Gelevera Deresi'ne yeni HES: Su sorunu yaşıyoruz

img

GİRESUN - Gelevera Deresi üzerine kurulması planlanan 3'üncü HES'in doğanın dengesini tümden bozacağı uyarısında bulunan ekolojist Hulusi Bilgin, içme suyu sorunu yaşadıklarını ve bölgenin ikliminin değiştiğini söyledi. 

Giresun Güce ilçesine bağlı Tekkeköy ve Yukarıboynuyoğun köyleri sınırları içerisinde yer alan Özlüce (Gelevera) Nehri üzerine Güce Tekkeköy Enerji Üretim San. Ve Tic. A.Ş. tarafından kurulmak istenen Hidroelektrik Santral (HES) için 21 Ekim'de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nda İnceleme Denetleme Komisyonu (İDK) toplantısı yapılacak. Yiğit Regülatörü Ve HES adıyla kurulacak projeden yıllık 5,13 mekanik kurulu güç (MWm)/4,93 megawatt elektrik (MWe) üretilmesi planlanırken, Gelevere Deresi’nin suları tünellere alınarak, bin 254 metrelik iletim kanalıyla yükleme havuzuna aktarılacak. 
 
HES yapılacak havzada her ikisi de işletmede olan Yiğit regülatörü ve HES ve Akköy II HES Projesi kapsamında yapılan Gökçebel Barajı bulunurken yine Gelevera Deresi üzerinde ikisi de işletmede olan Güce HES ile Çay Regülatörü ve HES de bulunuyor. Mevcut 43 aktif HES'in bulunduğu kentte 2020 yılında yaşanan sel felaketi Gelevera Vadisi'ni de etkiledi. Bölgede bulunan HES barajının yıkılmasıyla tonlarca fındık sularla birlikte denize sürüklendi, bölgede bulunan istinat duvarları yıkıldı ve yollar çöktü. Yine Gelevera Deresi'nin debisi de barajlar ve HES'ler nedeniyle düzerken bölgede ciddi bir iklim değişikliği meydana geldi ve zaman zaman fındıkta don olayları yaşanmaya başladı.
 
SU VADİDEN VADİYE AKTARILIYOR
 
Ekolojist Hulusi Bilgin ile Gelevera Vadisi'nin mevcut durumunu ve yeni HES'in yaratacağı olumsuzlukları konuştuk. Vadinin Gelevera Deresi ve onu besleyen Çukur ve Karadona derelerinden oluştuğunu aktaran Bilgin, bu 3 dere üzerinde de birer baraj olduğunu kaydetti. Yine 3 dere üzerinde de ikişer tane HES bulunduğunu söyleyen Bilgin, "Çukur Deresi üzerinde bulunan barajdaki sular yatay geçişle Gelevera üzerindeki Gökdemir barajına aktarılıyor. İşin kötü yanı buraya aktarılan su buradan da Harşıt Çayı'nın bir kolu olan Gavraz deresindeki baraja, oradan da Harşit Çayı'na aktarılıyor. Burada su, vadi ve doğa kanunlarına aykırı olarak su tünellerle vadiden vadiye aktarılıyor. Harşit Çayının su varlığı bu yolla arttırılıyor, Gelevera'nın ki düşüyor" dedi. 
 
Ekolojist Hulusi Bilgin
 
'VADİDE SU YOK'
 
Şimdi de Güce ilçesinde 3 tane vadinin birleştiği yerde bir HES daha yapılmak istendiğini belirten Bilgin, burada da suyun bir kısmının tünellerle Karadona Deresinden taşınacağını söyledi. Gelevera Deresi üzerinde yine aynı firmaya ait bir HES daha olduğunu dile getiren Bilgin, "O HES'in de üretim kapasitesi aynı ve şu an susuzluktan kaynaklı üretim yapamıyor. Adına türküler yazılan o Gelevera'nın debisi düştü, eskisi gibi akmıyor. Yeni yapılan HES için nereden su bulacaklar. Onun hemen yukarısındaki HES'de su yok. Gelevera'daki Gökçeler Göletinde de su yok. Bu HES'i kışın yaşan kar ve bahar yağmurlarından toplanan sularla beraber 2-3 aylık üretim yapacak. Böyle durumlarda halen HES yapılmaya devam ediliyor" diye belirtti.
 
'HUZURUMUZ KALMADI'
 
Türkiye'nin en büyük sorunlarından birinin vadi planlaması yapılmaması olduğunu vurgulayan Bilgin şöyle devam etti: "Vadiler HES, dağlar maden firmalarına peşkeş çekiliyor. Yerel halkın yaşam alanları düşünülmüyor. İnsanlar nereye gider, ne yer ne içer hiç düşünmezler. Ben 65 yaşındaydım bu barajlar yapılana kadar yıllarca vadimizle barışık yaşadık. Yolumuz topraktı ama köyümüzü huzurlu giderdik. Şimdi o huzurumuz kalmadı. Vadimizin güzelliklerini kaybettik. Arılarımız, ballarımız yok oldu. Eskiden derelerde kırmızı benekli alabalık oluyordu, bunlarda yok oldu. Sular tünellere alınınca buharlaşmanın azalmasıyla birlikte artık bölge çölleşmeye başladı. Fındık denizden 500 metre yükseklere doğru ürün vermeye başladı. Bu zamanla bin metreye kadar çıkacak. Yeraltı sularının yönleri değişiyor, insanlar içme sularını, evlerde kullandıkları suları kilometrelerce uzaktan getirmeye çalışıyor. Böyle devam ederse içme suyu bulamayacağız."
 
'ELEKTRİK KİMİN İÇİN ÜRETİLİYOR'
 
Tüm bunların yerel halkı yaşam alanlarından göçe zorladığını kaydeden Bilgin, köylerin artık yaz aylarında 1 ay kalınıp dönülen yerler olduğuna dikkati çekti. Oysa bu köylerin geçmişte tarım ve hayvancılık yapılan yerler olduğunu ifade eden Bilgin, "Vadilere baraj yapılıyor, dağlarda altın madeni açılıyor. Köylüleri üretim alanlarını boşaltmaya zorlayarak, megakentlerin varoşlarına hapsettiler. Bütün yıkımlara rağmen bu HES'leri yapmaya devam ediyorlar. Tüm bu yıkımdan sonra doğa kendini eski haline getirebilecek mi? Bence gelmeyecek. Yerel halk olarak vadilerin, doğamızın bozulmasını istemiyoruz. Canlı yaşamının sonlanmasını. Biz doğayla barışık yaşamak istiyoruz. Yeni HES yapacaklarına kayıp-kaçak elektriği önlemeye çalışsalar daha faydalı olur. Öte yandan bu projeleri iptal ettiriyoruz, kopyala-yapıştır bir rapor daha hazırlanıp yine aynı karar alınıyor. Firmaların yolunu açıyorlar. Bu elektriğe gerçekten ihtiyaç var da mı yapıyor? Yoksa birilerine rant sağlansın diye mi yapılıyor? Bunların sorulması lazım" diye konuştu. 
 
MA / Tolga Güney

Diğer başlıklar

17/09/2025
23:27 Şara ile Kalın görüşmesinde anlaşmazlık
23:15 Hunergeha Welat'tan 'Vê carê rast e' klibi
22:57 Keskin Bayındır: Kanunlar artık 'Öcalan özgür olmalı' diyor, uygulayın
21:27 Fed’den yılın ilk faiz indirimi
21:18 Komisyonun 10'uncu toplantısı sona erdi: Etkili adımlar atılsın
21:08 Amed'de sağlıklı yaşam için bisiklet turu
20:44 Mersin'de polisin 2 saatlik ablukasını aşan kitle yürüdü
20:28 ‘Barış istiyoruz’ kampanyasına yoğun ilgi
19:50 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Umut hakkı demokratik entegrasyon için önemli anahtardır
19:14 İsviçre'den seslendiler: Umut hakkı tanınsın, barış yolu açılsın
19:04 KHK eylemi 338'inci haftasında
18:55 Wan’da binler Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü için yürüdü
18:33 Akademisyenler Meclis komisyonunda: Anayasa barışa dönük bir dille yeniden kaleme alınabilir
17:47 Gazze'de katledilenlerin sayısı 65 bini geçti
17:40 Amed yürüyüşünde Abdullah Öcalan’ın dev posteri açıldı
17:02 MİT Başkanı Şara ile görüşecek
16:45 Bayrampaşa Belediye Başkanı görevden alındı
16:44 Cemaatteki tecavüz davasında karar bozuldu, cezalar arttırıldı
16:40 Çadır eylemindeki işçilerden yeni kararlar
16:35 Geçici hükümet Nepal’de ulusal yas ilan etti
16:20 Tahliyeye kurul engeli
15:39 Kuzey ve Doğu Suriye halkları, Öcalan’ın özgürlüğü için eylemde
15:35 Wan'da yürüyüşe son çağrı
15:04 3 yılda İran 2 bin 910 kişiyi idam etti
14:52 Meclis Başkanı Kurtulmuş: Elimizi çabuk tutmalıyız
14:43 Sanatçılardan ‘Barışı toplumsallaştırmak’ buluşması
14:42 30 yıllık tutsağın, kardeşinin cenazesine katılma talebine ret
14:40 Êlih'te aynı aileden 4 kişinin katledilmesi protesto edildi
14:22 ‘Kent uzlaşısı’ davasına çağrı
14:13 Komisyonun 10’uncu toplantısı başladı
14:06 İnsan hakları örgütlerinden Zeyneb Celaliyan’ın tedavi hakkı için çağrı
13:38 Abdullah Öcalan: Hukuksal çözüm aşamasına gelindi
13:02 ‘Komisyon Öcalan ile görüşmeli, yasal düzenlemeler konuşulmalı'
12:34 Zeyneb Celaliyan'dan mektup: Zulme sessiz kalmayın
12:18 Kayyımın kapattığı Alo Şiddet Hattı yeniden hizmete sunuldu
11:59 AYM kararı hiçe sayılıyor: 'Sanal devriye'den 25 hesaba erişim engeli
11:42 Mêrdîn'de doktor saldırıya uğradı
11:30 Z.Ş.'yi öldürmeye teşebbüs eden sanığın duruşması ertelendi
11:29 Kazanhan'ın annesinden mahkemeye: Katili siz mi saklıyorsunuz?
11:28 DBP'den hükümete 'umut hakkı' çağrısı: Kararlar uygulanmalı
11:02 İranlı Prof. Dabashi: Bilge Öcalan’ın çağrısı bölgede kalıcı bir etki yaratacak
10:52 Köyceğiz Belediyesi Başkan Yardımcısı Örnek gözaltına alındı
10:34 Muğla'da orman yangını
10:11 'Kent Uzlaşısı' davası: Kürtlerin seçme ve seçilme hakkına saldırıdır
10:08 Arap aşiretleri öncüleri: Öcalan’ın mesajı halkların kardeşliğini güçlendiriyor
10:00 Amed ve Mêrdîn'de Musa Anter anması yapılacak
09:38 ‘Komisyon anadilde eğitimin önündeki bariyerleri kaldırmalı’
09:21 Öcalan Avrupa'ya gidişleri eleştirdi: Gençlere bilinçli bir göçertme politikası uygulanıyor
09:19 Türkiye Suriye'de ateşle oynuyor
09:18 Prof. Kariane Westrheim: Konsey ‘umut hakkı’na dair Türkiye’yi harekete geçirmeli
09:17 HDK’li Çakmak: Temel hedefimiz barışın toplumsallaşması
09:17 Katliam ihalesi: Av kotası arz talep doğrultusunda belirleniyor
09:12 Görme engelli dengbêjlerin dünyası: Xewnên Tarî
09:11 Av. Tekin: Komite 'umut hakkı' için Türkiye'ye baskı kurmalı
09:09 Şerzan Kurt’un babası: Süreçten umutluyuz, eşitlik istiyoruz
09:07 Amed-Wan arasında yaklaşık 1 yıldır adalet arıyor: Rojin’e ne oldu?
09:04 Tutsak yakınlarının süreç beklentisi: Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğü
09:01 Üniversite kütüphanesi valiliğe tahsis edildi: Eğitimciler tepkili
09:00 ATK’den yüzde 94 engelli tutsağa: DAİŞ’e karşı neden savaştın?
09:00 17 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
16/09/2025
23:27 Bayrampaşa Belediyesi Başkanı dahil 20 kişi tutuklandı
23:05 DEM Parti'li Çandar: Demirtaş ve Mızraklı serbest bırakılmalı
22:13 İngiliz sendikalarından Avrupa Konseyi’ne Abdullah Öcalan çağrısı
22:07 KESK'ten yarı zamanlı çalışma yönetmeliğine dava
21:06 Kalkan: Çözüm Önder Apo’nun özgürlüğüyle gelişir
20:54 Mersin ve Amed’de ilçe ilçe ‘umut hakkı’ yürüyüşüne çağrı
20:36 DEM Partili belediye eşbaşkanlarından kadın buluşması
19:44 İran rejimi 16 günde 126 insanı idam etti
19:41 Direnişteki işçilerden destek çağrısı
19:20 UN Women raporu: Dünya kadın haklarında alarm veriyor
19:15 Kayyım atanan belediye eşbaşkanlarından ‘Barış için imza standı’na ziyaret
19:10 Adana’dan Akbelen’e destek: 7554 sayılı yasa iptal edilmeli
18:14 Kadınlar Jîna Emînî için alanlarda: Jin jiyan azadî
17:32 Trump'tan Hamas'a: Tüm rehineleri hemen serbest bırakın
17:23 Wan’nın tüm ilçelerinde 'umut hakkı' yürüyüşüne çağrı
16:54 İran Konsolosluğu önünde Jîna Emînî anması: Özgür yaşamı inşa edeceğiz
16:53 BES'ten TİS kararlarına karşı imza kampanyası
16:42 'Öcalan'ın özgürlüğü toplumun özgürlüğüdür'
16:18 HDK soruşturmasında beraat ve ‘kovuşturmanın durması’ kararı
16:10 Mezopotamya Su Forumu Amed'de gerçekleştirilecek
15:26 ‘Özgürlük felsefesi dünyaya yayıldı’
15:20 Yandaş medyanın Pınar Aydınlar manipülasyonu
15:18 Tevriz Dora davası 10 Şubat’ta ertelendi
15:04 Kadın derneklerinden AK’ye ‘umut hakkı’ mektubu
15:00 Türkiye futbolunda ilk: Formada Kürtçe slogan yer aldı
14:18 Wan'da yürüyüşe çağrı: Öcalan'ın özgürlüğü sağlanmalı
14:10 Gazi Yaşargil'de sağlıkçılara dönük şiddet protesto edildi
14:07 Sûrfest programı belli oldu
13:49 Seqiz'da 'Jîna Emînî' grevi
13:39 Erdoğan: Süreç ivme kazanıyor
13:29 ÖHD'den Meclis'e çağrı: Kürtçeyi resmi statüye kavuşturun
13:25 Tutsaklara kitap engeli: Kurum güvenliğini bozabilir
13:24 ‘Jin, jiyan, azadî özgür bir yaşamın manifestosu’
12:51 İran'ın rejiminin 'affı' siyasi tutsakları kapsamayacak
12:47 Suriye’de 16 günde 13 sivil hayatını kaybetti
12:16 Filistin’den Gazze için uluslararası topluma çağrı
11:40 ‘Jîna Emînî’nin mücadelesi kadınlara rehberlik etti’
11:18 Borsa İstanbul'da operasyon: 14 gözaltı
11:06 Meksikalı kadınlardan ‘umut hakkı’ için eylem
11:00 Rusya Güvenlik Konseyi Sekreteri Şoygu Bağdat’ta
10:31 Bakanlar Komitesi'ne mektup: 'Umut hakkı'nda net sinyal ver
10:00 Yürüyüşe katılım çağrısı: Barışın yolu Öcalan'ın özgürlüğünden geçer
09:58 Rojava'dan kadınlara: Devrim ruhunu diri tutalım
09:43 Yazar Gezer: Devletli düşünme geleneğine karşı ‘Xwebûn’ bir kırılma yaratıyor
09:08 AK önünde eylem: 'Umut hakkı'nı uygulayın
09:06 Dêrsim'de deprem, heyelan ve taşkın riski
09:06 Gabar Dağı'nda yeni tehdit: 114 sondaj kuyusu açılıyor
09:05 Gilî Dağ'da çöp sorunu
09:04 Jîna Emînî’nin ardından: Kadın özgürleşmeden erkeğin özgürleşemeyeceği anlaşıldı
09:03 'Umut hakkı' tanınmayan ağır hasta tutsağın babası: Bu bize de işkence
09:02 Amed'deki yürüyüşe çağrı: Öcalan'ın özgürlüğünü haykıralım
09:01 Mızraklı’nın tahliyesine engelin gerekçesi: Örgütten ayrılmadı!
09:00 KJAR koordinasyon üyesi: Rojhilat ve İran'da yeni bir mücadele çizgisi var
09:00 16 EYLÜL 2025 GÜNDEMİ
08:50 Yazar, şair ve sanatçılardan Nesimi Aday için çağrı
08:34 İsrail Gazze'ye kara harekatı başlattı
08:14 Amed’de ilçe ilçe 'umut hakkı' yürüyüşü çalışması
15/09/2025
23:23 İzmir'de 5 ESP'li tutuklandı
22:43 İİT-Arap Birliği Ortak Zirvesi sonuç bildirgesi yayımlandı
21:44 Pınar Aydınlar'a bir ceza bir de beraat talebi YENİLENDİ
21:27 5’inci Suriye Forumu sonuç bildirgesiyle sona erdi
20:49 'Kara para' soruşturmasında adı geçen Tekdağ serbest
19:53 Avukatlar İmralı'dan döndü
19:43 ‘Zeytinlikler termik santrallere kömür olacak’
19:37 Kayyımın işten çıkardığı işçilerin eylemi 47’nci gününde
19:30 Erdoğan Şara ile Katar'da bir araya geldi
19:00 Çin: ABD diğer ülkelerin egemenliğini ihlal ediyor
18:55 Wan'da 'Yaşamak ve yaşatmak için örgütleniyoruz' kampanyası başlatıldı
18:50 'Umut hakkı' yürüyüşüne çağrı
18:36 NADA: Kadınlara yönelik soykırımı durdurmak için sesimizi yükseltelim
18:29 Kartalkaya davasında 'olası kastla öldürmek' suçundan ceza istendi
18:20 HSK olağanüstü toplantısını erteledi
18:17 Gazze'de 3 gazeteci daha katledildi
18:11 Amed'de şüpheli kadın ölümü
18:07 Dêrsim’de 'barış için imza' standı
18:00 6 mahalleye 8 saat su verilmeyecek
16:32 5. Suriye Forumu: Özerk Yönetim başarısını kanıtladı
16:06 Nergis Muhammedi: Jin, jiyan azadî hareketinden intikam almak istiyorlar
16:02 Erzingan’a görüşe giden aile kaza geçirdi
15:43 Şemrex’te Kadın Yaşam Merkezi yeniden hayata geçiyor
15:17 DEM Parti’den aileler arasında yaşanan kavgalara karşı çağrı
14:57 Wan'da 17 Eylül'deki yürüyüş için bildiri dağıtıldı
14:55 ‘Gölgede Kalan’ yarışmasına başvurular sürüyor
14:45 Êlih'teki silahlı saldırıda 24 gözaltı
14:12 ÖHD’den Osmaniye ve Tokat cezaevi raporu: Tahliyeler kurul kararlarıyla engelleniyor
13:39 Asgari ücret açlık sınırının yüzde 68 altında kaldı
13:35 Adana'da 3 polis görevden uzaklaştırıldı
13:29 Amedliler: Komisyon Abdullah Öcalan'ı dinlemeli
13:19 3 kentte ‘umut hakkı’ yürüyüşü düzenlenecek
13:13 BTK’den Xelfetî kayyımı haberine erişim engeli