HABER MERKEZİ - AKP’nin 22 yıllık iktidarında 27 bin dernek ve bin 282 vakıf kuruldu.
AKP iktidarı döneminde vakıf ve dernek sayı katlanarak arttı. Vergiden muaf olan bu yapılara kamuya ait gayrimenkuller tahsis edilirken, kamunun kasasından da milyonlarca liralık harcamalara imza atılıyor. BirGün'de yer alan haberde, kamu kaynaklarının seferber edildiği vakıf ve dernekler ile kara para aklandığı da iddialar arasında yer aldı.
İçişleri Bakanlığı’na bağlı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre, AKP’nin iktidar olduğu 2001 yılında ülke genelinde 74 bin 127 dernek faaliyet gösterirken, 2001 ile 2023 yılları arasında en az 27 bin 5 dernek kuruldu ve ülke genelindeki dernek sayısı 101 bin 132’ye yükseldi. Yine Bakanlığın verilerine göre, bu derneklerin 2022 geliri 52 milyar 593 milyon TL. Bu da derneklerin kasasındaki paranın birçok bakanlık, kamu kurumu ve belediyenin bütçesinin kat ve kat üstünde olduğunu gösteriyor. Öte yandan yaklaşık 18 bin derneğin dini amaçlı faaliyet yürüttüğünün bilgisi de paylaşıldı.
VAKIFLARIN YILLIK GELİRİ 90 MİLYAR TL
Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre ise, AKP’nin iktidara geldiği 2001’de ülke genelinde 4 bin 566 vakıf faaliyet gösteriyordu. 22 yıllık AKP döneminde en az bin 282 vakıf daha kuruldu ve vakıf sayısı 5 bin 848’e çıktı. Bu vakıflara üye olanların sayısı ise 1 milyon kişiyi buluyor. Ayrıca bu vakıfların yıllık geliri ise yaklaşık 90 milyar TL.
CUMHURBAŞKANI’NDAN ONAY
2860 sayılı Yardım Toplama Kanunu’nun 6’ncı Maddesi’ne göre, kişiler ve kuruluşlar, yetkili makamdan izin almadan yardım toplayamıyorlar. Ancak, İçişleri Bakanlığı’nın önerisi üzerine Cumhurbaşkanı’nın onayı ile bugüne kadar 50 dernek ve vakfa izinsiz para toplama hakkı verildi. Bu sayede özellikle cemaat ve tarikatların dernek ve vakıfları devletten izin almayıp diledikleri gibi para toplayabiliyor.
İzinle yardım toplama hakkı verilen dernek ve vakıflar arasında, Deniz Feneri Derneği, Diyanet Vakfı, İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH), gerici Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı, Hayrat İnsani Yardım Derneği ile Beşir Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği de yer aldı. Ayrıca, Bilal Erdoğan’ın yöneticisi olduğu Türkiye Gençlik ve Eğitime Hizmet Vakfı (TÜRGEV), Türkiye Gençlik Vakfı (TÜGVA) ve İlim Yayma Vakfı’da izin almadan yardım toplama hakkı verilen kuruluşlar listesinde. AKP yöneticilerinin dernek ve vakıflarının da bulunduğu listede Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD) gibi dernekler ise yer almadı.