DAİŞ'in çocuk yaşta alıkoyduğu Êzidî Asya'nın hikayesi

img

RIHA - Henüz 14 yaşındayken DAİŞ tarafından alıkonulan ve yıllarca tecavüze maruz bırakılan Asya, yıllar sonra babasına ulaştı ve 2 çocuğuyla Şengal’e döneceği günü bekliyor. 

DAİŞ’in 3 Ağustos 2014 tarihinde Êzidîlerin yaşadığı Şengal’e dönük gerçekleştirdiği işgalin bedenlerde yarattığı tahribat devam ediyor. Hala DAİŞ’in elinde bulunan binlerce kadın ve çocuğun akıbeti bilinmiyor. Türkiye üzerinden diğer ülkelere kaçırılan kadın ve çocukların buradaki hücre evlerinde tutulduğu yürütülen soruşturma ve DAİŞ’lilerin ifadelerinde ortaya çıkmıştı. 
 
İşgal sırasında 14 yaşında olan Asya, DAİŞ’in vahşet cenderesinde yıllarca mücadele eden binlerce kadın ve çocuklardan sadece biri. Şuan 24 yaşında Asya, iki erkek kardeşi katledildikten sonra esir alındı. Önce Suriye’ye götürülen Asya, aynı yıl DAİŞ’li biriyle zorla evlendirildi. Bu süreçte sistematik olarak tecavüze maruz kalan Asya, 15 yaşında ilk doğumunu yaptı. İkinci gebeliğinden de 2019 yılında çocuğu dünyaya gelen Asya’nın zorla evlendirildiği DAİŞ’li, 2021 yılında Suriye Demokratik Güçleri (QSD) tarafından çetenin yenilgiye uğratıldığı operasyonda öldü. Daha sonra DAİŞ’li kadınlarla zorla Türkiye’ye getirilen Asya, Riha’da farklı bir kimlikle yaşamaya başladı. Asya ve 2 çocuğu, Eyyübiye ilçesindeki evde DAİŞ’lilerle yaşamaya zorlandı.
 
Riha’ya getirildiği ilk senelerde Avusturalya’da yaşayan babasına ulaşmayı başaran ancak imkanları nedeniyle babasıyla sağlıklı bir iletişim kuramayan Asya’nın geçici koruma statüsü bu yılın yaz aylarında iptal edildi ve iki çocuğuyla Urfa Geri Gönderme Merkezi’ne götürüldü. 
 
Babasının İnsan Hakları Merkezi (İHD) Merkez Yürütme Kurulu (MYK) üyesi Mustafa Vefa’ya ulaşmasıyla Asya'dan haberdar olundu. 
 
DAİŞ’İN ESARETİ TÜRKİYE’DE DE SÜRDÜ
 
Asya’nın hala ağır travmanın etkisinde olduğunu belirten Vefa, “Eyyübiye’de Ezidî kadın ve kız çocuklarının tutulduğunu 3 yıl önce öğrendik. Asya, 2021 yılında birçok kadınla birlikte sınır kapısından giriş yapıyor. Önce bir tahkikat yani araştırma sürecinden geçiriyorlar. Daha sonra farklı bir isimle kaydediliyor. 2021 yılından 2024 yılına kadar burada kalıyor. İlk geldiği süreçte bir şekilde babasına ulaşıyor ama sağlıklı bir iletişim gerçekleşmiyor. Asya’nın geçici koruma statüsü bu yılın yaz aylarında iptal ediliyor. O ve yanındaki 2 çocuk Urfa Geri Gönderme Merkezi’ne götürülüyor. Daha sonra orada telefon açma imkanı buluyor ve yeniden babasına ulaşıyor. Ardından baba bize ulaştı ve sürece bu şekli ile dahil olduk” diye belirtti.  
 
Asya’nın babasıyla birlikte Şengal’e geri dönmek istediğini dile getiren Vefa, Asya ve babasının istediği zaman Türkiye’den Irak’a geçebileceğini ancak tecavüz sonucu doğan 2 çocuğunun Irak’a kabul edilmediğini söyledi. Vefa, “Asya’nın Irak’a gitmesinde sorun yok ama çocuklar bu geçişten faydalanamıyor. Çocukların durumunun netleştirilmesi lazım çünkü onlar ne Suriye ne de Irak vatandaşı. Ana talebimiz bu prosedürler gerçekleştiği zaman diliminde Asya’nın geçici barınma merkezinden alınarak babasıyla kalmasını sağlamak. Çünkü barınma merkezinde DAİŞ’liler var mı yok mu bilmiyoruz. Asya’nın acilen tedavi altına alınması gerekiyor. Hala büyük bir travma yaşıyor. Bir başka talebimiz de Irak hükümetiyle iletişime geçilerek mağdurun Şengal’e götürülebilmesi için sağlıklı bir sürecin başlatılması. Bunun sürece yayılmaması lazım” ifadelerini kullandı. 
 
'ASYA GİBİ BİRÇOK KİŞİ VAR'
 
Türkiye’de Asya’ya benzer şekilde esaret altında olup ortaya çıkarılmayan pek çok örnek bulunduğuna dikkati çeken Vefa, Türkiye’deki prosedürlerin aksak bir şekilde yürütülmesi sebebiyle gerekli araştırmaların yapılmadığına işaret etti. Vefa, şöyle devam etti: “Kim oldukları, nereden getirildikleri, DAİŞ’in esareti altında ne kadar kaldıkları? gibi durumlar sağlıklı bir tercüme edilmemiş. Çocuklar, DAİŞ’lilerin verdiği bilgilerle Türkiye’de kayıt altına alınmış. Sınıra ilk geldiklerinde DAİŞ şüphesiyle birçoğu için gözaltı kararı verilmiş ancak üstün körü soruşturmalarla geçici koruma altına alınarak Urfa’da ikamet etmelerine izin verilmiş. İzin verilen kişiler arasında ise DAİŞ’in kadın militanları da var.” 
 
MA / Ceylan Şahinli 
 
 
 
 

Diğer başlıklar

17/05/2025
23:48 Arap Birliği Zirvesi’nden Gazze için ateşkes ve yeniden inşa çağrısı
23:10 Paris 4. Kürt Kültür Festivali başladı
22:29 Mereş’te 4 büyüklüğünde deprem
21:10 Licê’de bulunan kemikler ATK’ye gönderildi
20:15 ‘Toplumsal inşada kadınlara büyük sorumluluk düşüyor’
20:10 Dörtler anıldı: Hayalleri Öcalan’ın öncülüğünde hayat buluyor
19:20 Amedspor, olağanüstü kongreye gidiyor
19:17 ‘Türkiye’den soykırıma giden petrol akışı durdurulsun’
19:00 İstanbul ve Mersin’de Kaytan ve Altun anması
18:46 4 yaşındaki çocuğun yaşamını yitirdiği tesisin ruhsatı iptal edilmiş!
18:41 Trump, Putin ve Zelenski ile görüşecek
18:35 Gazze’de 65 bin çocuk ölüm riskiyle karşı karşıya
18:31 NADA sonuç bildirgesi açıklandı
17:58 78 kişinin ölümüne neden olan yangına dair iddianame hazırlandı
17:41 DBP Eş Genel Başkanı, Şanaz İbrahim Ehmed’i ziyaret etti
17:38 Silêmanî’de ‘inanç’ çalıştayı: Ortak yaşamı yaymalıyız
17:19 'Kalıcı barış demokratik anayasa ile mümkün'
17:09 Uyuşturucu ve fuhuşa karşı örgütlü mücadele çağrısı
17:01 Mithat Sancar: Öcalan’ın çağrısı iyi analiz edilmeli
16:38 Zekiye Ayhan'ın hayati riski devam ediyor
16:37 Amed'de Kaytan ve Altun anmasına çağrı
16:07 Kürt basını ve yayıncılığının eğitimdeki rolü tartışıldı
15:45 Barışın inşasında ilk adım konuşuldu: Hasta tutsaklar serbest bırakılsın
15:31 Belediye'den 'beyit' açıklaması
15:30 Hasta tutsaklar Avcı ve Balatacı için çağrı
15:17 Dêrsim’de Kaytan ve Altun binler tarafından anıldı: Mücadelelerini sürdüreceğiz
14:53 'Mesleğimiz diplomalı işsizliğin sembolü haline geldi'
14:19 NADA Kongresi: Kadın Devrimi Belgesi onaya sunuldu
14:10 Kayıp yakınları sordu: Sevdiklerimiz nerede?
13:53 255 demokratik kitle ve meslek örgütünden ortak metin: Hasta tutsaklar serbest bırakılsın
13:46 Binler Kaytan ve Altun’un anması için Seyit Rıza Meydanı’nda
13:07 Bakırhan: Toplumsal barış için yüzleşme sağlanmalı
Buldan: Kayıplar bulunmazsa barış yarım kalır
13:03 Kayıplar için hakikat komisyonu oluşturulması talebi
12:56 ‘Kürt Dili Sempozyumu’ başladı: İnsan diliyle insandır
12:55 Uçan Süpürge Film Festivali başlıyor
12:52 Dêrsim’de direniş sonuç aldı
12:02 Cumartesi Anneleri’nden hakikat ve yüzleşme çağrısı
11:55 Cemil Bayık: Yeni bir paradigma geliştiriyoruz
11:14 Zeynep Celaliyan'ın tedavi hakkı engelleniyor
11:02 Mexmur’da ambargoya karşı eylem sürüyor
10:17 Toplumsal seferberlik ruhuyla uyuşturucuya karşı mücadele edecekler
10:07 Dörtler'i koğuş arkadaşı anlattı: Verilen bedel ve emekler boşa gitmedi
09:41 TJA: Yeni sürecin öznesiyiz
09:17 İHD Dêrsim Eşbaşkanı: Abdullah Öcalan’ın sürece doğrudan katılım şartları sağlanmalı
09:16 Ceza verilen Viyan Tekçe: Seçilmişler olarak hakkımızı savunacağız
09:09 Haki Karer'den Kürt olduğunu öğrendi
09:09 6 kişiye 'Newroz' davası
09:08 AP Raportörü Amor: PKK’nin kararı umut verici, yaratılan fırsat heba edilmemeli
09:07 'Heval' dediği kardeşini anlattı: Süreci sahiplenerek değerlerini yaşatabiliriz
09:05 EHP Genel Başkanı: PKK’nin sosyalizm hedefi dikkate alınmalı
09:00 17 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
08:44 Şêx Seîd Meydanı’ndaki anmaya çağrı
16/05/2025
23:58 İsveçli gazeteci Joakim Medin tahliye edildi
22:45 BM: Gazze'de son 36 saatte 250 kişi hayatını kaybetti
21:17 Suriye’nin Dünya Bankası borcu ödendi
21:13 Erzincan Cezaevi’ndeki işkence ve kötü muameleye karşı suç duyurusu
20:51 ‘Özgür medyayı savunmak insanlık için hayatidir’
20:04 Köln’de Kaytan ve Altun anması 5’inci gününde
19:52 Til Temir’de patlama: Bir çocuk yaşamını yitirdi
19:19 Hasta tutsaklar için seslendiler: Keyfi uygulamalara son verilsin
18:01 Anadolu Üniversitesi'nde 'aile yılı' protestosu
17:53 Kaytan ve Altun için Amed’de yapılacak anmaya çağrı
17:29 İstanbul’da Kaytan ve Altun anması: Onlara layık olacağız
17:17 Tülay Hatimoğulları NADA kongresinde: Barış için tarihi bir sayfa açıldı
16:52 İmamoğlu hakkında tutukluluğa devam kararı
16:37 BES-AR: Mayıs ayı açlık sınırı 34 bin 888
16:33 Mizgin Deniz defnedildi
16:21 Licê’de insana ait olduğu düşünülen kemikler bulundu
16:13 ‘Bergiro’ davasına beraat
16:01 Şirnex'te 'nitelikli cinsel istismar' davasında 82 yıl ceza
16:00 Pınar Gültekin davasında savcılıktan itiraz
15:55 İstanbul’da Rusya-Ukrayna zirvesi
15:25 DEM Parti’nin kadın buluşmaları devam ediyor
15:14 KURDÎ-DER Gever yöneticisi tahliye oldu
15:13 Abdullah Öcalan’ın 42 yıl önceki fotoğrafı yayınlandı
14:21 Beykoz Belediyesi soruşturmasında iddianame hazırlandı
14:00 Polislerin öldürdüğü Özbahçeci dosyası Jandarma Kriminal'e gönderildi
13:40 Ne eğitimde ne de istihdamda olan gençlerin sayısında artış
13:16 Gazeteci Boltan hakkında soruşturma
13:14 Kayyım protestosu davası ertelendi
12:58 Dêrsim’de yarın yapılacak anmaya çağrı
12:55 Gurbeteli Ersöz'ün ‘Yüreğimi Dağlara Nakşettim’ kitabı Yunancaya çevrildi
12:44 Berkin Elvan’ı katleden polisin cezası onandı
12:44 NADA kongresi ikinci günde atölyelerle başladı
12:27 Boğaziçili öğrencilerden 1'i tahliye edildi
11:38 Kaytan ve Altun Wan’da anıldı: Hiçbir zaman boyun eğmediler
10:37 Aileler İmralı’ya gitmek için başvurdu
10:19 Colemêrg’te şap görüldü
10:00 Sabri Ok: Kendinize ve Önder Apo'ya güvenin
Besta Botan: Demokratik siyasete dayalı mücadele başlıyor
09:38 Sosyolog Küçükaydın: Yeni bir atılım başladı, değişim sancılı olacak
09:16 Dêrsim'deki anmaya çağrı: Herkes evlatlarına sahip çıkmalı
09:13 Rıza Altun’u anlattı: İyi bir örgütleyici ve öğretmendi
09:07 'Bu süreç Dörtler'in bizlere mirasıdır'
09:06 Kuraklık ekini vurdu: 300 bin dönüm tarla kurudu
09:05 ÖHD Amed Eşbaşkanı: Demokratik çözüm için hukuki adımlar atılmalı
09:04 Yumurtlama dönemiyle arıcıların yaylalara göçü başladı
09:03 Emniyetin 'imar değişikliği' başvurusuna ret
09:02 12 mahalle ve 72 köyde 5 bin aileye 'süreç' ziyareti
09:01 Yöre dernekleri: Sürecin içinde yer almalıyız
09:00 16 MAYIS 2025 GÜNDEMİ
07:36 Hasta tutsağın annesi kazada hayatını kaybetti
07:33 Mêrdîn'de şüpheli kadın ölümü
15/05/2025
23:15 CPT: Türkiye, Federe Kürdistan Bölgesi’ni 23 defa bombaladı
23:04 Putin, kara kuvvetleri komutanını görevden aldı
22:58 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Artık dil üzerindeki baskılar tarihe karışmalı
21:34 15 baro: Pozitif barışı inşa etmeliyiz
20:53 Hüseyin Deniz Öykü Yarışması Ödülleri sahiplerini buldu
20:47 Mersin'de öğrencilerin yurttan uzaklaştırılması protesto edildi
19:18 Ege kentlerinde ormana girişler yasaklandı
19:14 NADA Kongresi’nin ilk günü sona erdi
18:53 Gazze'de katledilenlerin sayısı 53 bini geçti
18:44 Muğla'da krom ocağı için keşif yapıldı
18:35 Birçok kentte Kürt Dil Bayramı kutlaması: Kürtçe'ye statü tanınsın
18:24 Arjen Ari Şiir Yarışması’nın sonuçları açıklandı
18:12 30 yıllık tutsaklığın ardından çiçeklerle karşılandı
18:01 Erdoğan, Zelenski ile görüştü
17:59 Erdoğan’dan ‘süreç’ açıklaması: İyimseriz, umutluyuz
17:51 Sûr’daki petrol arama-çıkarma faaliyeti projesi için keşif yapıldı
17:33 Şedal ve Zeydan: Kayyım uygulaması derhal geri çekilsin
17:13 Petrol arama, çıkarma faaliyetlere karşı açılan dava görüldü
16:57 ‘Yeni yaşamı kurmak için mücadele etmeliyiz’
16:23 Konya’da 5.2 büyüklüğünde deprem
16:19 Kaytan ve Altun için Amed’te yapılacak anmaya çağrı
16:13 ‘Altun ve Kaytan’ın hayallerini zafere ulaştıracağız’
15:52 Gazeteci Furkan Karabay tutuklandı
15:43 32 yıl sonra tahliye olan Tekmenüray: Mücadeleye devam
15:23 Ambargoya karşı yürüyen Mexmurlular çadır eylemi başlattı
15:17 Yönetmen Ali Özgentürk yaşamını yitirdi
15:10 BES'liler sözleşme, grev, özlük hakları için alanlara çıktı
15:08 Kürt şairlerinin beyitleri kaldırım taşlarına işlendi
15:08 4 çocuğa cinsel saldırı suçundan yargılanan failin duruşması ertelendi
14:29 Demokratik siyaset zemininde yeni döneme kapı aralandı
14:11 Gazeteci Çoban davasında mütalaa hazırlanacak
13:44 İHD İstanbul Şubesi yönetimi belli oldu
13:36 Riha'da sağlıkçılara şiddet
13:35 'Diktatör Erdoğan' dövizi davasında 3 tahliye
13:24 Çıplak aramaya karşı çıkan hasta tutsak darp edildi
13:01 İşten çıkartılan kadınlar: Hakkımızı almadan dönmeyeceğiz
12:56 Bayındır ve Bakırhan, Kaytan ve Altun anmasında
12:56 Eşbaşkan Dündar'ın adli kontrol tedbirleri bire düşürüldü
12:19 'Kuyu tipi hapishanelere' karşı açlık grevi
12:17 'Kürtçe resmi ve eğitim dili olsun' çağrısı
12:06 NADA kongresi: Demokratik toplum haritamızı şekillendirelim
11:59 Diyarbakır İl Sağlık Müdürü görevden alındı
11:51 Kaytan ve Altun anması: Büyük bir gelenek inşa ettiler
11:28 Başakşehir’de İETT otobüsü yandı
11:23 Hatıra defterinden notlar: Sizler Kürtlerin onurusunuz
10:57 NADA’nın 1’inci kongresi başladı
10:53 10 gençten 6’sı istihdama katılamıyor
10:45 DEM Parti süreci 'inşa edici ve kurucu' perspektifle ele alacak