KIRIKKALE – Zamanaşımına uğramasına bir aydan kısa süre kalan Vartinis Davası’nda mahkeme heyeti, avukatın talebi üzerine zamanaşımı riskini değerlendireceklerini belirterek, “Bu davada hukuku uygulayacağız” dedi.

Mûş’un Têlî (Korkut) ilçesine bağlı Vartinis (Altınova) beldesinde 3 Ekim 1993 tarihinde evleri ateşe verilerek aynı aileden 9 kişinin yakılarak katledilmesiyle ilgili Yargıtay’ın bozma kararı sonrası yeniden başlayan Vartinis Davası'nın 18’inci duruşması Kırıkkale 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Mûş Milletvekili Sümeyye Boz, Halkların Demokratik Partisi (HDP) Hukuk ve İnsan Hakları Komisyonu’ndan Avukat Özgür Yaldız duruşmada hazır bulundu.  Avukat Fuat Özgül, müşteki Aysel Öğüt duruşmaya Ses ve Görüntü Bilişim Sistemi (SEGBİS) ile katılırken, Şükriye Ercan 78’liler Girişimi, Ozan Devrim Yay ise Hafıza Merkezi ve Yaşam, Bellek, Özgürlük Derneği adına duruşmayı izledi.  

‘BU DAVADA HUKUK UYGULAYACAĞIZ’

Kimlik tespiti ile başlayan duruşmada ilk olarak söz alan Avukat Özgül, dosyadaki eksik hususların giderilmesi talebinde bulundu. Ardından söz alan Avukat Yaldız, 3 Ekim 2023’te davanın zaman aşımı riskine dikkat çekti. Mahkeme hakimi ise buna karşılık, “Bu davada hukuku uygulayacağız” dedi. Hakim, Yaldız’ın davada insanlığa karşı suç olması dolayısıyla zamanaşımı işlemeyeceği bildirmesi üzerine zamanaşımı riskini değerlendireceğini belirtti.

DURUŞMA ERTELENDİ

Sanığın yakalanması için bakanlığa ve İnterpol’de yeniden soru sorulmasına, eksik hususların toplanmasına karar veren mahkeme heyeti, Kırmızı Bülten kararının yerine getirilmesi için duruşmayı 27 Eylül, saat 16.15’e erteledi.

NE OLMUŞTU?

Mûş’un Têlî (Korkut) ilçesine bağlı Vartinis Beldesi (Altınova) kırsalında 2 Ekim 1993 tarafından yaşanan çatışmada bir astsubay yaşamını yitirdi. Çatışmadan sonra astsubayın cenazesini almaya gelen askerler, Vartinis'ten geçerken havaya ateş açtı ve “Bu gece gelip köyünüzü yakacağız” diyerek bölgeden ayrıldı. Olaydan bir gün sonra, yani 3 Ekim 1993'te beldeye gelen askerler "örgüte yardım ettikleri" iddiasıyla köyü ateşe verdi.

Evlerinin ateşe verilmesi sonucu Nasır ve Eşref Öğüt çifti, en büyüğü 12, en küçüğü ise henüz 3 yaşında olan 7 çocuklarıyla birlikte yaşamını yitirdi. Evden sağ kurtulan tek kişi olan Aysel Öğüt, daha sonra katliama ilişkin suç duyurusunda bulundu.

DOSYA KAPATILDI

Muş Cumhuriyet Başsavcılığı, “terör suçu” diyerek dosyayı görevsizlik kararıyla Diyarbakır Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı’na gönderdi. DGM Başsavcılığı, olayı “terör eylemi” olarak nitelendirdi ve “failleri belli olmadığı” gerekçesiyle dosyayı kapattı.

2003'TE YENİDEN SUÇ DUYURUSU

Öğüt, Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde yapılan düzenlemelerle birlikte, 2003’te yeniden suç duyurusunda bulundu. Başsavcılık, bu kez olaya ilişkin soruşturma başlattı. Savcılık, iddialarda ismi geçen kişilerin askeri görevde oldukları gerekçesiyle Elazığ 8'inci Kolordu Komutanlığı Askeri Savcılığı’na suç duyurusunda bulundu. Dosya bu kez de 7 yıl askeri savcılıkta bekledi.

7 YIL SONRA TAMAMLANDI

2011 yılında Öğüt ailesinin avukatları yeniden savcılığın yolunu tuttu. Muş Başsavcılığı, yasa değişiklerini de dikkate alarak soruşturmayı yürütüp tamamladı. Dönemin Hasköy İlçe Jandarma Komutanı Yüzbaşı Bülent Karaoğlu, Hasköy İlçe Jandarma Komando Bölük Komutanı Üsteğmen Hanefi Akyıldız, Muş Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürü Şerafettin Uz ve Gökyazı Karakol Komutanı Başçavuş Turhan Nurdoğan hakkında “kasten ev yakmak suretiyle birden çok kişinin ölümüne sebebiyet vermek” suçundan dava açıldı.

BERAAT KARARI

“Güvenlik” gerekçesiyle Kırıkkale Ağır Ceza Mahkemesi’nde alınan davanın 1 Mart 2016 tarihindeki karar duruşmasında, dönemin Hasköy İlçe Jandarma Komutanı Bülent Karaoğlu ile diğer 3 sanık hakkında “delil yetersizliğinden” beraat kararı verildi. Karara, “yargılamanın eksik yürütüldüğü” gerekçesiyle itirazda edildi.

YARGITAY KARARI 5 YIL SONRA BOZDU

Dosya, 5 yıl Yargıtay'da bekletilmesi ardından karar çıktı. Yargıtay, katliamdan dönemin İlçe Jandarma Alay Komutanı Yüzbaşı Bülent Karaoğlu'nun sorumlu olduğunu belirterek yerel mahkemenin verdiği beraat kararını “köyün yakılması emrini Yüzbaşı Karaoğlu vermiştir” diyerek bozdu. Daire, ayrıca dava sanıkları arasında yer alan rütbeli 3 asker hakkındaki beraat kararını ise onadı. Kararın ardından Kırıkkale 1’inci Ağır Ceza Mahkemesi’nde 21 Eylül 2021 tarihinde görülen ilk duruşmada dönemin İlçe Jandarma Alay Komutanı Bülent Karaoğlu hakkında tutuklama kararı verildi. Ancak Karaoğlu Eylül 2021 tarihinden bu yana yakalanamadı.