Tutsaklar anlatıyor: Duyabildiğim tek ses hakaret

img

ANKARA - Cezaevlerinde hak ihlallerinin en ağırını, Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklar yaşıyor. Çocuk olmasına rağmen yaşı büyütülerek ağırlaştırılmış müebbet hapis verilen Akar İkbal, yaşadıklarını "Duyabildiğim tek ses hakaret" sözleriyle özetledi. 

Türkiye cezaevlerinde bulunan 20 bini aşkın yabancı tutuklu ve hükümlülerin maruz bırakıldığı ayrımcılık ve hak ihlallerine dikkat çektiğimiz “Cezaevinin görünmeyen yüzü” başlıklı haber dizimizin ikinci bölümüne Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklarla devam ediyoruz. Çok sayıda sorunla karşı karşıya bırakılan ve çoğu politik tutsak olan tutsaklar, en temel haklarına dahi ulaşamıyor. Avukat ve aileleriyle görüşme olanağına sahip olmayan tutsaklar, tecrit içinde tecrit koşullarında tutuluyor. 
 
VASİLİK HAKLARI YOK 
 
Tutsakların ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için cezaevi hesaplarına para yatıran aileleri, avukatları ve yakınları gözaltına alınıyor, haklarında dava açılıyor, "Örgüte finansman sağlamak" suçlamasıyla tutuklanıyor. Türkiye uyruklu, akraba, eş ve dostlarının gönderdiği para ise "gönderen yabancı değil" denilerek iade ediliyor. Tutsakların, ailelerinin, akrabalarının ve arkadaşlarının başına bu tür şeylerin gelmemesi için yasal olarak "vasi tayin" hakkı kapsamında "vasi tayini" ise, "vasiler" hakkında istihbarat birimlerinin hazırladığı raporlar doğrultusunda "uygun değildir" gerekçesiyle reddediliyor. 
 
TAHLİYE OLSALAR BİLE İŞKENCE SÜRÜYOR
 
Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsakların karşılaştığı başka bir sorun ise cezaevlerinin İdare ve Gözlem Kurullarının hazırladığı raporlarla herhangi bir mahkeme kararı olmaksızın tahliyelerinin ertelenmesi ve infazlarının yakılması durumu. 30 yıl gibi uzun sürelerle tutsak edilen Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsakların birçoğunun tahliyeleri bu raporlar doğrultusunda 2 ile 4 yıl arası sürelerle uzatılıyor. Tahliye edilen tutsaklar, Suriye'ye gönderilmek üzere Geri Gönderme Merkezlerine gönderiliyor. Ailelerinden ayrı şekilde cezaevlerinden daha ağır koşullarda geri gönderme merkezlerinde ya da kanunda öngörülmeyen barınma merkezlerinde kapalı tutulan tutsakların, özgürlük ve güvenlik hakları kısıtlanarak adeta şantaj yapar şekilde gönüllü geri dönüş evrakları imzalatılmaya zorlanıyor. Tutsaklar zaman zaman ise Suriye'ye iade adı altında, Türkiye destekli paramiliter gruplara teslim ediliyor. Bu gruplar ise alıkoydukları tutsaklar ağır işkencelerden geçirerek yüklü miktardaki fidye karşılığında ailelerine teslim ediyor. 
 
AİLEYLE TELEFON GÖRÜŞMESİ: 270 TL
 
Tutsaklar, zaman zaman sivil toplum örgütlerine gönderdikleri mektuplarla, görüşe giden avukatlarla seslerini kamuoyuna duyurmaya çalışıyor.  O tutsaklardan biri de Yozgat 1 No’lu T Tipi Cezaevi’nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli Muhammed Reşo. Vasi ataması kabul edilmeyen Reşo, tutsak edilen arkadaşlarıyla arıcılığıyla yaşadığı sorunları anlatan Reşo, Türkiye'de yaşamayan ailesiyle yaptığı 10 dakikalık telefon görüşmesi için 270 lira ödemek zorunda kaldığını aktarıyor. Reşo, "Aylık telefon görüşme masrafım bin lirayı geçiyor. Diğer mahpusların telefon görüş ücreti ise 10 dakika için 8 lira. Ancak o da 10 liraya çıkarıldı. Daha önceki aylarda 10 dakika için 27 liraya görüşme yapabiliyordum, ama son iki aydır 270 lira ödemek zorundayım" ifadelerini kullandı.
 
ODA DEĞİŞİMENE RET 
 
Bafra T Tipi Cezaevi’nde bulunan Efrinli Serbest Süleyman kendisiyle 22 Ağustos tarihinde gerçekleştirilen avukat görüşünde, kendisine ve diğer tutsaklara uygulanan kötü muameleye dikkat çekti. Pandemi öncesinde boyun fıtığı ameliyatı olması gerektiğini ancak iptal edildiğini ifade eden Süleyman, ağız içi araması dayatması nedeniyle hastaneye sevkini ve ameliyatını kabul etmediğini aktardı. Cezaevi müdürünün sosyal faaliyetleri ve etkinlikleri engellemeye çalıştığını anlatan Süleyman, bir yıl içerisinde 5 kez oda değişimi için başvuru yaptığını ancak "suç potansiyelini arttırır" iddiasıyla reddedildiğini söyledi. 
 
ARAMALAR SEVK VE İNFAZ UZATMA GEREKÇESİ
 
Süleyman, 14 Ağustos tarihinde 6 adet defterine el konulduğunu söylerken, bu durumun tutanaklara dahi yansımadığını ve söz konusu arama-el koyma uygulamalarının sürgün ve infaz uzatma gerekçesi yapıldığını dile getirdi. Yaşadığı sorunlardan bir tanesi de ACEP (Akıllı Teknolojilerin Ceza İnfaz Kurumlarına Entegrasyonu) sistemi. Süleyman, bu durumu şu sözlerle anlattı: "Ailemle yaptığım 10 dakikalık görüş 12 lira. Bu nedenle kantinden 12 liralık kontör alıyordum. Bazen arkadaşlarım alıyor ve kartlarını bana veriyorlardı. ACEP sistemi geldikten sonra bize Vakıfbank kartı verildi. Bu kartta para olmaması durumunda hiçbir şey yapamıyoruz. Bir kalem bile alamadım, ailemle görüşemedim. 10 dakikalık görüşme için 325 lira isteniyor. Ayda bin 275 liraya ihtiyacım var, ancak vasim iltica ettiği için hesabıma para yatırılamıyor" diye belirtti. 
 
YÜKSEK GÜVENLİK'TE DURUM 
 
Vasisi bulunamayan tutsakların birçoğu yaşadıkları mağduriyetleri beraber tutuldukları arkadaşları aracılığıyla sivil toplum örgütleriyle paylaşırken, Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde bulunan tutsaklar için durum farklı. Yüksek Güvenlikli Cezaevleri'nde tek kişilik hücrede tutulan tutsakların dışarıyla irtibatları neredeyse imkansız. 
 
DAYANIŞMA FIRSATLARI YOK: 1 YILDIR KETIL BEKLİYOR
 
Sincan 1 No'lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklar Ferhad Musa ve Şadi Mohammed de vasi sorunu nedeniyle maddi ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Hücrede tutuldukları için birbirleriyle dayanışma imkanları da bulunmuyor. Aynı cezaevinde bulunan tutsakların fazla olan su ısıtıcısı (ketıl) idare tarafından depoya kaldırılırken, ketılın Musa'ya verilmesi için tüm tutsaklar talepte bulundu, ancak 1 yıldır hesabında para olmayan Musa'ya ketıl dahi verilmedi. 
 
VASİ YOK, VEKALET YOK, MAHKEME KARARI YOK!
 
Sincan 2 No'lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi'nde bulunan Derwiş İsmail, Ahmed Aziz, Muhammed Halife de vasi tayini istihbarat raporları nedeniyle reddedilen tutsaklar arasında. İsmail için vasi atansa da mahkemenin kararı onaylamaması nedeniyle görüş imkânı henüz tanınmıyor. Ve söz konusu üç tutsağın da vekalet çıkarılamadığı için avukat talebi karşılanamıyor.  
 
34 YILDIR CEZAEVİNDE TAHLİYESİ ERTELENDİ
 
Afyon 1 No'lu T Tipi Cezaevi'nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli Dijwar Nesri, tam 34 yıldır cezaevinde. Son gerçekleşen kurul görüşmesinde ise infazı 3 ay daha uzatıldı. Nesri, 12 Eylül tarihinde avukat ile gerçekleştirdiği görüşmede, kurulda kendisine hiçbir soru sorulmadığını ve bir gün öncesinden kendisiyle ön görüşme yapıldığını anlattı. Nesri, yaşananları şöyle dile getirdi: "Bana açıkça çıkarsam örgüte katılıp katılmayacağımı sordular. 'Çocuklarımın yanına gideceğim. Hapishanede 34 yıla girdim, benden daha fazla cezaevinde kalan kimse yok. Sağlık sorunlarım var, tahliyem saçma gerekçelerle erteleniyor" diye kaydetti. 
 
'DUYABİLDİĞİM TEK SES HAKARET'
 
Kırşehir Yüksek Güvenlikli Cezaevi'nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsak Akar İkbal, Kürtçe konuştuğu için defalarca hakaret ve tehditlere maruz bırakıldığını dile getirdi. Ailesi Türkiye'de yaşamadığı için hesabına para yatırılmayan İkbal, hiç kimseyle iletişimi olmadığı için telefon görüşmesi dahi yapamıyor. İkbal, "Duyabildiğim tek ses hakaret" diyor. 
 
ENGELLİ TUTSAK 8 AY HORTUM BEKLEDİ
 
İkbal'in sol kolu kesik. Bu nedenle ihtiyaçlarını tek başına gideremiyor. İkbal buna rağmen tek kişilik hücrede tutuluyor. İkbal'in, fiziksel engelinden dolayı lavaboda kullanması için cezaevi idaresinden talep ettiği hortum ise hesabında para olmadığı için tam 8 ay verilmedi. Sonrasında ise cezaevi müdürünün inisiyatifiyle bir metrelik bir hortum temin edebildi. 
 
YAŞI BÜYÜTÜLDÜ, KEMİK TESTİ DİKKATE ALINMADI
 
İkbal’in yaşı, gözaltı sürecinde polisler tarafından olduğundan büyük yazıldı. O süreçte 16 yaşında olan İkbal’in yargılamasında, Adli Tıp Kurumu verilen kemik yaşı testine rağmen "suça sürüklenen çocuk kanunu" işletilmedi ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilen İkbal'in dosyası Yargıtay tarafından onandı. 
 
'KİMLİKSİZLEŞTİREN UYGULAMALARDAN VAZGEÇİLMELİ'
 
Uzun süredir yabancı tutsaklara dair çalışmalar yürüten İHD Ankara Şube Eş Başkanı Ömer Faruk Yazmacı, genel sorunların yanı sıra yabancı tutsakların farklı özel ihtiyaçlara sahip olduğunu ve grupların bir birinden ayrıştığını ifade etti. Yazmacı, "Bu nedenle her grup için özgün stratejiler üretmek ve uygulamaya geçmek elzemdir. Türkiye, kanunları, yönetmelikleri uluslararası anlaşmalarda yer verilen sorumluluklarını ve görevlerini yerine getirmek yerine özgün stratejiler ve uygulamaları gerçekleştirmeli. İntikam duygusuyla mahpusların kimliğine ve ideolojik görüşüne göre ayrıştırarak mahpusların hayatını zorlaştıracak, tecrit rejimiyle mahpusları yalnızlaştıracak, kimliksizleştirecek, bedenini ve belleğini esir almayı hedeflemekten vazgeçmeli. Mağduriyetinin ortadan kaldırılabilmesi için yasa ve uygulamalar yeniden düzenlenmelidir" diye konuştu.
 
MA / Fırat Can Arslan

Diğer başlıklar

17:59 Deşta Sarısu’da yangın çıktı
17:53 Fatih'te bir kadın katledildi
17:50 HDP'li eşbaşkanlar tahliye edilmedi
16:41 Elkê'de yangın
16:34 Akademisyen Üstün'e 'Özgür Gündem'le dayanışma cezası
15:41 Bayındır: Kuday'ın vasiyetine sahip çıkacağız
15:39 Akarsel mezarı başında anıldı: Mücadelesini büyüteceğiz
15:11 Kar’ı katleden Demirhan 3 ay sonra tutuklandı
14:57 İspanya’da işçiler Öcalan’ın özgürlüğünü haykıracak
14:50 DEM Parti ve TJA’dan kayıp Kabaiş'in ailesine ziyaret
14:49 DEM Parti yöneticilerine gözaltı
14:38 Kanser hastası tutsak tedavisi tamamlanmadan cezaevine geri götürüldü
14:17 Ev hapsindeki gazeteciler soruşturmasında 1 takipsizlik
14:10 Yüzlerce avukat AYM önünde: İmralı'daki ihlale karşı sorumluluğunu yerine getir
13:39 30 yıllık tutsak Amed'de zılgıtlarla karşılandı
13:14 Lübnan: İsrail saldırılarla kaçan sivillerin kullandığı yolu kapattı
13:13 Arhavi'de 200 metre arayla HES
13:12 Cumartesi Anneleri’nin eylemine beraat
13:07 Beyin erimesi yaşayan hasta tutsağın tedavisi engelleniyor
12:45 ‘Ömür boyu hapis' için verilen kanun teklifinin akıbetini sordu
12:43 Emekli polis aracında ölü bulundu
11:53 Ailelerden İmralı başvurusu
11:31 DEM Parti'den eğitimcilere asimilasyona karşı çıkma çağrısı
11:23 20 yıllık işletme ‘kamu kurumu istiyor’ gerekçesiyle müftülüğe devredildi
11:20 Çanakkale'de 3 kişi gözaltına alındı
11:18 Hasta tutsak Dayan'ın infazı 6 ay ertelendi
11:16 Plazo De Mayo Anneleri’nden tecrit tepkisi
11:15 Rojhilat'taki yangını halk söndürdü
11:14 Mahkemelerin 'suça' karar veremediği eşbaşkanların davası başladı
10:32 Elbak’ta yasak ilanı ardından operasyon
10:31 Ağır hastalıkları olan Gemicioğlu'nun cezaevine giriş işlemi ambulansta yapıldı
10:28 Nagihan’ın ‘anlam’ yolculuğu: Kadının ruhunu açığa çıkartmak istiyordu
10:10 Amed sokaklarından ‘özgürlük mitingine’ çağrı
10:02 Lübnanlı gazeteci: Türkiye’nin bölgeye yönelik hiçbir hamlesi tutmadı
09:39 Kuday, son nefesine kadar direnmekten vazgeçmedi
09:36 Akademide mobing ve baskı: Polis eşliğinden üniversiteden çıkarıldı
09:33 Örgütlenme seferberliğine katılım çağrısı
09:26 ‘Kuday’ın tahliye edilmeyerek ölüme terk edilmesi idamdır'
09:09 ‘Özgürlük mitingi’ne çağrı: Kürt sorunun çözümü için Amed’de olalım
09:08 Qers'te sağlık tehlikede
09:07 Keskin: Komplo süreci baştan ele alınıp, çözüm için çaba gösterilmeli
09:05 ‘Nagihan geçtiği her yerde iz bıraktı’
09:04 Her biri farklı bir halktan: Abdullah Öcalan'ın fikirleri buluşturdu
09:03 Yoleri: ‘Umut hakkı’ için güçlü bir muhalefete ihtiyaç var
09:03 Tekik: Özgürlük ve adalet isteyenleri Amed’e bekliyoruz
09:00 04 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:08 Adana sokakları Abdullah Öcalan fotoğraflarıyla donatıldı
03/10/2024
23:26 İsrail: Beyrut’ta 15 noktaya saldırdık
22:16 Helene Kasırgası’nda 200 kişi hayatını kaybetti
21:34 Eski uzman çavuşun yargılandığı duruşmada kadın örgütlerine engel
21:22 Serêkanîye'de gözaltına alınanlar serbest
21:07 Qamişlo-Amûdê yolunda araca saldırı: 2 kişi katledildi
19:50 Buldan’dan ‘özgürlük’ mitingine çağrı: Gündemimiz tecrit
19:24 Vartinis’te katledilenler anıldı
19:15 İsrail’in saldırıları protesto edildi: Tek çözüm kalıcı barış
19:03 Agirî’de bir yurttaş gözaltına alındı
18:04 ‘Jin jiyan azadî felsefesinin gücüyle Amed’de olacağız’
17:32 Kabaiş hala bulunamadı
17:23 JINNEWS muhabiri Avcı hakkında dava açıldı
17:17 BES-AR: Kamu emekçilerinin yıllık enflasyonu yüzde 76
17:14 DEM Parti milletvekilleri: Kuday’ın faili devlettir
17:07 Kumaş fabrikasında yangın çıktı
16:47 Şemrex’te Kadın Kültür Sanat Festivali düzenlenecek
16:38 JINKART başvuruları başlıyor
16:28 DİAYDER davası son savunmalar için ertelendi
16:25 Komisyondan seçim güvenliği açıklaması
16:19 Oluç: TÜİK iktidarın veri manipülasyon merkezi oldu
16:12 ‘Özgürlüğe ses ver’ eylemi: Planlanmış bir cinayettir
15:49 AYM: TİS taleplerinin engellenmesi hak ihlalidir
15:40 'KCK Basın Davası' ertelendi
15:22 Avukatlar Öner ve Hezer beraat etti
15:05 AYM Kuday’ın tahliye başvurusunu reddetmiş!
14:44 Gundikê Melê'de 'tamtamûk' sofrası
14:27 Birçok kentte TÜİK protestosu: Enflasyonu gizleme
14:15 Cezaevinde 'intihar' girişimi iddiası
14:11 HDP’ye saldırı davasında ceza talebi
14:05 31 yıllık tutsağa kitlesel ziyaret
14:00 Cizîr'de İYİ Parti yönetimi istifa etti
13:43 30 yıl 6 ay aradan sonra özgürlüğüne kavuştu
13:06 MGK toplantısı öncesi Erdoğan ve Bahçeli görüşecek
13:03 İSİG: Eylül'de 152 işçi hayatını kaybetti
12:58 Basın örgütlerinden Bahçeliye tepki: Sürecin takipçisi olacağız
12:36 Cengiz Holding'in 'ikna toplantısı' protesto edildi
12:35 Hacı Lokman Birlik mezarı başında anıldı
12:13 Mehmet Emin Aktar beraat etti
12:08 Abdullah Öcalan'ın avukatı: CPT üzerine düşeni yapmaktan kaçınıyor
12:01 Karabulut'u katleden Garipoğlu'nun mezarı açıldı
11:49 Kuday kitlesel uğurlandı: Sözünün takipçisi olacağız
11:41 Baronun müşteki talebi kabul edildi
11:39 Vartinis Katliamı için Meclis komisyonu kurulması talebi
11:38 Serêkaniye’de 1'i çocuk 2 gözaltı
11:18 Avukatlardan Abdullah Öcalan ile görüşme başvurusu
11:05 KYK yurdunda şüpheli ölüm
10:39 Gazeteci Ûrmiye: İran ağır bir cenderenin içinde
10:32 ENAG ve TÜİK enflasyon verilerini açıkladı
10:13 DFG'nin Eylül raporu: 5 gözaltı, 2 tutuklama, 6 dava
10:10 Aynı aileden 7'si çocuk 9 kişi katledilmişti: Failler cezalandırılmadı
10:07 Dilan Yıldırım’ın ailesi: Bu intihar değil, cinayettir
09:54 İmamoğlu: 'Ahmak' davası darbe girişimidir
09:42 Türkiye Raportörü Schennach'tan rapor: AİHM kararları uygulanmalı
09:41 Kuday'ın cenazesi Mêrdîn'e getirildi
09:35 İnsanlığı yerde sürükleyenler 9 yıldır yargılanmadı
09:17 Eski pêşmerge: Barzani ailesi kardeş katliamı yapıyor, pêşmergelik bu değil
09:14 15 yıldır süren tecavüz davası: Adalet istiyoruz
09:10 Gazeteci Dicle: YNK'nin kazanması Türkiye’ye büyük bir darbe olur
09:09 Kürt'e Kürtçe yasak
09:09 Katledilen Kibar soruşturması 1 aydır 'gizli'
09:08 Kürt Araştırmaları Derneği'nde son başvuru 15 Ekim
09:07 İmralı'da son görüşme: Burayı çözüm yeri yapacağım
09:06 Abdullah Öcalan'ın 'özgürlük' fikri ilham oldu
09:05 'Özgürlük için Amed’de olacağız'
09:04 Hukukçu Schmidt: Öcalan'a 'özel tecrit' uygulanıyor
09:03 Akarsel'i anlattı: Bedel veren kadınların rüyasını gerçekleştiriyordu
09:00 03 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:56 HSK’den Yargıtay'a 8, Danıştay'a 3 yeni üye
02/10/2024
23:54 İsrail Güvenlik Kabinesi’nden İran'a ‘güçlü karşılık verme’ kararı
22:29 Kuday’ın cenazesini alan kardeşi: Tecrit sürdükçe cezaevlerinden tabutlar çıkmaya devam edecek
22:12 Sûr’da bir kişi darp edilerek gözaltına alındı
22:06 Gulistan Tara ve Hêro Behadîn, Silêmaniyê’de anıldı
21:26 Kuday, Mêrdîn’de toprağa verilecek
21:18 Kabaiş’i arama çalışması sürüyor: 71 araç incelemeye alındı
21:07 Şirnex Barosundan dengbêj gecesi
20:50 DEM Parti heyeti AKPM’de: Türkiye AİHM kararlarına uymalı
20:23 Erzirom’da DBP ve HDP’li iki kişi tutuklandı
20:09 İsrail, Şam’a saldırdı
20:03 Öğretmen açığı Meclis gündeminde
19:50 Sendikalı öğretmenler: Taleplerimizi içermeyen kanunu kabul etmiyoruz
19:39 Temelli: İmralı kapılarını açın Ortadoğu’ya barış gelsin
19:31 ÇHD’li avukatlar savunma yapmadı
19:03 Hakkında soruşturma açılan öğrenci KYK’den atıldı
18:24 Sinan Ateş cinayeti davasında karar açıklandı
18:18 ÖHD: Riha’da bir yılda 56 mahpus sürgün edildi
18:02 ESP üyelerinden Filistin ve Lübnan için yürüyüş
17:12 Kabaiş 6 gündür kayıp: Sualtı cihazı getirilecek
17:09 Narin cinayetinin araştırılması talebi AKP ve MHP oylarıyla reddedildi
17:02 Fernas işçileri Meclis önünde: Mücadeleniz mücadelemizdir
16:39 Siyasi partilerden AYM başkanına ziyaret: Gündem Atalay ve hasta tutsaklar
16:17 İHD: Kuday göz göre göre ölüme terk edildi
15:48 Tecride Karşı Adalet Girişimi MKG’de gazetecilerle bir araya geldi
15:41 BM Genel Sekreteri Guterres'in İsrail'e girişi yasaklandı
15:36 Xelfetî'de temizlik seferberliği
15:27 'İnfaz kanunu değiştirilsin'
15:14 Diyarbakır Valiliği’nden 'çatışma' açıklaması: 1 ölü
15:02 Bakırhan'dan tokalaşma açıklaması: Toplumsal barışı sağlayacak her adımı destekleriz
15:01 Fernas işçileri barikatı aştı
14:42 İHD'ye yönelik tehdit protesto edildi
14:08 Emekçilerin 'vergide adalet' direnişi sürüyor
14:08 Tutuklanan gazeteci Kara için çağrı: Serbest bırakın
13:51 Avukatların CPT görüşmesinde İmralı raporu gündeme geldi
13:47 Fernas işçilerinin Ankara'ya girişlerine izin verilmedi