ANTEP - Şampuan, duş jeli, saç kremi gibi ürünlere karşı pes etmeyen Nizip’in zeytinyağlı sabununa ilgi her geçen gün artıyor. Bir zamanlar 200 adet olan, şimdilerde bir elin parmak sayısını geçmeyen imalathaneler eski günlere dönüyor.

 

Antep’in zeytin bahçeleriyle çevrili ilçesi Nizip’te üretilen zeytinyağlı sabuna rağbet yeniden artıyor. Fabrikalarda üretilen zeytinyağının ikinci aşaması olan pirina yağıyla yapılan sabunlar, hem cildi besliyor hem de egzama, sedef ve uyuz gibi hastalıkların önüne geçiyor. Geçmiş yıllarda yaklaşık 200 civarında sabun imalathanesinin olduğu Nizip’te günümüzde bir elin parmak sayısını geçmiyor. Geleneksel yöntemlerle üretime devam eden imalathaneler, zeytinyağlı sabununun yok olmaması için çabalıyor. 

 

Zeytinyağı kadar sabununun da şifa olduğunu kaydeden imalathane sahibi Emin Yavuz, son dönemde şampuan, duş jeli, saç kremi gibi ürünlere karşı ilginin azaldığını, zeytinyağlı sabuna rağbetin gün geçtikçe arttığını dile getirdi. 

 

ESKİ GÜNLERE DÖNÜYOR

 

Sabun işinde olan ailesinin üçüncü kuşak temsilcisi Emin Yavuz, bahçelerden toplanan zeytinlerin fabrikaya yağ haline getirilmek için gittiğinde üretim esnasında ortaya çıkan pirina yağını sabun üretiminde kullandıklarını söyledi. Günümüzün ortopedi doktorları olan eski çıkıkçıların, kırık çıkıkları iyileştirmek için zeytinyağlı sabunu kullandığını anlatan Yavuz, “Zeytinyağlı sabun cildi besliyor. Ondan dolayı zeytinyağı sabunu öneriyoruz. Kapanan imalathaneler zeytinyağını sabuna katmadılar. Zeytinyağlı sabun adı altında kalitesiz sabunları piyasaya sürdüler. Bundan dolayı Nizip’teki sabun imalathanelerinin çoğu kapandı. Zeytinyağlı sabunun reklamını iyi yapamamamız da etkiledi. Duş jeli, şampuan, saç kremi gibi ürünleri üreten firmalar çok iyi tanıtım yapıyorlar. Bundan dolayı tüketici o tarafa kaydı. Ancak şuanda zeytinyağlı sabun yeniden revaçtadır. Tüketici neyin sağlıklı olup olmadığını anladı. Zeytinyağlı sabun eski günlerine dönüyor” ifadelerini kullandı. 

 

‘SABUNU DİLİMİZE KOYARIZ’

 

Nizip’te üretilen sabunların 109 ülkeye ihracat edildiğini kaydeden Gaziantep Dış Ticaret Müdürlüğü’nün verilerini paylaşan Emin Yavuz, “Son yıllarda laboratuvarda tahlil yapmaya önem verdik. Geçmiş yıllarda böyle bir şansımız yoktu. Eskiden ustalık vardı. Şuanda da ustalık var. Eskiden atalarımız en iyi sabunu kazandaki haline bakarak, koklayarak, tadına bakarak bilirlerdi. Tadına bakmak derken sabunu yemiyoruz. Dilimiz yardımıyla sabunun PH ve kostik değerini ölçüyoruz. Sabunu dilimize koyarız. Sabun dile geldiğinde tatlımı, acımı, tuzlumu diye bakarız. Ona göre kazana eklemeler yaparız. Şuanda sabun üretiminde ben yine duyu organlarımdan yararlanıyorum. En son aşamada laboratuvara gönderiyoruz. ‘Tamam hazır’ dedikten sonra laboratuvara gönderdiğimizde zaten o ürün hazır hale gelmiş oluyor. Laboratuvardan onay alınıp seriliyor” diye konuştu. 

 

SABUN NASIL YAPILIYOR?

 

Nizip’te 43 yıldır sabun imalathanelerinde çalışan sabun ustası İsmail Şahin, iyi sabununun yavaş yavaş üretildiğini belirterek, sabunun yapım aşamasını şöyle anlattı: “İmalathaneye gelen zeytin ve defne yağı kazana dökülüyor. Kazanda yağ ve diğer maddeler iki gün boyunca kaynıyor. 3’üncü gün serim aşamasına geçiliyor. Kalıplara dökülen sabun bir günde kalıplarda bekliyor. 4’üncü gün gelip sabunu kesiyoruz. Bir günde sabun kesilmiş halde yerde bekliyor. 5’inci günde kuruması için kubbe şeklinde düzüyoruz. 6 ay boyunca kubbe halinde bekliyor. İyice kuruyup kıvamını bulana kadar güneşsiz yerde bekletiyoruz. Tabi bazen hava şartlarına bağlı olarak sabunun kuruması 8 ya da 10 ayı da bulabiliyor. Kurumanın ardından da sabunlar paketlenip satışa hazır hale getiriliyor. Sabun üretimden vatandaşların eline gidene kadar aradan 1 yıla yakın bir zaman geçiyor.” 

 

200 İMALATHANE

 

Sabun üretiminin en zor aşamasının kubbe yapımı olduğunu aktaran Şahin, herkesin sabunları kubbe halinde dizemeyeceğini belirtti. Bu işin tecrübe gerektirdiğine dikkat çeken Şahin, “Bu meslek yok olmaya doğru gittiği için yeni çalışan pek az oluyor. Eskiden Nizip’te 200 tane sabun imalathanesi vardı. Kötü sabun ürettikleri için hepsi kapandı. Şimdi kalanlar gerçekten iyi sabun üreten imalathanelerdir. Biz evimizde de kendi ürettiğimiz sabunlardan kullanıyoruz. Mutfakta, banyoda lavaboda, çamaşır yıkamada her alanda kullanıyoruz” dedi.

 

MA / Muhammet Abdulkadir Esen