ŞIRNEX - Şirnex'te birçok kişinin katledildiği 92 Newrozu’na tanıklık edenler, tüm yasak ve engellere rağmen kutlama yapmaktan vazgeçmediklerini vurgulayarak, "Newroz bizler için dildir, kimliktir, kültürdür” dedi.

 

Bu yıl “Rabe dema azadî û serkeftinê ye" şiarıyla düzenlenecek olan Newroz Bayramı kutlamalarının merkezlerinden birisi de Şirnex merkez ve ilçeleri. Şirnex, Newroz ile özdeşleşmiş bir kent. Bunun nedeni ise, 1990'lı yıllarda Newroz alanlarında yaşanan katliamlar ve ortaya konan direnişler. Her türlü yasağa karşı Şirnex ve ilçelerinde Newroz ateşi hiç sönmedi. Özellikle 1992 Newrozu hafızalardaki yerini koruyor. Şirnex merkez ve bağlı Cizîr (Cizre) ilçesinde 21 Mart 1992 günü kutlama yapmak için sokağa çıkan binlerce insanın üzerine panzerler sürüldü. Özel hareket polislerinin açtığı ateş sonucu Cizîr'de en az 57, Şirnex'te ise en az 47 kişi katledildi.  

 

NEWROZ GÜNÜ YAŞANANLAR

 

Şirnex merkezde yapılan kutlamalara katılan yurttaşlardan Mahmut Külter (57), o dönem yaşananları anlattı. Newroz’dan birkaç gün önce bütün hazırlıklarını yaptıklarını belirten Külter, "Avgamasya, Milga Şantiyê, Nerex, Heştan, Biryan, Dehlabî köylerden insanlarımızın katılımıyla şehir merkezinde Newroz kutlaması yapacaktık. Newroz günü heykel dediğimiz parkın içinde kutlamamıza başladık. Daha sonra kentin içine doğru yürüyüşe geçtik. Ancak Ömer Kabak Meydanı’ndan gelen arkadaşlarımızın önü kesilmişti. Bizler de oraya yürüdük. Oraya yürüyüşe geçtiğimiz zaman bir grup asker kitleye doğru ateş etti. Önce herkes bir yana dağıldı. Daha sonra yine toparlanıp yürüyüşe geçtik. Meydana vardığımız zaman tekrar bize saldırdılar. Bir kişi evin çatısına çıkmıştı doğrudan kitleye silah sıktı. Bazı arkadaşlarımız şehit oldu, bazıları yaralandı" sözleriyle o gün yaşananları anlattı. 

 

Külter, akşama doğru yeniden askerlerin insanlara ateş açmaya başladığına işaret ederek, "O zaman bir komşum da yaralandı. Onu araca bindirip hastaneye götürmeye çalıştım. Aracımız silahla tarandı. Daha sonra bizi tanıyan biri panzerden indi. Yaralıyı alıp götürmemizi istedi. Biz de yaralımızı alıp önce Mêrdîn'e gittik, ardından Amed’e götürdük. Ondan sonra buradan haber alamadım” diye konuştu.

 

'ENİNDE SONUNDA KAZANACAĞIZ'

 

Kürt halkının saldırılar karşısında geri adım atmadığını vurgulayan Külter, "Kürtler 92’de yaşanan vahşette geri adım atmadıysa bir daha asla geri adım atmaz. 90’lı yıllarda onlarca insanımız işkencehanelerde katledildi. Bu halkın başına her şeyi getirdiler fakat halkımız geri adım atmadı. Bugün de saldırıyorlar ama eninde sonunda Kürt halkı kazanacak. Bu mücadele büyük bedeller isteyen bir mücadeledir. Çok bedel ödedik daha da bedel ödeyeceğiz ama eninde sonunda kazanacağız” diye belirtti.

 

'ASLA GERİ ADIM ATMADIK'

 

1992 Newroz kutlamaları için Nerex köyünden merkeze gelen Ahmet Gökalp (57), "Hava soğuktu, kar vardı ama yöresel elbiselerimizi giyip kutlamalar için merkeze geldik. Bazılarımız araçlarla, bazılarımız yürüyerek geldi. Davul zurnalarla kutlamalara başladık. Merkeze geldiğimiz zaman askerler önümüzü kesti ve diğer kitlenin yanına gitmemize izin vermedi. Dört bir yandan insanlar merkeze aktı. Askerler ise saldırdı. Bazılarımız katledildi, bazılarımız yaralandı. Ama kimse geri çekilmedi" dedi. 

 

"O günlerden bugüne kadar asla geri adım atmadık" diyen Gökalp, Newroz'u her dönem kutlamayı sürdürdüklerini vurguladı. Gökalp, "Hiçbir güç Kürt halkının Newroz'u kutlamasının önüne geçemeyecek. Newroz bizim için büyük bir bayramdır, coşkudur. Newroz geldiği zaman büyük bir heyecan bizi sarıyor. Kürt halkı Newrozla kazanacak” ifadelerini kullandı. 

 

'NEWROZ DİLDİR, KİMLİKTİR'

 

Dönemin tanıklarından Şahin Barkın (75) ise, o dönem yapılan anonsları hatırlattı. Barkın, "Newroz kutlandı, insanlar katledildi. İkindi vakti devlet anons yaptı. Herkesin kapısını açmasını gerektiğini ve valilik önüne gitmesi gerektiği çağrısı yapıldı. Oraya gittiğimiz zaman başımızdaki kefileri (puşi) alıp yaktılar. Bütün Şirnex halkını orada topladılar. Bütün panzerlerin yönünü halka yönelttiler. Ev ev girip arama yaptılar” dedi. 

 

Barkın, “Bütün köylerden insanlar kent merkezine aktı. Büyük bir kutlama yapıldı. Newroz bizler için çok önemli bir gündür. Bayramdır, isyanımızdır. Her yıl Newroz öncesinde heyecanlı bir şekilde kıyafetlerimizi hazırlarız. Kürt halkı asla Newroz’u bırakmaz. Köye gittiğim zaman yalnız da olsam geceleri tek başıma ateşimi yakar, Newroz'u kutlarım. Daha önce Newroz için saatlerce yürüyüp köylerden Newroz alanına gelirdim. Kürt halkının Newrozu sahiplenmesi kendini sahiplenmesidir. Newroz, bizler için dildir, kimliktir, kültürdür” ifadelerini kullandı.