ithafen Kırk Haramiler) bir mensubu olduğunu öne sürer. Bu yüzden kapitalizmin doğuşu doğal ekonomik güçler aracılığıyla değil, dışarıdan yoğunlaşmış bir iktidar mantığı dayatmaya çalışan otoriter figürler yoluyla gerçekleşmiştir” diye kaydediyor.
 
MARX VE MARKSİZM ELEŞTİRİSİ
 
Zibechi, Marx'ın eleştirisini ve Marksizmin Avrupa merkezli mirasını yeniden değerlendirerek, Abdullah Öcalan’ın Marksizm üzerine geliştirdiği eleştirileri, yenidünya düzenine yönelik düşüncelerini, Kürt toplumunda yarattığı dönüşümü, onun kadın eksenli kurtuluş öğretisini ele alıyor. “Öcalan’ın hem Marksizm hem de Marx eleştirisinde kendi kuşağımızın diğer militanlarından çok daha ileri gittiğine inanıyorum” diyen Zibechi’nin kitapında tartışılan diğer ana başlıklar şöyle: “Sömürgecilik Karşıtı Yollar Açan Hareket Halindeki Toplumlar”, “Eleştirel Düşünceye Aşağıdan Meydan Okumak”, “Çeşitliliğe Oynamak Bütünsellik ve Homojenleştirmeyi Reddetmektir”, “Hareket Halindeki Toplumlarla Dönüşümü Tekrar Düşünmek”, “Cauca’nın Yerli Muhafızları: Himaye Araçları ve Dönüştürücü Değişim”, “Öcalan’la Hayali Diyaloglar: Eleştirel Düşünce’nin Güncellenmesi”. 
Raul Zibechi, “Başka Dünyalar İnşa Etmek: Latin Amerika’da Hareket Halindeki Toplumlar ve Sömürgecilik Karşıtı Yollar” eseriyle okura, dünyaları başka türlü yaratmak için gereken yeni köprüleri tekrar kurmaya ve iletişim ağlarını yeniden bir araya getirmeye yardımcı oluyor.
 
RAUL ZIBECHİ KİMDİR?
 
Raul Zibechi 1952’de Uruguay’ın Başkenti Montevideo’da doğdu. 17 yaşında MLN-Tupamaros’un kitle cephesi olan Devrimci Öğrenci Cephesi’ne katıldı. 1975’te Buenos Aires’e, 1976’da İspanya’ya sürgün edildiği; buralarda köylülere okur-yazarlık göreviyle Komünist Hareket’e ve NATO karşıtı harekete katıldı. 1980’lerde Egin (Bask Ülkesi), Liberacion (İspanya Devleti), Page 12 (Arjantin) ve Mate Amargo (Uruguay) gazetelerinde yazmaya başladı. Uruguay’a döndüğünde haftalık Brecha Gazetesi’nde çalıştı. Gazetedeki Arjantin Piquetero Hareketi ile ilgili haber yorumu ile Jose Marti Ödülü’nü (Küba) kazandı. 1985’ten sonra özellikle Latin Amerika’nın toplumsal hareketleriyle birlikte çalıştı. Bu hareketlerde hem eğitim görevlerinde hem de kolektif eylemin teorik analizi üzerine çalıştı. 1994’teki Zapatista Ayaklanması’ndan sonra, Marksizm’in Avrupa merkezli mirasından kurtulmaya başladığı, özgün Afro-Amerikan ve yerli halkların katkılarını araştırdığı bir yola girdi. 17  ülkede 8 dilde 19 kitap yayımladı ve 2017’de Universidad Mayor de San Andres’ten (La Paz, Bolivya) fahri doktorluk unvanını aldı.
 

Diğer başlıklar

05/07/2025
22:55 Tetwan'daki festival konserlerle sürüyor
22:48 Muhittin Böcek tutuklandı
22:29 3 ilçedeki yangınlar kontrol altına alındı
22:14 Gazze'de katledilenlerin sayısı 57 bin 338’e çıktı
22:09 Pirsûs'ta katledilenler için Tuzluçayır'da yürüyüş
21:55 Özel'den Erdoğan'a istifa çağrısı
21:46 Birçok kentte 'süreç' temalı buluşma: Halk somut adım bekliyor
21:19 İngiltere Dışişleri Bakanı Lammy'den Şam’a ziyaret
21:14 Muhittin Böcek'e tutuklama talebi
20:40 CHP PM yarın olağanüstü toplanacak
20:06 Serra Bucak: Belediye başkanlarının yeri cezaevi değildir
19:46 Gabar Dağı’nda yeniden yangın çıktı
19:42 Kürtçe, Süryanice ve Ermenice kurslardan mezun olanlar belgelerini aldı
19:27 Muhittin Böcek adliyeye sevk edildi
19:22 Aydınlar barışı tartıştı: Direnenin direnenle dayanışma düzeyi düşük
19:11 Ege Denizi'nde 3,9 büyüklüğünde deprem
19:08 AKP’li Çelik'ten Özel'e yanıt
18:50 Emek ve Demokrasi Güçleri: Başkanları serbest bırakın
18:45 Deprem Bilimci Görür’den uyarı
18:18 Gazeteci Timur Soykan gözaltına alındı
18:16 'Kültürel soykırım' paneli: Köklerimize dönmeliyiz
18:08 İHD: Yangına geç müdahale ihlallere yol açtı
18:01 Bakırhan: Hukukun olmadığı bir sistem kimseye kazandırmaz
17:53 Aydın’da bir kadın katledildi
17:48 Bakan Tunç CHP’ye operasyonları eleştirenleri hedef aldı
17:43 Licê’deki yangın kontrol altına alındı
17:31 DEM Parti olağanüstü toplanıyor
17:27 Wan’da halk buluşmaları: Daha büyük bir mücadele başlıyor
17:14 Gözaltındaki Zeydan Karalar halkı belediye önüne çağırdı
17:07 Güney Kürdistan Ulusal Kürt Kadın Birliği Platformu deklare edildi
16:35 Çocuk çalıştayında deneyimler paylaşıldı: Modelimizi oluşturmalıyız
16:16 'Hêviyên Hunerê' sergisi açıldı
16:13 Özgür Özel: Bu savaş ilanı demokratik siyasete açılmıştır
16:03 KHK eylemi 137'nci haftasında: Barışın önü işe iadelerle açılır
15:44 Sabahat Tuncel: 8 Temmuz’da Ankara’da buluşalım
15:39 DEM Parti'den Semsûr Belediyesi'ne dayanışma ziyareti
15:37 Amedspor yeni sezon formalarını tanıttı
15:21 Dörtyol yangınında son durum
15:16 Muratpaşa'da aynı yerde ikinci yangın
15:12 Licê kırsalında yangın
15:10 Antalya Arkeoloji Müzesi yıkılacak
14:58 Adana Büyükşehir Belediyesi önünde gözaltı protestosu
14:44 Silivri açıklarında 4,1 büyüklüğünde deprem
14:36 Ağır hasta tutsaklar Aktaş ve Gurban'ın tahliyesini istediler
14:19 Çocuk çalıştayında anadilde eğitime vurgu
14:09 İki kentte gençlik çalıştayı: Üzerimize düşeni yapacağız
13:58 Erdoğan'dan 'süreç' açıklaması: Titizlikle çalışıyoruz
12:56 Hatay'da deprem
12:56 Bakırhan'dan operasyonlara tepki: Antidemokratik uygulamalardan vazgeçin
12:51 Cumartesi Anneleri: Vedat Aydın dosyasında cezasızlığa son verin
12:26 CHP'nin Kurtulmuş ile yapacağı komisyon görüşmesi ertelendi
12:17 DEM Parti, Semsûr ve Adana belediyelerini ziyaret edecek
12:15 Hatay’da yangın kısmen kontrol altına alındı
12:01 Kayıp yakınları: Vedat Aydın’ın faillerini açığa çıkarın
11:32 CHP MYK'si olağanüstü toplandı
11:18 Eş genel başkanlar: Bu operasyonlar çözümün yolunu tıkıyor
11:11 Gençlik çalıştayında Ortadoğu'daki krizler ve çözümler tartışılacak
11:07 DEM Parti’den önemli bilgilendirme: İsim bildirin
10:44 Gabar’da binlerce ağaç küle döndü
10:03 DEM Parti'den İzBB tepkisi: Barış umuduna zarar veriyor
09:49 Köylüler nöbette: Yasa geri çekilene kadar mücadele edeceğiz
09:17 Hastane sevki 15 defa engellenen tutsağa alzeheimer tanısı konuldu
09:12 AYM'den Kader Ortakaya kararı: Yaşam hakkı ihlal edildi
09:07 İzol Davası yeniden görülecek: Avukatlardan 'tutuklama' başvurusu
09:06 Asgari ücrete ara zam tartışmaları: Birleşik mücadeleyle yol alabiliriz
09:06 Uytun davası 16 yıldır sürüyor: Asker cezalandırılmadı, gaz fişeği bulunmadı
09:05 AKP'li Nasıroğlu'nun şirketi Sisê'yi talan ediyor
09:04 Helikopterden atılan Şiban’a verilen ceza onandı
09:03 ‘Tehlikeli’ gemi söküm için Aliağa'da
09:02 Suavi: Sanat barışla özgürleşir
09:01 Amed’de düzenlenecek gençlik çalıştayına davet
09:00 05 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
08:47 Belediye başkanı tutuklanmıştı: Vekili de gözaltına alındı
08:21 Dörtyol'da orman yangını: Bin 870 kişi tahliye edildi
08:02 CHP'li belediyelere operasyon: Karalar, Tutdere ve Böcek gözaltında
04/07/2025
22:52 Kürdistan ve Türkiye'de demokrasiyi sağlamalıyız'
21:06 Bakırhan'dan Soyer'in tutuklanmasına tepki: Derhal serbest bırakılmalı
20:31 Munzur Festivali çağrısı: Sanatçıların katılımı topluma güç verecektir
19:57 Zeytinlik yasasına karşı nöbette olan köylülere dayanışma ziyareti
19:44 Eskişehir'de madden aramaya ÇED olumlu kararı
19:33 KESK üyesi KHK'lilerin işlerine iadesi istendi
18:53 Omerya'daki yangın kontrol altına alındı
18:40 Yangından zarar görenlerle dayanışmaya valilik engeli iddiası
18:27 İhraç istemiyle disipline sevk edilen Jiyan Ormanlı'nın istifası istendi
18:07 Tunç Soyer ve CHP İl Başkanı Aslanoğlu tutuklandı
18:01 Pınar Bayrak'ı katleden Ziya Ecer’e ağırlaştırılmış müebbet
17:35 Pınar Bulunmaz davasında yine tutuklama çıkmadı
17:06 Diploma iptalini protesto eden öğrenci serbest
16:54 Tetwan’da ‘İnsan hakları ve barış’ paneli düzenlendi
16:34 Eskişehirliler Cengiz Holding'in maden projesine karşı eylemde
16:33 Buca ve Ödemiş’te yangın: Yerleşim yerleri boşaltıldı
16:10 Manavgat Belediye Başkanı gözaltına alındı
15:59 İstanbul'da 'Demokratik Toplum Çalıştayı' düzenlenecek
15:59 Xeceri'deki GES projesi iptal
15:41 İmamoğlu hakkında 'sahte diploma' iddianamesi
15:39 Gundik Festivali'ne itiraz: Fikriyatı başka yöne evrildi
15:31 ‘Öcalan’ın çağrısı Ortadoğu’yu istikrara kavuşturabilir’
15:24 ATK'den hasta tutsak Güler için ‘hayatını yalnız idame ettiremez' raporu
15:21 İnsan hakları sempozyumunda 'ortak mücadele' vurgusu
15:13 Defterdeki Kürtçe şarkılardan dolayı hücre cezası verildi
14:49 2 yıl 1 ay hapis cezasının gerekçesi: Öcalan'a 'PKK Lideri' demek!
14:39 DBP Agirî’de yeni yönetimini belirledi
14:29 Hindistan'da sel ve heyelan: 69 ölü, 110 yaralı
14:26 Ahmet Saymadi hakkında ceza ve tahliye
14:13 33 yıl tutsaklığın ardından Amed'de kitlesel karşılandı
14:07 Omerya’da ormanlık alanda yangın
12:51 Gabar'daki yangın geniş bir alana yayıldı
12:27 Meclis’te yemekten zehirlenme iddiası
12:09 Tunç Soyer: Dosyamızda cevabı olmayan hiçbir soru yok
12:07 Tunç Soyer ve 98 kişi hakkında tutuklama talebi
11:58 10. Yargı Paketi sonrası tutuklu/hükümlü sayısı
11:38 İzmir'deki yangınlarda son durum
11:11 Ailelerden İmralı’ya gitmek için başvuru
11:07 Diploma iptalini protesto eden öğrenciye gözaltı
10:58 Wan'da tutsaklara görüş yasağı
09:53 Eylemdeki işçilerden 'grev' uyarısı
09:52 Gelecek Partili Torun: Komisyon bir an önce kurulmalı
09:50 İzmir’de 137 kişi adliyeye sevk edildi
09:41 Köyden ilçeye atla gidiyorlar
09:38 Tutsak Güneş çoklu hastalıklarına rağmen tahliye edilmiyor
09:34 IHRNGO Direktörü: İran'da artan baskının amacı yeni protestoları engellemek
09:30 Gençler 'Barış ve Demokratik Toplum Süreci' gündemiyle buluşacak
09:23 Doğa harikası Heftbori HES'le yok edilecek
09:22 Amed Baro Başkanı: Sürece hukuki katkı sunmaya hazırız
09:21 Uluslararası Kürt-Alman Üniversitesi’ne dair merak edilenler
09:14 Türkiye’ye gelen aydınlar: Temel hedef Öcalan’ın özgürlüğüdür
09:07 Îdir'de bereketli kayısı hasadı
09:04 KNK Eşbaşkanı Karamus: Ulusal birlik için her zamankinden daha umutluyuz
09:02 Aydın: Ulusal kongreyi erteleme ve geciktirme şansı kalmadı
09:01 Wan'da 'Hêviyên Hunerê' sergisi açılacak
09:00 04 TEMMUZ 2025 GÜNDEMİ
03/07/2025
23:59 Festivalde pedallar madde bağımlılığına dikkat çekmek için döndü
23:52 Mehmet Çakas, Türkiye'ye sınır dışı edilmeyle karşı karşıya
23:13 'Demokratik Toplum Buluşmaları' sürüyor: Sürece sahip çıkalım
22:06 Tahliye kararı verilen gazeteci Aksu cezaevinden çıktı
19:22 Ödemiş'te orman yangında can kaybı 2'ye yükseldi
19:16 Tabutla AKP binasına yürüyen işçiler, iktidarı istifaya çağırdı
18:30 Zeynep Kınacı ve Sema Yüce Amed'de anıldı
18:08 3 işçi hayatını kaybetmişti: Kaza değil, cinayet
17:39 TÜİK enflasyon verileri, BES-AR'ın 16.52 puan gerisinde kaldı
16:58 Ege'de 3 kentte yangın
16:53 Aydın'da kadınlar süreci konuştu
15:33 İstanbul’daki yangın kontrol altına alındı
15:23 Tağar Çayı'nda bilirkişi incelemesi
15:22 Çocuğu intihara sürükleyen iki zanlı yine tutuklanmadı
15:18 Gazeteci Aksu tahliye edildi
15:17 DFG: LeMan dergisinin yanındayız
15:15 Dev Sağlık-İş bakanlık önünde: Bu teklifle müzakere değil mücadele edilir
15:08 DEM Parti: Silahsızlanmaya dair önümüzdeki hafta tarihi adım hazırlığı var
14:50 Musa Kaya'nın taziyesine kitlesel ziyaret