Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Kültür Mirası Listesi'nde yer alan Diyarbakır'ın Sur ilçesinde 2015 yılında ilan edilen sokağa çıkma yasaklarının ardından 6 mahallenin büyük bölümü yerle bir edildi. Bu yıkımda, 334'ü tescilli olmak üzere en az 3 bin 569 yapı yıkıldı. Yıkılan yapıların yerlerine, F ve S Tipi cezaevlerine benzeyen evler inşa edildi. Ayakta kalan tescilli yapılarda "restorasyon" adı altında başlatılan çalışmalar ise, 6 yılı aşkın bir süredir devam ediyor. Söz konusu süreçte, kentin mimarisinde önemli bir yeri olan ve evlerin mimari kimliğini yansıtan işlemeli taşların birçoğu çalındı. Çalınan taşlardan bazıları kimi iş yerlerinde satışa çıkarılırken bazıları ise farklı noktalarda inşa edilen yeni yapılarda kullanıldı. 

 

ÇALIŞMA ADI ALTINDA KAZI 

 

Taşların çalınmasının yanı sıra son aylarda tescilli yapılar, define avcılarının hedefi oldu. Kimliği belirsiz kişiler, şantiye çalışanlarının elbiselerini giyerek, bazı evlerin etrafını sac ve brandalarla kapatıp, içerisinde define arıyor. Sahte evraklara sahip olduğu belirtilen bu kişilerden bazıları, 29 Nisan'da Cemal Yılmaz Mahallesi'nde tescilli bir yapıda define ararken fark edildi.  

 

Ev sahibi Hacı Kartal (52), "Anka İnşaat" önlükleri giyen silahlı 7 kişinin, 2 katlı evinin etrafını brandalarla kapattığını ve içerisinde kazı yaptığı fark etti. Kartal'ın olay yerine polisleri çağırması üzerine, evin avlusunda 3 metre kazı yapan kişiler kazı aletlerini bırakarak mahalleden kaçtı. 

 

EVİNDE NÖBET TUTUYOR 

 

Yaşananları Mezopotamya Ajansı'na (MA) anlatan Kartal, "29 Nisan'da evime bakmaya geldim. Baktım evin etrafına branda çekilmiş ve bazı kişiler çalışıyordu. Ben de ‘Ne yapıyorsunuz?' diye sordum. 'Çalışma yapıyoruz' dediler. Kendilerine 'bu çalışmaya benzemiyor. Ev sahibiyim' dedim. Aramızda tartışma çıktı. Üzerlerinde 'Anka İnşaat'ın elbiseleri vardı. Birisi bana memur olduğunu söyledi. Ben de polisi aradım. Bunun üzerine kaçtılar" dedi. 

 

Kaçanların kazma ve küreklerini evde bıraktığını aktaran Kartal, şikayetçi olması üzerine polislerin olay yerinde parmak izi aldığını ifade etti. Kartal, "Daha önce de bodrumumuzu kazmışlardı. Diğer odalarımızı da kazmışlardı" dedi. 7 yıldır binalarının yapılmadığını ve kendilerinin mağdur edildiğine dikkati çeken Kartal, "Bu kazıları yapanların yakalanmasını istiyoruz. Bizim bu evlerde nöbet tutmamız gerekiyor. Her defasında bir pencere, bir bodrum kazılıyor. Bir an önce evin yapılmasını bekliyoruz" diye kaydetti. 

 

MA / Müjdat Can