31 Mart’ta yapılacak yerel seçimlerin mevcut adaylar arasında kıran kırana bir yarışa sahne olacağı merkezlerden biri Manisa olacak. Genel seçimlerde kurulup, yerel seçimlere taşınan AKP ve MHP arasındaki Cumhur İttifakı’nın aday belirleme sürecinde kriz yaşadığı kentler arasında yer alan Manisa’da, yaşanan tartışmalar sonucu MHP’li mevcut Büyükşehir Belediye Başkanı Cengiz Ergün isminde karar kılındı. CHP’nin kurulan seçim ittifakı doğrultusunda kenti bıraktığı İYİ Parti’nin Manisa adayı ise Orkun Şıktaşlı oldu. 

 

AKP-MHP ittifakına kaybettirme hedefi ile hareket eden Halkların Demokratik Partisi’nin (HDP) batıda aday gösterdiği birkaç merkezden biri de yine Manisa. 

 

24 Haziran Milletvekili Seçimlerde Cumhur İttifakı’nın yüzde 51.35, Millet İttifakı’nın yüzde 41. 39 oy aldığı kentte, HDP ise 6.69 oranında oy aldı. 

 

‘FATSA İÇİNDE GENÇLİĞİM GEÇTİ’

 

Oldukça önemli bir oy potansiyeline sahip olunan kentte “Manisa seçeneksiz değil” diyen HDP, Büyükşehir Belediyesi eşbaşkan adayları olarak 1979'da Fatsa'yı sol bir anlayışla yöneterek Türkiye tarihinde örnek yaratan Terzi Fikri Sönmez'in oğlu Naci Sönmez ile Hatice Aslan’ı gösterdi.

 

HDP’li eşbaşkan adayları yerel seçimlerin önemini ve adaylıkları hakkında konuştu. Çocukluğunu politik bir ortamda geçirdiğini ve devletin ceberut yüzünü görerek büyüdüğünü dile getiren Naci Sönmez, babasının yaşamında büyük bir etkisi olduğunu ifade etti. Babasının Fatsa’da kurduğu sistemin, özerk bir yönetim anlayışını temsil ettiğini söyleyen Sönmez, “Sisteme başkaldıranların nasıl yönetilmek istendiklerini ya da nasıl yönetmek istendiklerini açığa çıkarttıkları bir deneyim içinde geçti gençliğim” diye belirtti.

 

Babası Fikri Sönmez ve Fatsa’nın hayatında büyük bir önemi olduğunu vurgulayan Sönmez, Fatsa’dan ayrıldıktan sonra 2011 yılına kadar Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi’nin kurucu üyeliği ve 5 yıl boyunca da eşsözcülüğünü yaptığını hatırlattı.

 

SÖNMEZ: TEKLİFİ REDDETMEK AHLAKİ OLMAZDI 

 

Adaylığının yerelin talebi doğrultusunda geliştiğini Sönmez, “Bugüne kadar hiçbir yerde aday olmamıştım. Siyasetin biraz gönüllü taşıyıcılarından olmayı tercih ettim. Manisa adaylığım ise, Türkiye’de sapla samanın birbirine karıştığı, kimin kiminle ittifak ettiği belli olmayan yeni rejim karşısında boşluğa düştükleri bir dönem oldu. Manisa da, bunun en çok yaşanan yerlerinden biri oldu. Doğal olarak HDP, sol sosyalist çevreler ve dost siyasi çevrelerde adım geçmiş. Başka bir dönemde böyle bir teklif gelseydi, Manisa’da yerelden bir adayın çıkmasının daha doğru olacağını söyleyebilirdim. Ama bu dönemde daha merkezi bir itirazı dillendirmemiz gerektiğini ve yine böyle bir dönemde HDP’den gelen teklifi reddetmenin siyaseten ahlaki olmayacağını düşündüm” diye belirtti.

 

‘AYRIMCIĞA SON VERECEĞİZ’

 

Adaylığı ile birlikte Manisa’da ilk fark ettiği şeylerden birinin savaştan dolayı göç etmiş yoğun bir yoksul Kürt nüfusunun varlığı olduğunu ifade eden Sönmez, yine Kürtlerin yaşadığı ilçelerde ve mahallelerde büyük bir ayrımcılığın yaşandığını belirtti. Kürtlerin kimliğinden dolayı ötekileştirilerek yoksulluğa mahkum edildiğini söyleyen Sönmez, “Manisa’da seçilmemiz halinde en öncelikli olarak bu ayrımcılığa son vereceğimizin altını çiziyorum. Köklü bir sistem eleştirisi ve değişikliğine tekabül eden bir politik hakkımız olacaktır” diye konuştu. Kentte adaletten, vicdandan, özgürlükten yana olanların AKP-MHP ittifakı ile İYİ Parti’nin adayına mahkum olmadığını belirten Sönmez, halkın ırkçı-milliyetçi iki seçenek arasına sıkıştırılmayacağının altını çizdi.

 

‘BÜTÜN SEÇMENE AYRIMCILIK YAPMADAN SESLENECEĞİZ’

 

Sönmez, nasıl bir seçim kampanyası yürüteceklerini ise şu sözlerle dile getirdi: “Fatsa’yı referans veriyoruz. 12 Eylül döneminde yerinden yönetim, yerel yönetime katılımcılık, şeffaflık ve özellikle Kürt illerinde belediyelerin ortaya koyduğu performansın da referans olacağını düşünecek olursak, şu anda seçmen alternatifsiz değil. Biz burada o milliyetçi partilerle kafa kafaya yarışabiliriz. Bunun için önümüzde hiçbir engel yok. Sadece sol, sosyaliste değil, binlerce emekçinin de AKP’ye oy verdiğini biliyoruz. Sanki muhafazakâr kesimin temsilcisi onlarmış gibi oy veren çok insanımız bulunuyor. Ama yok böyle bir şey. Biz de inançlara, kimliklere saygılıyız. Biz onların da oyuna talibiz. Yani sömürülüyorsa emekçinin adresi AKP olamaz. AKP emek dostu, yoksullarla dayanışma gösteren bir parti olmadı. Biz bütün seçmene ayrımcılık yapmadan sesleneceğiz.” 

 

‘HDP GÜÇLÜ BİR SEÇENEK OLACAK’

 

Sönmez, kampanya sürecinde rakiplerinin HDP’nin sadece Kürt partisi olduğu şeklindeki algı operasyonları ile karşılaşabileceklerine de değindi. “Oysa HDP’nin içinde farklı renkler, güçlü bir emek kitlesi var. HDP’nin bu algı operasyonlarına karşı bir bariyer, güçlü bir itiraz oluşturacağını bildiğim için aday oldum” diyen Sönmez, Türkiye’nin batısında aday olma noktasında çekimser davrananları ise, “Ne kadar çok güçlü sahiplenirsek, güçlü olma şansımız da o kadar yüksek olur” sözleriyle eleştirdi.

 

‘FATSA RUHU GEÇMİŞ DEĞİL, GELECEK VİZYONU’

 

 Fatsa ruhunu geçmiş değil, bir gelecek vizyonu olarak gördüğünü vurgulayan Sönmez, oradaki temel şeyin bir halkın kendi kendini yönetmesi fikri olduğunun altını çizdi. Seçim kampanyasında hiç vaattte bulunmayan babası Fikri Sönmez’in sadece ‘Birlikte karar alacağız, Birlikte Gerçekleştireceğiz’ dediğini belirten Sönmez, yine ‘Söz, yetki, karar, iktidar halka’ sloganının da seçim kampanyasının sloganı olduğunu kaydetti.

 

‘NE YAPACAKSAK HALKIMIZ İÇİN HALKIMIZLA BİRLİKTE’

 

 “O gündün bugüne hem bu slogan hem de Fatsa örneği yaşıyor. O yüzden Fatsa bir gelecek vizyonudur. Yerinden yönetimin dünyaya ilk örneğidir” diyen Sönmez, şöyle devam etti: “Hala Avrupa’nın bir çok ülkesinde Fatsa modeli uygulanıyor.  Hep 9 ayın hikayesidir. Ne yapıldıysa 9 ayda yapıldı. Belediye olanaklarını aşan bir güçlü insan gücüyle yapıldı. Fatsa’nın sokakları bir haftada çamurdan temizlenerek döşemeler yapıldı. Korkunç bir gönüllük esasına dayanan sistemdi. Sonrasında halk komiteleri kuruluyor. Bu da Türkiye tarihi açısından ilk deneyimdir. Dönemin sağcı insanları bu komitelere dahil oluyor ve hatta kimi devrimciler seçimi kazanamıyor. O günün sosyalist dünyasından bakınca bu çok önemli bir çıkıştı. Sadece bir kapitaliz eleştirisi değildi. Mesela bizim solda bu gün yanlış okumalar yapıyor. Nostajik olarak takılıyor, sloganlaştırıyor. Fatsa bir sosyalizm eleştirisi de yapmıştı. Fikri Sönmez’in 12 Eylül mahkemelerinde ve mezar taşında yazılan en önemli sözü, ‘Ne yaptıysam halkım için, halkımla birlikte yaptım’ oldu. Biz de şimdi ne yapacaksa halkımız için ve halkımızla birlikte yapacağız diyoruz.” Sönmez, Fatsa örneğinin yanı sıra Kürt illerinde başta Batman olmak üzere birçok belediyenin önemli örnekler ortaya çıkardığını dile getirdi. 

 

‘APARTMAN DAİRELERİNE KADAR MECLİSLER KURACAĞIZ’

 

Bugün HDP ile yol yürümesinde Fatsa’nın verdiği işaretin çok önemli olduğunu söyleyen Sönmez, “Sadece sınıf eksenli değil de, kimlik eksenli bir mücadeleyi, bir siyaseti öngörmüşsem Fatsa’da yaşamış olmamın önemli bir etkisini bulunuyor” dedi.

 

Türkiye’nin her yerinde karşılaşılan kentsel sorunların Manisa’da çok daha fazla olduğunu belirten Sönmez, nasıl bir belediyecilik anlaşıyışı sergileyeceklerini “Rantçı bir bakış açısı burada yaşanıyor. Doğayı, ekosistemi düşünmeden atılan adımlar var. HES ve JES’ler fazlasıyla bu kentte bulunuyor. Doğal olarak ilk mücadele alanlarımızdan biri bu sorunlar olacaktır. Ranta dayalı değil, ihtiyaca dayalı, beton yığını değil nefes alınabilir kentler olacak. Her şeyden önce kadın özgürlükçü ve engelsiz bir kent olacak. Ama ilk yapacağımız şey, apartmanlara kadar meclisler kuracağız. Halkın kendi kendini yönetebildiği bir yerel yönetim anlayışını benimseyeceğiz. Belediye Meclisi’ni bybas edeceğiz. Belediye Meclisinin hatta başkanlığın bir önemi olmadığını herkes görecek. Biz sadece koordinasyon görevi göreceğiz” sözleriyle dile getirdi.

 

ASLAN SİYASETE MAHALLE KADIN KOMİSYONU İLE BAŞLADI

 

Diğer Eşbaşkan Adayı Hatice Aslan ise, 1960’larda Mardin’den Manisa’ya göç etmiş Kürt bir ailenin üyesi olarak uzun yıllardır kentte yaşayan bir isim.

Dengbêj olan bir babanın kızı olarak, sahip oldukları kültürün korunmasına önem veren bir aile içerisinde yetiştiğini dile getiren Aslan, henüz çocuk yaşta karşılaştığı ayrımcı yaklaşımların yol açtığı sorgulama ile HADEP döneminden itibaren mahalle kadın komisyonu çalışmaları içerisinde yer aldı.

 

İl Eşbaşkanlığı görevinde bulunduğu 2015 yılında, yapılan bir operasyonla 135 partili ile birlikte tutuklanan Aslan, uzun bir tutukluluk süreci geçirdikten sonra tahliye oldu. Aslan, bu süreci “Manisa’da yaşayan Kürt ve emekçi kitlelerin HDP ile birlikte kendilerini var etmesiyle sistemin şimşekleri üzerimize çekildi. 135 kişinin gözaltına alındığı o operasyonda aslında buradaki halka bir gözdağı verilmek isteniyordu, ki hala seçilmiş bir çok siyasetçimiz cezaevinde bulunuyor. Ama halk olarak hangi koşulda olursak olalım, siyaset yapmanın bir yaşam biçimi olduğunun farkındayız. O yüzden ne operasyonlar ne de baskılar kentin içindeki aktif siyaset yapan bizleri bitirmeye yetmedi” sözleriyle tanımladı.

 

‘HDP’YE VERİLMİŞ HER OY KADININ GELECEĞİ İÇİN OLACAK’

 

Uzun yıllardır kentte aktif siyasette olmanın kazandırdığı deneyimi hayata geçirmeyi hedeflediğini ifade eden Aslan, temel hedeflerinin “HDP fikriyatı etrafında yeni bir yaşamı kurmak” oılduğunu kaydetti. Kentin çalışan nüfusunun büyük bir bölümünü tekstil ve tarım işçisi kadınların oluşturduğunu söyleyen Aslan, “Manisa çocuk evliliklerinin yoğun yaşandığı, eğitim oranının yüzde 35 olduğu kentlerden biri. Kadınların yansıyan ve yansımayan çok fazla sorunu bulunuyor. En öncelikli meselelerden biri olarak, kadın anlayışını ve projelerini hayata geçirmek için birlikte çalışıp, başaracağımızı düşünüyorum. HDP’ye verilecek her oyun kadının geleceğine verilen bir oydur” diyerek desk istedi.

 

MA / Nimet Ölmez