HABER MERKEZİ - Rojhilat’taki Newroz kutlamalarını takip eden gazeteciler, birçok merkezde yapılan kutlamalara kadınların öncülük ettiğini belirterek, Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın tarihi çağrısının kutlamalarda büyük yankı uyandırdığını söyledi. 

 

Rojhilat’ta bu yıl Newroz kutlamaları hem görkemli hem de coşkulu geçti. Resim kutlama takvimi 1 Mart ve 1 Nisan aralığında olsa da Rojhilatlılar Newroz kutlamalarına 19 Şubatta başlayıp 13 Nisan’da bitirdi. Bu yıl bölgedeki bütün kutlamalar görkemli geçti. Rojhilat halkının Newroz kutlamaları şiarı ise barış ve ulusal birlik oldu. Rojhilat’taki Newroz kutlamaların bölgede gazetecelik yapan Sipan Welat ve Rasûl Galeban Mezopotamya Ajansı'na değerlendirdi. 

 

ROJHİLAT NEWROZLARI

 

Rojhilat’taki Newroz kutlamalarının görkemli geçtiğini vurgulayan gazeteci Sipan Welat, kutlamaların Doğu Kürdistan'ın İlam'dan Maku’ya kadar tüm kentlerde yapıldığını aktardı. Newroz’un Kürt halkı için işgalcilere ve baskılara karşı direniş olduğunu vurguluyan Welat, “Bu yıl Doğu Kürdistan'da kutlanan Newroz kutlamalarını iki hususu büyük ölçüde etkilediğini düşünüyorum.Birincisi, Önder Apo'nun Kuzey Kürdistan'daki Kürt sorununa çözüm yönündeki tarihi çağrısı ve umutları. İkincisi ise Rojava’da son gelişmeler, Kürdistan ve Suriye’de Kürt haklarına dair umutlar. Bu iki konu Kürt halkını ve siyasi partilerini önemli ölçüde etkiledi, Kürtlerin birlik ve beraberliğine daha fazla önem vermelerini sağladı” dedi. 

 

Bazı kentlerde Newroz kutlamalarına yönelik engelleme çabalarının da olduğunu anımsatan Welat, “İran rejimi halkları, farklı partilere ve gruplara bölme politikasını kullanıyor. Kürtler, Azeriler, Ermeniler ve Süryaniler gibi çeşitli toplulukların yaşadığı Urmiye kentinde İran rejimi, Kürtleri toplumsal ve etnik parçalanma yoluyla dışlamaya çalıştı. Ama Kürtler, birlik olarak, halkların barış içinde bir arada yaşamasına inandıklarını ve işgalcilere karşı her koşulda direnişlerini sürdüreceklerini ortaya koydular” diye belirtti. 

 

KADINLAR ÖNCÜLÜK ETTİ

 

Kadınların bu yıl kutlamalarda daha görünür olduğunu söyleyen Welat, “Bu yıl kadınlar, başta Doğu Kürdistan olmak üzere tüm dünyada ve Kürdistan'da Newroz kutlamalarında önde yer aldılar. Son yıllarda Doğu Kürdistan'da ‘jin, jiyan, azadî’ devrimi ve Önder Apo'nun fikirlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte kadının rolü değişmiş, kadınlar direnişin ve savaşın önderi haline geldi. İran'ın kadim, ataerkil toplumu ve radikal rejimi kadın katılımına karşı çıksa da, dediğim gibi son yıllarda toplumsal bilinçlenme ve özgürlük ve eşitlik fikirlerinin yaygınlaşmasıyla kadınların rolü arttı. İlam'dan Ûrmiye'ye kadar birçok Newroz kutlamalarına bizzat katıldım ve kadınların rolü benim için toplum için özgürlük ve kurtuluş umudunun sembolü oldu. Bu, işgalcilere şu mesajı veriyordu: ‘Özgür kadın, özgür toplumdur” diye konuştu. 

 

ÖCALAN'IN ÇAĞRISI İRAN'I DA ETKİLEDİ

 

Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın mesajının Rojhilat’ta karşılık bulduğunu söyleyen Welat, “Daha önce de belirttiğim gibi, Önder Apo'nun tarihi çağrısı büyük yankı uyandırdı. Nitekim fotoğraflarının yayınlanması ve Önder Apo'nun Kürt sorununu diyalog yoluyla çözme, savaştan uzaklaşma yönündeki çabaları da Doğu Kürdistan halkına yeni bir ufuk kazandırdı. Benim ümidim, bir gün Kürdistan'ın dört parçasındaki Kürt halkının hep birlikte Newroz'u kutlamasıdır” ifadelerini kullandı.

 

Newroz’un Kürt halkı için birlik ve beraberlik olduğunu vurgulayan gazeteci Rasûl Galeban ise Rojhilat’ta Newroz'un son 2-3 yıl daha coşkulu kutlandığını belirterek, “Bunda gençlerin rölü önemli. Urmiye’de ilk kez 150 binden fazla kişiyle newroz kutlandı bu Ûrmiye tarihinde bir ilkti diyebilirim. Bütün Rojhilat’ın gözü Ûrmiye’deydi orada newrozu kutlamaları Rojhilat halkı için çok önemli. Newroz bütün kesimleri birleştiriyor, Kürt halkı farklı dini inanışlara sahip olsa da, farklı siyası görüşlere sahip olsa da Rojhilat’ta newroz konusunda herkes birleşir. Halkın bu birliği siyasi partilere de örnek olacak. Umarım partiler Kürt ve Kürdistan konularından daha fazla ayrışmadan, birlikte hareket edebilirler" diye aktardı. 

 

‘KUTLAMALAR KÜRT İNKARINA YANIT OLDU’

 

Newroza halkın kitlesel olarak sahip çıktığını söyleyen Galeban, “Newroz kutlamaları yasak değildi ama bazı bölgelerde küçük sorunlar yaşandı. Mesela Ûrmiye, burası stratejik bir bölge yıllardır Kürtler ve Türkler birlikte yaşıyor. Son yıllarda Ûrmiye’nin yönetimde Türkler yer alıyor ve Kürt varlığını inkar ediyorlar. Yetkililer bu yıl kutlamalarının kitlesel olmaması ve tek bir günde kutlanması kararı almıştı ama halkımız bu karara karşı çıktı ve birlikte her zamanki yerde kutlamaya karar verdiler.  Kitlesel bir kutlama yaşandı ve en az 150 bin-200 bin kişi katıldı bu bizim için çok önemliydi çünkü 10 yıllardır Kürt varlığını inkar edenlere karşı çok iyi bir yanıt verildi. Bu kutlamadan sonra Tahran’a kadar bütün İran’da Ûrmiye’deki Kürt varlığı konuşuldu” ifadelerini kullandı.  

 

KADINLAR YASAKLARI YIKTI

 

İran yasalarına göre kadınların ve erkeklerin bir arada halay çekmesinin yasak olduğunu hatırlatan Galeban, "Fakat halkımız Newroz'da bunu yıktı. Kadınlar 2-3 yıldan beri kadın varlığını yok sayan bu anlayışları yok sayıyor ve her yerde yerini alıyor. Daha önce Newroz kutlamalarına birkaç kadın katılırdı onlar da dikkat çekmemeye özen gösterirdi, kimi yüzünü kapatırdı. Ama kadınlar yüzyıllardır süren bu zihniyete karşı 'Jin, jiyan, azadî' eylemlerinden sonra yıktı” ifadelerini kullandı.  

 

Galeban, “Bütün newroz’un mesajı barıştı, Rojhilat halkı bölünmüş bir halk, buradaki savaş artık silahlarla değil kalemlerle yapılıyor. Yıllardır kalemlerimizle varlığımız için mücadele ediyoruz. Serok Apo’nun mesajı Rojhilat’taki Partileri de olumlu etkiledi. Bunu görüyoruz, bu yıl Rojhilat Partilerleri de barış ve demokrasi mesajları yayınladılar” diye konuştu. 

 

MA / Berivan Kutlu