İSTANBUL - 47 sivil toplum örgütü, hasta tutsak Şefik Esen’in cenazesine dönük muameleye ortak tepki göstererek, "Bu tutumu ölülerin haysiyetini ve anısını ayaklar altına alan bir uygulama olarak niteliyoruz" açıklaması yaptı. 

 

Ölüye Saygı İnisiyatifi ve baroların da aralarında olduğu 47 sivil toplum ve demokratik kitle örgütü, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hastanesi’nde tedavi gördüğü sırada  yaşamını yitiren hasta tutsak Şefik Esen’in yaralarının kapatılmadan açık bir halde kanlar içinde ailesine teslim edilmesine dair açıklama yaptı. 

 

Cenazeye dönük uygulamanın kınandığı yazılı açıklamada, "Özellikle Türk, Sünni ve erkek kimlikleri dışında kalan toplumsal kimliklere sahip yurttaşların ölü bedenlerine yönelik, nefret içerikli, sözel ve fiziksel şiddet biçimleri her gün yeni örneklerle kamuoyuna yansıyor. Uzun yıllardır Türkiye’de mezarlıklara yönelik saldırı ve ihmal, cenazelerin sahipsiz kalması ve cenazelerin kimsesizler mezarlıklarına defnedilmesi veya ailelere kargoyla gönderilmesi ya da kutuda teslim edilmesi ve ölü bedenlerin zaman zaman doğrudan şiddete maruz bırakılması gibi ölümün haysiyeti ile bağdaşmayan tutum ve davranışlar yaşanıyor” denildi.

 

TABUT VE CENAZE ARACI VERİLMİYOR

 

“Ölülere yönelik bu tür pratiklerin yaygın bir biçimde yaşandığı yerlerden biri de hapishanelerdir” denilen açıklamada, cezaevinde yaşamını yitirenlerin düşüncelerine, inançlarına ve kültürel özelliklerine uygun defnedilmesinin engellendiği belirtildi. Açıklamada, “Bununla birlikte cenazelere tabut verilmemesi ve cenaze aracının tahsis edilmemesi gibi sıkça karşılaşılan engellemelerle hem ölen kişinin anısına saygısızlık hem de acılı yakınlarına eziyet ediliyor” ifadelerine yer verildi.

 

TABUTUNDAN KANLAR AKTI

 

Açıklamada devamla şunlar belirtildi: "Ailesi Esen’in cenazesinin, hastalığı sonucunda bedeninde oluştuğu düşünülen açık yaralara gerekli tıbbi müdahaleler yapılmadan ve cenaze, nakil usullerine uygun tedbirler alınmadan kendilerine teslim edildiğini belirtmiştir. Memleketi Diyarbakır’a götürülmek istenen Esen'in cenazesinin hastanede kefenlenirken kana boyandığı ve babasının tüm ısrarlarına rağmen gerekli tedbirlerin alınmadığı, Ankara Esenboğa Havaalanı’nda uçağa taşınırken tabutunun altından kanların aktığı ve bu nedenle tabutun havaalanı personeli tarafından naylonla sarıldığı bilgileri basına da yansımıştır.

 

KINIYORUZ

 

Şefik Esen’in cenazesine yönelik bu korkunç saygısızlığı kınıyoruz. Bu tutumu ölülerin haysiyetini ve anısını ayaklar altına alan bir uygulama olarak niteliyoruz. Bu görüntüler ölülerin onuruna yönelik bir saldırıdır. Bu tür tutum ve uygulamalar işkence ve kötü muamele yasağı, özel hayata ve aile hayatına saygı hakkı, din ve vicdan özgürlüğü, eşitlik hakkı, ayrımcılık yasağı gibi temel hak ve özgürlüklerin ve etik ilkelerin pervasızca ihlalidir.

 

Esen’in cenazesine reva görülen bu kabul edilmez saygısızlığa karşı durmak ölülerin haysiyetini korumak, toplum olarak bir arada yaşama iradesine, insan hakları ve demokrasi değerlerine sahip çıkmaktır. Dolayısıyla devlet kurumlarından siyasi partilere, insan hakları örgütlerinden hukuk kurumlarına ve sivil toplum kuruluşlarına kadar vicdan ve sorumluluk sahibi herkesi bu korkunç tutum ve saygısızlık karşısında durmaya, ölümün haysiyetini korumaya davet ediyoruz.”

 

İMZACI KURUMLAR

 

Ölüye Saygı ve Adalet İnisiyatifi, İnsan Hakları Derneği (İHD), Anadolu Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (ANYAKAY-DER), Medeniyetler Beşiğinde Yakınlarını Kaybeden Ailelerle Yardımlaşma Dayanışma Birlik ve Kültür Derneğine (MEBYA-DER), Tutuklu ve Hükümlü Aileleri Hukuk Dayanışma Dernekleri Federasyonu (MED-TUHAD-FED), Türkiye İnsan Hakları Vakfı (THİV), Demokratik Alevi Dernekleri (DAD), Şeyh Said Eğitim, Kültür ve Dayanışma Derneği , Alevi Bektaşi Federasyonu ve Birleşenleri, Din Alimleri Derneği, Pir Sultan Abdal Kültür Derneği , Demokratik Alevi Federasyonu, Barış Vakfı, Anka Alevi Kadınlar Birliği, Tevgera Jinên Azad (TJA), Amed Tabip Odası, Colemêrg Barosu, Mûş Barosu, Êlih Barosu, Wan Barosu, Şirnex Barosu, Riha Barosu, Mêrdîn Barosu, Dêrsim Barosu, Sêrt Barosu, Qers Barosu, Agirî Barosu, Çewlig Barosu, Amed Barosu, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (TOHAV), Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD), Adalet İçin Hukukçular, Demokrasi İçin Hukukçular, Özgürlükçü Demokrat Avukatlar, Rosa Kadın Derneği, Kadın Kültür, Sanat ve Edebiyat Derneği , Mezopotamya Dil ve Kültür Araştırmaları (Deneğî (Komeleya Lêkolînên Ziman û Çandên Mezopotamyayê), Barış için Kültürel Araştırmalar Derneği, Ankara Gökkuşağı Aileleri Derneği, Kadın Zamanı Derneği, MA Müzik, Keskesor, Ortadoğu Sinema Akademisi Derneği, Mersin Yedi Renk LGBTİ Derneği, Dicle Kültür Sanat Derneği, SES Amed Şubesi