Irak Yüksek Seçim Komiserliği, 18 Aralık 2023'te Musul ve Kerkük’ün de aralarında olduğu 15 vilayette gerçekleşen seçimlerin nihai sonuçlarını geçtiğimiz günlerde açıkladı. Başkent Bağdat'ta eski Başbakanlardan Nuri el-Maliki'nin Kanun Devleti Koalisyonu birinci oldu. Haşdi Şabi'nin siyasi kollarının yer aldığı ve Hadi el-Amiri'nin başını çektiği Nebni İttifakı ikinci, Takaddüm Partisi üçüncü oldu.  

 

Seçimlerde sonuçları en çok merak edilen yerler Kerkük ve Musul'du. Kerkük'te Kürdistan Yurtseverler Birliği (YNK) en yüksek oyla birinci sırada yer aldı ve 5 saldalye kazandı. Kerkük'te "Araplar" ikinci ve "Birleşik Irak Türkmenleri" listesi de biri kadın iki meclis üyesiyle üçüncülüğü korudu. KDP, 2 sandalyeyle dördüncü sırada yer aldı. Hıristiyanlara ait "Babiliyyuni" seçim listesi de kotadan 1 sandalye elde etti.

 

Musul'da eski Musul Valisi Necim Cuburi'nin oğlu Muhannad Cuburi'nin başını çektiği "Ninova Halkınınıdr" adlı liste birinci oldu. KDP ise ikinci oldu. Şengalliler, Ninova/Musul meclisi için oylarını kullandı.

 

Êzidî Özgürlük ve Demokrasi Partisi (PADÊ), içerisinde YNK’nin de yer aldığı bazı partilerle Ninova Halkları Birliği İttifakı’nı kurmuştu. PADÊ, seçimler kapsamında 4 aday belirlemişti. Adaylardan Qasim Keşko, Ninova vilayetinin il genel meclisi listesinin ikinci sırasında seçildi.  

 

KERKÜK SEÇİM SONUÇLARI

 

Türkiye’nin koruculuk dayatması ve köy yakmaları sonucunda yaklaşık 12 bin Kürt mültecinin göç ettiği Mexmûr Mülteci Kampı, Musul vilayetine bağlı ve söz konusu seçim sonuçlarının buraya etki etmesi bekleniyor. Mexmûr Halk Meclisi Eşbaşkanı Filiz Budak, seçim sonuçları ve etkilerini değerlendirdi.

 

Budak, Kürt partilerinin parçalı bir şekilde hareket ettiğini ve bu durumun sonuçlara etki olumsuz etki ettiğini söyledi. Budak, “KDP ayrı hattı tuttu, YNK ayrı bir hattı. Diğer küçük partiler de kendi başlarına seçimlere girdi. Bu seçimlerde gözler Kürt nüfusunun ağırlıklı olduğu kentlerdeydi. Kerkük’ün kendi geleceğini nasıl şekillendireceği merak ediliyordu. YNK büyük bir başarı sağladı. Bu başarı Kürtler için büyük bir moral ve mesajdı. Türkiye’nin öncülüğünde Türkmenler eliyle son yıllarda yapılan saldırı ve provokasyonlara en büyük cevap oldu” dedi. 

 

SONUÇLAR MEXMÛR'U NASIL ETKİLEYECEK?  

 

Budak, Musul seçimlerinin de önemli olduğunu vurguladı. Budak, Mexmûr'un da Musal sınırları içerisinde yer aldığına işaret ederek, "Irak ve Federe Kürdistan Bölgesinde tartışmalı olan bir bölgede kalıyoruz. Fakat resmiyette Musul’a bağlıdır. Bunun için seçimlerde Musul’da ortaya çıkan tablo bizler için çok önemlidir. Musul’daki seçimlerde KDP 4 sandalye aldı. Elbette KDP’nin aldığı bu sonuçlar bizleri etkileyecektir. Çünkü KDP’nin Kürt halkına ve özellikle Mexmûr Mülteci Kampı'ndaki Kürtlere yönelik yürüttüğü politika ortadadır” dedi. 

 

KDP'nin aldığı oy üzerinden kamp üzerindeki baskılarını arttırabileceğini söyleyen Budak, "Kamp için yapılması gereken bütün hizmetler, KDP’ye bağlı olan Mexmûr kaymakamı tarafından engelleniyor. Ağır hastalarımızın çıkışına izin verilmemesi, insanların Federe Kurdistan Bölgesi’ne geçmesine izin verilmemesi, işçilerin çıkışlarının engellenmesi... 2019’dan bu yana kampa uygulanan ablukanın sorumlusu onlardır. Yine 2017’den bu yana kampın günlük ihtiyaçlarının karşılanmamasının da sorumluları KDP’dir. Halkın ihtiyaçlarını karşılamamız noktasında engellemeleri daha da fazla olacaktır. Bizleri zorlu bir süreç bekliyor” ifadelerini kullandı.

 

‘KAMPIN STATÜSÜNÜN TANINMASI GEREKİYOR’

 

Kampın ihtiyaçlarının Irak hükümeti tarafından karşılanması gerektiğini vurgulayan Budak, yeni yönetimden beklentilerine değinndi. Budak, "Yeni kurulacak meclisin, kampın statüsünü tanıması gerekiyor. Bu topraklarda yaşamamız için üzerlerine düşmesi gereken sorumluluklarını yerine getirmesi gerekiyor. Kampımıza yönelik yapılan saldırıları gündeme almalı ve kampa uygulanan ambargo kaldırılmalı. Tüm bunların cesaretli bir şekilde mecliste tartışılması gerekiyor" diye konuştu.  

 

KDP'nin ambargosu nedeniyle yaşadıkları zorlukları anlatan Budak, "Neden eğitimden faydalanamıyoruz? Ya da bir kontrol noktasından geçtiğimiz zaman onlarca defa aramaya tabi kalıyoruz? Kampımıza gelen küçük bir ilaç bile günlerce tutuluyor. Tüm bunların çözülmesi gerekiyor. Özellikle KDP’nin eliyle yapılan bütün hukuksuzlukların kaldırılmasını bekliyoruz. Eğitim, sağlık, yerel yönetim vb. bütün alanlarda desteklemelerin yapılması gerekiyor. Bizim yeni meclisten beklentimiz; bu haklarımızın pratik olarak yaşama geçirilmesidir" şeklinde konuştu. 

 

Budak, Kürt partilerine de şu çağrıda bulundu: “Özellikle Kürtlerin yaşadığı bölgelerde belli oranda güç elde eden Kürt siyasi güçlerinin birliklerini sağlayarak ortak hareket etmesini umuyoruz."

 

MA / Ömer Akın