HABER MERKEZİ - BM, dünya genelindeki ülkelerin iklim taahhütlerinin, gezegeni bu yüzyılda uluslararası toplum tarafından belirlenen sınırların çok ötesinde bir ısınma yörüngesine soktuğu uyarısında bulundu.

 

Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı'nın (UNEP) COP28 öncesinde yayınladığı rapora göre, mevcut politikaların devam etmesi halinde, sıcaklıkların bu yüzyılda sanayi öncesi döneme kıyasla 2.9 derece artması muhtemel.

 

Rapora göre, bu yıl ekimin başına kadar, 86 günde sıcaklıklar sanayi öncesi seviyelerin 1,5 derece üzerine çıktı. Eylül 2023, küresel sıcaklık ortalamasının sanayi öncesi seviyenin 1,8 derece üzerine çıktığı en sıcak ay oldu.

 

SERA GAZLARININ ETKİSİ

 

İnsan faaliyetlerinin oluşturduğu ve küresel ısınmaya yol açan sera gazı emisyonları, 2022'de önceki yıla göre yüzde 1,2 artarak 57,4 gigaton karbondioksit eşdeğeri seviyeyle rekor kırdı. G20 ülkelerindeki emisyonlar da 2022'de önceki yıla göre yüzde 1,2 yükseldi. Küresel sera gazı emisyonlarının ulaştığı bu seviye, 1990'daki 37,9 gigaton karbondioksit eşdeğeri seviyesine göre yüzde 51,5 arttı.

 

Emisyonlardaki artış hızı 2000'ler itibarıyla yavaşladı. Emisyonlar 2000'de 41,8 gigaton karbondioksit eşdeğeri ve 2010'da 51,6 karbondioksit eşdeğeri seviyeye ulaştı. Enerji sektörünün yol açtığı karbon emisyonları, sera gazları içindeki en büyük payı oluşturdu.

 

2.9 DERECEDE SINIRLAMAYI MÜMKÜK KILACAK 

 

Rapora göre dünya ülkeleri tarafından verilen mevcut iklim taahhütlerinin uygulanması, herhangi bir dış destek koşuluna tabi olmayan geleceğe yönelik koşulsuz taahhütleri dikkate alındığında, artışı yalnızca 2.9 derece ile sınırlamayı mümkün kılacak. Bu rakam, koşullu taahhütlerin dahil edilmesiyle 2.5 dereceye düşürülebilecek. Rapora göre, 2.5 ila 2.9 derece aralığındaki ısınma seviyeleri, yangınlar, seller, kuraklıklar gibi iklim değişikliğinin etkilerini daha da artırarak kontrol edilemeyen felaketlere yol açabilir. Bu durum, halihazırda 1.2 derece olan ortalama ısınmayı daha da aşabilir.

 

EN İYİMSER SENARYO BİLE 1.5’E UZAK

 

UNEP İcra Direktörü Inger Andersen, "Yapacak çok işimiz var, çünkü şu anda olmamız gereken yerin yakınında bile değiliz" dedi ve CO2 emisyonlarının olağanüstü bir şekilde azaltılması gerektiğini vurguladı. Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2022 yılında sera gazı konsantrasyonlarının rekor kırdığını açıklarken, bu durum Paris Anlaşması'nın hedeflerini ciddi şekilde tehdit ediyor. UNEP, en iyimser senaryoya göre bile ısınmayı 1.5 derece ile sınırlama olasılığının sadece yüzde 14 olduğunu hesaplıyor.