Mehmet Altan: Sen Kürt sorununu çözmezsen başkası başka türlü çözer

İSTANBUL - Türkiye’nin iç ve dış gelişmelerden dolayı bir çözülme içerisinde olduğunu belirten gazeteci Mehmet Altan, “Kürt sorunu çözülmesi gereken en temel sorunlardandır. Uluslararası konjektör değişti; ‘sen çözmezsen’ başkası başka türlü çözecektir” uyarısında bulundu. 
 
Ortadoğu’da yaşanan savaş ve sıcak çatışma ortamı Türkiye siyasetini de hareketlendirdi. Kürt sorununun çözümüne dair son süreçte özellikle iktidar ve muhalefet kanadından yapılan açıklamalar, “yeni süreç” tartışmalarını da beraberinde getirdi. MHP Lideri Devlet Bahçeli, partisinin Meclis grup toplantısında, PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın "tecridin kaldırılması ve umut hakkının kullanılması" için Meclis'e gelerek, "örgütün lağvedilmesini" söylemesi gerektiği şartını koşarak, "Adres İmralı'dan DEM'e uzansın" dedi. Bahçeli'nin açıklamalardan sonra başlayan tartışmalar yoğunlaşırken, İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi'nde ağır tecrit altında tutulan Abdullah Öcalan, 43 ay sonra Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Riha Milletvekili Ömer Öcalan ile önceki gün görüştü. 
 
Gazeteci-yazar Mehmet Altan, Kürt sorununun çözümü noktasında ortaya çıkan son gelişmelere ilişkin değerlendirmelerde bulundu. 
 
‘TAVIRLARINDAN VAZGEÇMELERİ MÜMKÜN MÜ?’
 
Kürt sorununun çözümü konusunda son dönemde yaşanan gelişmelerin olumlu olmakla beraber sürece temkinli yaklaşılması gerektiğini ifade eden Altan, “Gerçekten demokratik bir hukuk devletinde temel hak ve özgürlükler yoluyla çok rahatlıkla çözülmesi gereken işler büyük acılara ve faturalara neden oluyor. Yine umutlarla başlayıp umutsuzlukla sona eriyor. Çünkü kuralları ve ilkeleri uygulamak yerine devlette egemen olan zihniyetin sınırlarının dışına taşımıyorlar. Şimdi bu çözüm konusunda da ‘ben değişmeyeyim, sonunda kendimi yontayım ama anlaşalım’ gibi bir tavır görüyorum. Peki bundan vazgeçmeleri mümkün mü? Bugüne kadar ki uygulamalarına baktığımızda sanmıyorum ama dış dünyanın da dayatmaları var” dedi. 
 
‘ÇÖZÜLME DÖNEMİ YAŞANIYOR’
 
Kürt sorununun çözümü konusunda siyaseten ortaya çıkan tablonun bölgede yaşanan gelişmelerle doğrudan bağlantılı olduğunu söyleyen Altan, “Türkiye için işler çok sıkışık. Dış politikada hiçbir şey iyi gitmiyor. Ekonomi de çöktü. Yani Türkiye bir çözülme dönemi yaşıyor. Adeta Osmanlı’nın Balkan dönemini yaşıyor ve çaresizlikten kıvranıyor. Ama değişmek de istemiyor. Yani akılla değil, krizlerle değişiyor. Gereğini ‘yapmayalım ama yapıyormuş gibi görünelim’ anlayışıyla olmaz. Hepimiz Türkiye’nin sorunlarının çözülmesini istiyoruz. Kürt sorunu da bu sorunların en temellerinden birisidir. Ama çözülebilmesi için devlet zihniyetinin değişmesi gerekiyor. Uluslararası konjektör değişti. Yani ‘sen çözmezsen’ başkası başka türlü çözecektir. Bu işi çözmeyince yerellikten evrensel hale gelir. Bölgede de fiili hale geldi. Mesela Suriye’de Rusya ve ABD bir anayasa sürecinde anlaşırlarsa ve orada da bir Rojava Federasyonu hayata geçiyorsa Türkiye bu süreçte bu tavrıyla buna müdahil olamaz. Yani bu sürecin bir parçası haline gelemez. Dolayısıyla bir sıkışıklık var. Yaşananları dış politikadaki çok ağır çıkmazlara sürüklenmenin getirdiği bir tavır değişikliği olarak nitelendiriyorum” diye belirtti.  
 
‘DEĞİŞMESİNLER AMA…’ 
 
Kürt sorununun olası çözümü karşısında geçmiş dönemlerdeki yaşanan deneyimlerden ders çıkarılması gerektiğini söyleyen Altan, “Kürt meselesinin ağırlığı çok önemli ama mağduriyetlerin hepsi hallolmadığı vakit hiçbir sorunun çözülemeyeceğini bilincinde olmak lazım. Yani ‘değişmesinler ama işi çözsünler’ demenin bir anlamı yok. Çünkü değişmeyince çözüm yolunu gördük. Değişme nedir? Evrensel hukuka ihanet etmemedir. Yani olumlu olarak değişen bir şey var ama bu temkinin gerçekten inançlı ve umutlu bir hale gelmesi için ilk olarak evrensel hukuk kurallarının nasıl işletileceğini görmek lazım. Yüzyıldır sorunlarını çözememiş, yüzyıldır demokratikleşememiş bir cumhuriyette bu süreç bu açıdan önemlidir. Bir şeyler oluyor ama büyük bir temkinle yurtdışındaki gelişmelerle başa çıkılamadığı için çok büyük bir sıkışıklık var. Dilerim bundan çok kalıcı ve olumlu bir yere gidilebilir. Gidilmezse de hayat kendi yolunda ilerleyecek ve Türkiye’yi kaale almayacak. Onu da bilmemiz lazım” diye konuştu. 
 
‘KAVGA EDİLENLE BARIŞILIR’
 
Yapılan açıklamaların yanı sıra iktidar kanadının çözüm karşısında tek taraflı bir tutum sergilediğine dikkat çeken Altan, gerçek bir çözüm için iktidarın mevcut tutumundan vazgeçmesi gerektiğine işaret etti. Altan, “Yani ‘ben bir şeyler yapacağım ama muhatabımı dinlemeden, muhatabımla konuşmadan bunu kendim şekillendireceğim’ anlayışı hakim. Kavga edilenle barışılır, ben kendi kendime barışamam. O zaman kavga ettiğimi dinlemeden yahut muhatabım kimse kim ‘ben onun dışında muhatap oluşturacağım’ kurnazlığıyla olmaz. Bu işin gereği hukuk devleti ve demokrasidir. AB standartlarıdır. Kürtlerin oyunu alamayan hiç kimse iktidara gelemiyor. Kürtlerin oyunu alamayan yerel iktidarda seçim kazanamıyor hesabı mı yapılacak yoksa gerçekten bu devletin gerçek bir demokratik hukuk devleti olması için mi bu sorunu çözeceğiz? AYM kararlarını dinlemeyen bir iktidarla karşı karşıyayız. Demirtaş, Kavala içeride ve bu konu da AYM, AİHM kararları varken biz neyi, nasıl konuşacağız? Yine bütün cezaevlerinde bir infaz yasası belası var. İnsan temel hakları üzerinden infaz yasası mahkumun kimliğine bakmaz ve herkese eşit uygulanır ama bugün ki siyasal iktidar infaz yasasını infaz etti. Cezaevlerinde birçok hasta tutuklu var. Yine 30 yıl yatan bir şair var ve hala cezaevinde değil mi? Kötü halli deyip tutuyorlar ve eziyet etmeye devam ediyorlar. Mesela bu kişi çıkmadan Kürt sorunu hallolur mu?” diye sordu.
 
‘UMUTLUYUZ’
 
Altan, Kürt sorunuyla beraber ülkede yaşanan tüm sorunların asıl çözümünün mevcut iktidar yapısının değişimiyle sağlanabileceğini ifade ederek, sözlerini şöyle sürdürdü: “Gerçekten evrensel hukuku, temel hak ve özgürlükleri olan demokratik bir devletin yapması gerekenleri yapacak mısınız yoksa eski reflekslerle işler sıkıştığı için yeniden oldu gibi mi yapacaksınız? Bu temkini, tereddüttü ve yüzyıllık süreçte hep bu anlamda çok ağır faturalar ödeyip çok az bir ilerleme sağlandı. Kürt sorunundaki en temel sorunlardan birisi anadil değil mi? Bu temel ve hak özgürlüklerin gereğidir. Temel hak ve özgürlükler ne demek? İnsan olma vasfından doğan devredilemez haklarım var. Yaşam hakkı, düşünce hakkı, konuşma hakkı, anadil hakkı gibi doğal haklar. Umutluyuz, bir değişiklik var ama bu sefer aynı tuzağa düşmeden ve bir siyasi ikbal ve dış dayatma mecburiyetinde kalan birisinin çaresizliği içerisinde ipleri kaçırmadan gerçek bir hukuku, demokrasiyi oluşturmadan bu işlerin çözülemeyeceğinin de altını çizmek lazım.”
 
MA / İbrahim Irmak

Diğer başlıklar

16:23 Türkiye'ye vicdani retçiler için çağrı
16:19 Irak ve Kürdistan Bölgesi'nden bir heyet Tahran’da
15:13 Kadınlar Rojin için bakanlık önünde: Adalet nerede?
14:32 Dêrsim’de doğa ve çevre mitingi düzenlenecek
14:23 Hüseyin Aykol yeniden uyutulacak
14:10 30 yılın ardından tahliye edilen Demir'e kitlesel karşılama
13:50 Bakan Yerlikaya'dan süreç açıklaması
13:41 İHD’den Rojin Kabaiş açıklaması: Devlet mekanizmaları faili koruyor
13:11 Tomruk İBB soruşturmasında ifade verdi
12:43 İstanbul Valiliği Amedspor maçında taraftar kapasitesi artırmadı!
12:29 Gülistan Kılıç Koçyiğit'ten tezkere tepkisi: Halkların beklentisi demokrasi
12:08 Yüzde 80 görme engelli tutsağın tahliyesi 6'ncı kez ertelendi
10:28 Suriye güçleri Şêxmeqsûd’a saldırdı
10:23 'Güç olarak kullanılan su, çatışma ve göçü tetikliyor'
10:17 Şam güçlerinden Süveyda’ya saldırı
10:07 Meteoroloji'den 6 kent için sarı kodlu uyarı
09:52 Sozdar'ın yeni romanı 'Tirs': Yüzleştiğimiz oranda barışı inşa ederiz
09:42 Barış Anneleri’nin tek talebi Abdullah Öcalan'ın fiziki özgürlüğü
09:37 Çandar: Türkiye’nin Suriye’deki Kürtlere dönük tavrı değişmeli
09:23 Akbulut: Yargı toplumsal barışı güçlendirecek kararlar vermeli
09:20 Öz Sağlık-İş’ ‘hediye’ ile üye topluyor!
09:14 DEM Parti’den rapor: Mali müşavirler ajanlığa zorlanıyor
09:08 ‘Çözüm için Kürtçenin önündeki engeller kaldırılmalı’
09:00 20 EKİM 2025 GÜNDEMİ
19/10/2025
22:51 Hamas heyeti, ateşkesi takip için Mısır'a gitti
22:47 Şengal'de Abdullah Öcalan için yürüyüş: Bizim varlık nedenimiz
22:42 Denizli ve Hatay'da trafik kazası
22:01 Cizîr 1. Kadın Govend Festivali son buldu
21:19 CPT: Zap ve Avaşîn'de kesilen ağaçlar Türkiye'ye taşınıyor
21:11 İsrail, Gazze'ye insani yardım girişini durdurma kararı aldı
20:27 Kuzey Kıbrıs'ın yeni cumhurbaşkanı Tufan Erhürman oldu
20:17 Rojin Kabaiş için eylem: Failler bulunsun
18:35 Su hakkı için ortak komisyonlar kurulacak
17:06 Barış Anneleri: Barışın anahtarı Öcalan’ın özgürlüğüdür
16:51 Tahliye engellemelerine Bakırköy Cezaevi önünde tepki
16:23 Amed’de düzenlenen kitap fuarı 2’nci günde
16:00 Wan’da şüpheli kadın ölümü
15:38 Cizîr 1. Kadın Govend Festivali başladı
14:50 Entübe edilen gazeteci Aykol'un durumu stabil
14:35 Gürsel Karaaslan okurlarıyla imza gününde buluştu
13:27 Cengiz Yaşar’ın taziyesine kitlesel ziyaret
13:18 Taksiciler rektörün engellemelerine rağmen Rojin için eyleme katıldı
12:34 DEM Parti Eş Genel Başkanları: Önemli bir adım AİHM kararlarının hayata geçmesi
11:38 Arjantin’de Abdullah Öcalan’ın Özgürlük Sosyolojisi’ne yoğun ilgi
11:30 Pakistan ve Afganistan’dan ‘derhal ateşkes’ anlaşması
10:41 DEM Parti'den Demirtaş'a ziyaret
10:04 Gençler: İmralı tecridi kalkmadan barış sağlanmaz
09:42 Jin derginin 138’inci sayısı yayında
09:37 İktidarın ağaçsız ‘Hatıra Ormanları’
09:34 'Herkes özel savaş politikalarına karşı ses çıkarmalı'
09:25 ‘DEDAŞ mafya olmuş’
09:20 Tahliyesi 3’üncü kez engellenen tutsak: Ölmemi bekliyorlar
09:19 ‘Sorunların çözümü Abdullah Öcalan'ın özgürlüğüne bağlı’
09:13 Rojin Kabaiş’in sıra arkadaşları: Rektör neden saklanıyor?
09:11 Agirî’nin 576 köyünden 379’unun ismi değiştirildi
09:07 Esenyurt’taki mitinge çağrı
09:05 Abdullah Öcalan 2009'da da 'terörist' kavramı için 'gelin tartışalım' demişti
09:00 19 EKİM 2025 GÜNDEMİ
08:54 Birçok kentte kuvvetli yağışlar bekleniyor
08:49 Kuzey Kıbrıs’ta halk sandık başında
18/10/2025
23:53 Dêrazor’un El Bûkemal kentinde patlama
20:55 Mehmet Çetin-Emirali Yağan Dêrsim Kültür ve Sanat Günleri sona erdi
20:36 Amedspor’un yeni başkanı Nahit Eren oldu
20:14 Gazze İnsan Hakları Merkezi: Ateşkese rağmen 35 Filistinli katledildi
19:33 Sigaraya yine zam
18:47 Kadınlar alanlara çıktı: Rojin Kabaiş’in ölümü aydınlatılsın
18:19 Eskişehir'de madencilik faaliyetleri halk sağlığını olumsuz etkiliyor
17:56 Cizîr 1. Kadın Govend Festivali'ne çağrı ziyareti yürüyüşe döndü
17:51 Gençler Abdullah Öcalan için yürüdü: Özgür olana kadar kesintisiz mücadele edeceğiz
17:43 Kutlu ve Akbalık taziyesine kitlesel ziyaret
17:12 'Kadınların özgürlük ve eşitlik mücadelesini büyütmeliyiz'
17:06 'Abdullah Öcalan'la görüşme iradesi ortaya çıkmalı'
16:39 ESP: AKP'ye karşı özgürlük mücadelesini yükselteceğiz
16:04 Hasta tutsaklar Keskin ve İnci için tahliye talebi
15:57 Bakanlıktan Cengiz Holding'e 57 bin ağaç kesmesi için izin
15:53 Amed'te 9'uncu kitap fuarı başladı: 31’i Kürtçe 200 yayınevi okurları bekliyor
14:43 Kadınlar: Cinsiyetçi yaklaşımı kabul etmiyoruz
14:35 Siyasetçilere ceza: Hukukun değil, siyasetin kararıdır
14:15 'Tosun'un katledilmesi münferit değil, bir politikanın sonucudur'
14:14 16 barodan ortak açıklama: Rojin Kabaiş dosyasının takipçisi olacağız
14:03 Dört kentte adalet talebi: Kayıpların akıbeti açıklanmadan barış sağlanmaz
14:00 Gülben Duru'yu katleden fail tutuklandı
13:35 Barış Anneleri konferansı: Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü sağlanmalı
13:34 Agirî'de verilen hapis cezalarına 'provokasyon' tepkisi
13:15 Cumartesi Anneleri: Fehmi Tosun dosyasında adaleti sağlayın
12:49 Cizîr'de taciz failinin cezalandırılması için Adalet Nöbeti başlatıldı
12:35 Entübe edilen gazeteci Aykol'un refleksleri izlenecek
12:06 Gençler Amed'e doğru yola çıktı
11:53 Mezopotamya Su Forumu 2’nci gününde atölyelerle devam ediyor
11:50 Abdullah Öcalan’dan Barış Anneleri’ne mesaj: Özgür kadın kimliği ve bilincinizle mücadele edin
11:13 Eşit ve özgür bir yaşam için Alevilik tartışılacak
11:10 Şemrex'teki şölende Rojin Kabaiş için adalet istendi
09:31 Pontos belgeselleri yapan Yunan gazeteci Türkiye'ye alınmadı
09:27 CHP İstanbul Kongresi’nin de durdurulması istendi
09:02 Kürtçe için çağrı: Anadil mücadelesi toplumsal bir sorumluluktur
09:02 'Kalıcı barışın yolu hapishanelerden geçiyor'
09:01 Bakanlığın iş başvurularında ‘ırkçı’ soru
09:00 ‘Komisyon İmralı'ya gitmeli’
09:00 18 EKİM 2025 GÜNDEMİ
17/10/2025
23:39 Agirî'de 10 kişiye 177 yıl 7 ay hapis cezası
22:39 Beyaz Saray'da Trump-Zelenskiy görüşmesi
22:24 Polis ablukasını aşan gençler, Amed'e doğru yola çıktı
21:52 DEM Partili Berdan Öztürk’e 6 yıl 4 ay ceza
21:25 Mehmet Çetin-Emirali Yağan Dêrsim Kültür ve Sanat Günleri başladı
21:12 Suriye Geçici Hükümeti, Şêxmeqsûd’da 2 genci kaçırdı
20:45 223 işçinin direnişi 79’uncu gününde
19:58 Kadın Zamanı Derneği’nden meme kanseri farkındalık atölyesi
19:48 DEM Parti'den tütün üreticilerine dayanışma ziyareti
19:43 Trump: Abraham Anlaşmaları'na herkes dahil olsun
19:14 Öğrenciler Rojin Kabaiş için ATK'ye yürüdü
19:05 KESK’ten ihraçlar için adalet çağrısı
18:57 KESK’lilerin yürüyüşü sona erdi: Mücadele sürecek
18:53 CHP’li kadınlardan yoksulluğa karşı ses çıkarma eylemi
18:26 Mehmet Nimet Yılmaz 31 yıldan sonra tahliye edildi
18:14 900 milyon yoksul iklim krizinin doğrudan etkisi altında
18:08 Doktorlar yarın Aykol ile iletişim kurmaya çalışacak
17:50 HRW : Kadınlara karşı ayrımcılık kurumsallaştırılıyor
17:47 Rojin Kabaiş’in kardeşi: Bir asır da geçse mücadelemiz devam edecek
17:43 Kurtulmuş’un Amed ziyareti sürüyor: Halkın iradesi esas alınmalı
17:36 Devletin Kürtçe ile imtihanı: Amed’de ‘barış’ sözü, Meclis’te ‘bilinmeyen dil’
17:34 Şemrex'te kadın şöleni panelle başladı
17:25 Yılmaz ve Sıvacı’nın taziyelerine kitlesel ziyaret
17:10 Rezan Epözdemir'in ilk duruşması 19 Aralık'ta
16:26 Aykol'un reflekslerinin ölçümü için ilaçları büyük oranda kesildi
16:21 Yaşamını yitiren Yıldırım için taziye kuruldu
16:14 HPG, YJA Star ve YPS'lilerin taziyesine kitlesel ziyaret
15:53 'Deywan Futbol Turnuvası'nda şampiyon belli oldu
15:42 Kutlu ve Akbalık için Pirsûs'ta taziye kuruldu
15:04 Yurttaşları 'dosyanız var' diyerek dolandıran 2 polis tutuklandı
14:36 Amed'de Kurtulmuş'a 'süreç' tepkisi: Somut adım atın
14:34 Kurtulmuş, Amed Büyükşehir Belediyesi’nde
14:14 Tülay Hatimoğulları KESK heyetiyle görüştü
13:58 Ege Üniversitesi'nden Rojin Kabaiş yürüyüşü: Susmayacağız
13:57 Dêrsim'de KHK eylemi: İhraçlar görevlerine iade edilsin
13:56 Sağlıkçılardan Adalet Nöbeti'ne destek
13:08 ESP'den hapis cezası protestosu
12:58 Gazeteci Aykol'un gün içerisinde uyandırılması bekleniyor
12:50 Kurtulmuş Amed’de: Bu sefer başaracağız
12:42 Emekçiler Madenci Anıtı önünde oturma eylemi başlattı
12:29 Mezopotamya Su Formu başladı: Doğaya ve su varlıklarına sahip çıkalım
12:12 DEM Parti: Savaş ekonomisine karşı dayanışma ekonomisini büyütelim
11:59 Abdullah Öcalan: Umut ilkesi devletin atması gereken bir adımdır
11:57 Ağır yaralanan Suzan Elik yaşamını yitirdi
11:51 Jandarma kelepçeli muayeneye karşı çıkan tutsağı darp etti
11:50 Sermayenin sığınağı AKP: 3 trilyon 597 milyar TL vergiden vazgeçildi
11:12 Gazetecilerden talep: Komisyon gazetecileri dinlemelidir
11:01 Meclis önüne gitmek isteyen KESK'liler ablukaya alındı
11:00 30 yıllık tutsağın tahliyesi 3'üncü kez ertelendi
10:28 Aram Yayınevi'nden 7 yeni kitap
09:34 'Suça karşı farkındalığı oluşmadı' denilerek tahliyesi ertelendi