Ji ber krîza aboriyê nikarin xwe germ bikin

AMED - Bi hatina demsala zivistanê re welatî bi zehmetiyên giran rû bi rû ne. Welatiyên gaza xwezayî bi kar tînin ji ber fatûreyên zêde û yên sobeyên daran bi kar tînin jî ji ber bihayê êzingan nikarin xwe germ bikin. 

Bi hatina demsala zivistanê re li Amedê welatiyan dest bi hilkirina sobeyan û vekirina gaza xwezayî kirin. Lê belê ji ber krîza aborî, bihayê gaza xwezayî û êzingan pir zêde bûye. Di nava 5 salên dawî de bihayê gaza xwezayî ji sedî 470 û di nava vê salê de ji sedî 38; bihayê êzing û komirê jî her sal di navbera ji sedî 100 heta ji sedî 200 zêdetir bû. Ev yek jî di nava civakê de veguheriye pirsgirêkeke girîng. Par li Amedê tona êzingan bi 2 hezar û 500 TL’an bû û îsal di navbera 5 hezar û 7 hezaran de tê firotin. Her wiha bihayê veguhestina êzingan jî di navberra 300 û hezar TL’an de diguhere. Bikaranîna gaza xwezayî jî li malên 2+1 li gorî îzolasyonê di navbera hezar û 500 û 5 hezat TL’an de diguhere. 
 
Ji ber bihayê zêde yê sotemeniyê, gelek malbat nikarin xwe germ bikin. Beşekê xelkê Amedê dibêje ku ji ber fatûreyên zêde nikarin gaza xwezayî vekin û beşek jî dibêje ji ber bihayê zêde nikarin êzingan bikirin. 
 
'EM JI BO KU HINDIK GERM BIKE VEDIKIN’
 
Ji welatiyan Şefîk Bugdayci anî ziman ku bi hatine zivistanê re dest bi hilkirina sobeya êzingan kirine. Bugdayci, wiha got: “Min tona êzingan bi 5 hezar TL’an kirî û ji bo neqliyeyê jî hezar TL da. Ez debara xwe bi 12 hezar TL’ên teqawidiyê dikim. Ma dê pereyê min bi têrî çi bike? Nikarim xwe germ jî bikim. Di van şert û mercan de debar zehmet e. Tu îro bi hezar TL’an diçî bazarê, nikarî poşetê xwe nîvî jî bikî.” 
 
Eyûp Barût jî anî ziman ku bi hatine zivistanê re her meh derdora 4 hezar û 500 TL’an fatûreya gaza xwezayî dide û wiha got: “Ez karker im, mûçeyeke min ê neguhêr tune ye. 4 zarokên min hene û diçin dibistanê. Ez nikarim pêdiviyên wan jî pêşwazî bikim. Em bi zehmetî debar xwe dikin. Divê çareseriyek were dîtin.” 
 
Mafhûz Demîr jî got ku ew kêmtirîn mûçeyê werdigire, 4 zarokên wî hene û pereyê digire bi têrî wan nake. Demîr, da zanîn ku dema di pileya herî kêm de jî gaza xwezayî vedikin dîsa hezar TL fatûre tê û wiha pê de çû: “Tu destê xwe bidî qalorîferan, pir hindik germ dike. Ji ber ku me pê çênabe zêdetir vekin.” 
 
'DIVÊ ÎKTÎDAR BIGUHERE’
 
Hîdayet Tayfun jî bi lêv kir ku ji ber krîza aborî nikarin debara xwe bikin, debara wan kêm e û ev tişt anî ziman: “Gaza xwezayî dê te 3 mehan bide zorê lê bi giştî krîza aborî heye. Bi taybet jî mesrefa mitbaxê zêde ye. Ji bo mûçeyê kêmtirîn zem nakin lê li pey re ji bo her tiştekî zem dikin. Heke li cihekî şer û mirin hebe, li wir aramî tune ye. Îro li Sûriyeyê, li Efrîn û Filistînê şer heye. Ev jî dibin sedema nebaşbûna aboriyê. Ji bo başbûna aboriyê divê îktîdar biguhere.” 
 
'EZ NIKARIM MÛÇEYÊ XWE JÎ BIBÎNIM’
 
Mehmet Şahîn jî destnîşan kir ku debara xwe bi mûçeyê teqawidiyê dike û wiha pê de çû: “Ez 14 hezar lîreyan digirim. Ez mûçeyê xwe jî nabînim. Em heqê keda xwe nastînin. Me îsal gaza xwezayî venekir lewma fatûre nehatine. Lê par herî kêm 2 hezar TL dihatin. Xwedê dizane dê îsal çend bên. Welat veguheriye cihekî wisa ku zemên li pey hev êdî asayî bûne. Sedema nebaşbûna aboriyê îktîdar e. Ji ber ku ji bo çareseriyê tevnagere. Tenê li gorî daxwaza sermayeyê tevdigere. Heta rejîma yekzilamî neguhere dê aborî baş nebe.” 
 
'FATÛRE ZÊDETIRÎ 5 HEZAR TL’AN TÊ’
 
Kazim Ozbek jî got ku ji ber bihayê zêde yê fatûreyan nikarin xwe germ bikin û axaftina xwe wiha qedand: “7 ferdên malbata me hene. Serê sibehê têm pêşiya Mizgefta Mezin. Rojê kîloyek an jî nîvkîloya tûtinê difiroşim. Fatûreyeke gaza xwezayî jî zêdetirî 5 hezar TL’an e. Lewma nikarim gaza xwezayî vekim. Di vê rewşê de ma ez ê çawa debara xwe bikim.” 
 

Sernavên din

05/08/2025
16:06 Wesayîta karkerên demsalî qeza kir: 4 kesan jiyana xwe ji dest dan
16:05 Li Mugla û Aydinê şewat derket
16:00 Hevberdevka HDK’ê: Divê ‘mafê hêviyê’ bê cîbicîkirin
15:38 'Konferansa Yekhelwestiya' gelan: Dê îradeya avakirina Sûriyeya nû derxe holê
15:38 Çalakiya rûniştinê ya jinên Beluc didome
15:37 Gulistan Kiliç Koçyîgît: Divê di pêvajoyên biryardayînê de rêveberiyên xwecihî jî hebin
14:55 UNICEF: Li Xezeyê rojane 28 zarok jiyana xwe ji dest didin
14:43 Li Xezeyê di 24 saetan de 8 kesan ji birçîna jiyana xwe ji dest dan
14:32 Rêya aştiyê ji girtîgehan derbas dibe: Girtiyan berdin
14:01 Li Yemenê hezar û 479 jin hatin qetilkirin, 5 hezar û 618 hezar binpêkirin
12:55 Gundiyên ku faza ceyrana wan hatibû daxistin çalakiya xwe didomînin
11:38 Komîsyona li Meclisê civiya: Êdî dema wê hatiye em bi dengekî bilind biaxivin
11:36 'Ji bo pêşîgirtina li binpêkirinan reformên binesazî pêwîst in'
11:18 Mazlum Ebdî: Bi Sûriyeya nenavendî re her kes dê qezenc bike
10:18 Li dijî Şaredariya Pirsûsê êriş hate kirin
10:17 Ji Înîsiyatîfa Jinan bo komîsyona li Meclisê 5 pêşniyar
09:32 Di hevdîtinan de baweriya bi Ocalan û daxwaza ku dewlet gav biavêje derketin pêş
09:22 Gundiyên ku ceyrana wan hate birîn rê li trafîkê re girtin
09:13 Rêxistinên piştgiriyê didin malbatên girtiyan: Bila girtî bên berdan
09:06 Gundê hatiye jibîrkirin: Ne rê ne jî ceyran heye
09:05 Hêviya gelê Amedê ji komîsyonê: Ji bo demokrastîkbûnê sererastkirinên qanûnî
09:00 ROJEVA 5’Ê TEBAXA 2025’AN
04/08/2025
21:15 Şandeya DEM Partiyê: Nîşeyên ku wekî yên hevdîtinê bin tên belavkirin dûrî rastiyê ne
20:39 Bertek li dijî girtina Komeleya Avestayê
16:28 Barrack têkildarî Siwêyda û Minbicê daxuyanî da
16:20 Çalakiya jinên Beluc di roja 20’an de didome
16:08 Îlham Ehmed: Avakirina Sûriyeyeke nû bi naskirina hemû nasnameyan pêkan e
15:27 Girtina Komeleya Avestayê li Agiriyê hate protestokirin
15:09 Roja danişîna lêpirsîna ÎzBB’ê diyar bû
14:42 Wezîrê Çavkaniyên Avê yê Iraqê: Tirkiye peymana avê binpê dike
14:28 HSD: Komên hikûmeta demkî êrişî nuqteyên me yên leşkerî kirin
14:00 Kurtulmuş bi koordînatorên komîsyonê yên partiyan re civiya
14:00 Bîlançoya li Yemenê giran bû: 76 kes di behrê de xeniqîn
13:59 Endamê Kongreya DYA’yê Hemade: HSD’ê rêveberiyeke mînak ava kir
13:15 Serokê ICRC’ê: Rewşa mirovî ya li Siwêdayê giran e
13:14 Qirkirina daran a li Gabarê ku Walitiyê gotibû ‘hatiye rawestandin’ didome
12:56 Temel: Bêyî tevkariya polîtîk a Ocalan çareseriyeke mayinde pêkan nîne
12:02 ‘Hewceye komîsyon şefaf be û gel agahdar bike’
11:36 DFG: Astengiyên li pêşiya hevdîtina rojnamegeran a bi Ocalan re rakin
11:09 Mazlum Ebdî: Ji bo gelê Sûriyeyê rola xwe bilîze bingeh hatiye avakirin
10:46 Ji Abdullah Ocalan hişyariya ji bo komîsyonê: Divê bingeha hiqûqî hebe
10:43 ENAG: Enflasyona salane ji sedî 65,15 e
TUÎK: Enflasyona salane ji sedî 33,52 ye
10:42 Pêşniyara dayikan a ji bo komîsyonê: Bila Ocalan azad bibe
10:01 ‘Tişta herî xetere ku tundiya ser jinê zêde dike polîtîkaya necezakirinê ye’
09:33 Li Behra Spî û Çukurovayê civînên gel: Xelk ji AKP'ê bawer nake û dixwaze gav bên avêtin
09:23 Xwebûn bi manşeta ‘Parastina herî xurt hêza cewherî ye’ derket
09:00 ROJEVA 4’Ê TEBAXA 2025’AN
03/08/2025
16:43 Ji bo taziyeya Karagol û Aydogmûş serdana girseyî
16:24 Kesên ku di fermanê de hatin qetilkirin hatin bibîranîn: Bila statûya Şengalê were nasîn
16:11 Li Siweydayê pevçûnên dijwar
14:49 Bafil Talabanî: Em ê piştgiriyê bidin daxwazên Êzidiyan
14:49 Li Îranê 8 roj in girtî di greva birçîbûnê de ne
14:39 Li Gundikê Melê şewat derket
14:38 Fîlozof Lisa Herzog piştgirî da pêvajoyê
14:38 SOHR: Di 5 mehan de herî kêm 3 hezar û 278 kes mir
14:27 Aqûbeta 400 kîlo ûranyûmê li Îranê nayê zanîn
14:26 Li Iraqê îxracatê petrolê ya ji bo DYA'yê kêm bû
14:15 Ji Avestayê bertek: Zimanê dayikê xeta me ya sor e
13:21 Êzidiyan berê xwe dan Çiyayê Şengalê
13:09 Kovara Jin bi sernavê 'Jinên Êzidî û Parastina Rewa' derket
13:02 Kurekî wê jiyana xwe ji dest da û yek jî gerîla ye: Dora gavavêtinê ya dewletê ye
12:41 Banga hevrûbûn û naskirina komkujiya Êzidiyan
11:58 Fragmana 'Hey Hawar' ku texrîbata goran vedibêje hat weşandin
11:56 Erdhejê rê li ber vekir: Volkan piştî 450 salî çalak bû
11:33 QSD: Mafê parastina rewa hat bikaranîn
11:31 Bêrîvan aştiyeke bi rûmet dixwazin
11:20 Çîroka malbateke ku dîl ketiye destê DAIŞ'ê
10:30 Tesîsa dawerînê ye, lê qirêjî dike!
09:51 Ciwanên HDK'î: Çareserî bi guhertina destûra bingehîn mimkun e
09:42 Dadgehê giliyê têkildarî Soylu ji meclisê re hişt
09:00 Parêzer Kahraman: Ji bo pêkhatina mafê hêviyê hemû kes berpirsyar e
09:00 ROJEVA 3'Ê TEBAXA 2025'AN
02/08/2025
16:38 11 rêxistin ji bo komkujiya Şengalê bangî Iraqê kirin
16:24 Li Silêmaniyê jinek hate qetilkirin
16:05 Sezaî Temellî: Dema avakirina rêya 3’yemîn e
15:35 Hat xwestin ku girtiyên nexweş Baltaci û Demîr bên berdan
15:33 Xizmên Windayan li 4 bajaran çalakî li dar xistin
14:50 Însiyatîfa Yekitiya Demokratîk: Bila komkujiya Êzidiyan bê naskirin
14:21 Bakirhan: Em bang li civaka sivîl dikin ku di pêvajoyê de bi awayekî aktîf rol bigirin
14:10 Dayikên Şemiyê ji bo Murat Aslan daxwaza edaletê kirin
13:54 Di bîranîna Pirsûsê de binpêkirin hatin aşkerakirin
13:23 KNK: Divê statûya Şengalê bê naskirin
13:10 Nerazîbûna li hemberî xûtbeya Diyanetê ya ku jinan dike hedef
12:59 Di civînên TÎS’ê de lihevkirin pêk hat
12:56 Êrişên li dijî bîrên petrolê tê lêkolînkirin
11:34 Rapora MKG'ê ya meha Tîrmehê
10:38 Nûnera CÎSST’ê: Mafê hêviyê pêwîstiyeke mirovahî ye
10:12 Li Amedê ‘Pêşandanên Fîlman ên li Derve’ dest pê kir
10:01 Navenda li Seravê ji bo jinan bû nefes
09:50 Li Depê konsereke bi coş
09:35 ICOMOS: Pira Deh Derî di xetereyê de ye, plana çalakiyê berpêş bikin
09:15 Dayikên Aştiyê bang li komîsyonê kirin: Girtiyên nexweş û siyasî berdin
09:09 Girtiyê nexweş ê dermanên wî nayên dabînkirin sewqî girtîgeheke din hat kirin
09:05 Hevdîtina ku jiyana mexdûra fermana 74'emîn guherand
09:00 ROJEVA 2'YÊ TEBAXA 2025'AN
01/08/2025
16:22 Spot di weşanê de ye: Rojeva ewil a Dort 1 Yandan komîsyona Meclisê bû
16:09 Ji MHP’ê ji bo ‘girtiyên nexweş’ bang
16:05 Li Siwêdayê çalakî: Bila hêzên hikûmeta demkî ji bajêr derkevin
15:38 NY: Îsraîlê 1.373 Fîlîstiniyên li benda alîkariyê bûn kuşt
15:11 TÎS’ê daxwazên xwe rêz kir