Giyadîn'de maden nedeniyle 7 köy göçe zorlanıyor

AGIRÎ - Giyadîn'de kurulan maden ocağı, tarım ve hayvancılığı olumsuz etkilendi. Göçe zorlandıklarını belirten bölge sakinleri, dayanışma beklediklerini ifade etti. 
 
Agirî'nin Giyadîn (Diyadin) ilçesinde Murat Nehri'nin kıyısında bulunan Ûlikent, Bilîgana Jorê, Seîd Beg, Mele Qede, Gêdûk, Tendûrek Zeynel ve Qîro köylerinin yanına kurulan maden sahasındaki çalışmalar yaşamı olumsuz etkiledi. Koza Holding tarafından altın arama için açılan maden sahasının ÇED raporuna göre, bölgede 218 farklı bitki, 16 sürüngen, 67 kuş türü bulunuyor. Alanda bulunan bitki türlerinden 7'sinin başka alanda bulunmayan endemik tür, 3'ünün ise nadir bitkiler listesinde olduğu yer aldı. Yine bölgede tespit edilen 16 sürüngen türü Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) ve Bern Sözleşmesi’ne göre kesinlikle korunması gereken türler içerisinde yer alıyor. Yine proje alanı ve yakın çevresinde saptanan 67 kuş türünden 33'ü nesli tehlike altında olan kategoride yer alıyor. Ancak korunması gereken alanda, maden arama izni verilmesinin ardından Koza Holding tarafından bölgede maden işletmesi kurmak için çalışmalara başladı. Hem maden sahası açma hem de altın ayrıştırmada siyanürün kullanılması, bölgedeki habitatı temelden etkilemesi beklenirken, çalışmalar, bölge sakinleri için yaşamı şimdiden yaşanmaz hale getirdi. 
 
TARIM VE HAYVANCILIĞI OLUMSUZ ETKİLİYOR
 
Arama için şirket alt yapı çalışmalarını sürdürürken, dairesel olarak 7 köyün yanında kurulan maden sahası köylülerin yaşamını olumsuz etkiliyor. Geçimlerini çiftçilikle sürdüren bölge sakinlerinin yaşamı, kazı çalışmaları, kazı çalışmalarında patlayıcı kullanılması, yollarının şirket araçları tarafından işgal edilmesi nedeniyle yaşanmaz hale geldi. Maden şirketinin faaliyete girerek ilerde siyanür kullanmaya başlama ihtimali bölge sakinlerini endişelendiriyor. 
 
'TARIMDAN VERİM ALAMIYORUZ'
 
Çalışma ve patlamaların yol açtığı toz nedeniyle ciddi sorunlar yaşadıkların belirten Bilîgana Jorê köyünden Fevzi Yüce (42), "Maden sahasından çıkan toz nedeniyle hayvanlarımızı otlatamıyoruz. Bu toz, ekin yaptığımız arazilere de zarar veriyor. Bu daha başlangıç. Yarın tam olarak bu maden faaliyette geçse burada barınmamız mümkün olmayacaktır. Siyanür kullanılması durumunda bu insanlar ne yapacak? Geçenlerde bir taziyemiz oldu. Maden sahasından gelen tozlar nedeniyle cenazeyi defnetmekte zorlandık. Araçlar arazilerimiz ortasında bir izin almadan yol yapıp gitmişler. Kime nereye şikayet edeceğimiz bilmiyoruz. Bu durumun artık sonlanmasını istiyoruz. Burada yaşayan insanlar olarak bu madeni burada istemiyoruz. Bin yıldır bu topraklarda yaşıyoruz, ama bizi göçe zorluyorlar. Biz bu durum lehimize çözülmesini istiyoruz. Geçen yıl araziden aldığımız verimi bu sene alamadık. Bunu nedeni ise maden sahasından köylere tarlalarla yayılan tozdandır.  Madeni burada istemiyoruz" ifadelerini kullandı.
 
'ESKİ KAYMAKAM BALCI BİZİ TEHDİT ETTİ'
 
Ûlîkent köylüleri de Bilîgana Jorê sakinleri gibi, köylerinden maden sahası istemediğini ve maden arama çalışmaları nedeniyle göçe zorlandıklarını belirtti. Köylülerden İlhan Demir (75), maden sahasını kurulmasına izin vermedikleri için eski Giyadîn kaymakamı ve aynı zamanda kayyımı olan Alper Balcı tarafından tehdit edildiklerini belirterek, "Biz bu maden şirketi kurulurken bütün köylü olarak tepki gösterdik. Sonradan Giyadîn kaymakamı ve kayyımı olan Alper Balcı, köye gelerek bizi tehdit etti. Daha sonra biz makamına gittik. Balcı, bizi makamında tehdit etti. Daha sonradan bizi din ve imamlarla ikna etmeye çalıştılar, ama biz her zaman dediğimiz gibi, 'Biz burada maden istemiyoruz.' Bu maden şirketin siyanür kullanması durumda Murat Nehri'nden Fırat Nehri'ne kadar gidecek ve oradan Hazar Gölü'ne dökülecek. Bu durum sadece bizim için değil,  bir sürü insan ve canlı için tehdit oluşturuyor. Biz köy halkı olarak bu maden şirketini burada istemiyoruz. Elimizden ne geliyorsa yapacağız" diye konuştu.
 
'NEHİRDEKİ BALIKLAR ÖLÜYOR'
 
Tarım ve hayvancılıkla uğraşan Cemal Demir, içme sularının kirli aktığını belirterek, "Maden sahasından çıkan toz evlerimizin içine kadar giriyor. Sularımız o kadar kirli akıyor ki hayvanlarımız bile su içmiyor. Sürekli dinamit patlatıyorlar ve evlerimiz sarsılıyor. Bu madenin kapatılması için yaptığımız çalışmalar bir işe yaramıyor. Biz arsalarımızı vermiyoruz. Bize 'Bu bölgeyi terk edin gidin' diyorlar. Bizler nereye gidelim? Biz bin yıldır bu bölgede yaşıyoruz. Murat Nehri’nden bulunan balıklar her gün ölüyor. Biz bu maden ocağını burada istemiyoruz" şeklinde konuştu.
 
'GÖÇE ZORLANIYORUZ'
 
Maden şirketinden dolayı köylülerin göçe zorlandığını söyleyen Gıyaseddin Karakaba, maden kapatılmasını gerektiğini belirterek, burada çıkmayacaklarını ve direneceklerini söyledi. Maden şirketi ile birlikte hayatlarının felakete döndüğünü belirten Karakaba, "Hayvanlarımıza içme suyu bile bulamıyoruz. Biz ciddi bir mağduriyet yaşıyoruz. Geldiler bizden izin almadan tapulu arsalarımıza el koydular. Ekim zamanı ama biz halen tarlalarımızı biçemedik. Ne bir verim var ne de tozdan dolayı iş yapabiliyoruz. Ûlikentliler olarak bu durumu kabul etmiyoruz. Madenin kapatılmasını istiyoruz. Bu maden ocağından dolayı rezil olduk. Biz tarım ve hayvancılıkla geçimimizi sağlıyoruz. Bunlar da bizim elimizde alınsa biz nasıl hayatımız idame ederiz?  Bizi göçe zorluyorlar. Bize bir çözüm bulmasını istiyoruz. Şimdi toprağımızı elimizden almaya çalışıyorlar. Biz köylüler olarak bu madeni burada istemiyoruz. Bu topraklar bin yıldır bizim. Dedelerimizden atalarımızdan bize kaldı. Başımızı kesseler biz buradan çıkmayız" diye belirtti.
 
'HERKESTEN DESTEK BEKLİYORUZ'
 
Maden ocağını istemediklerini söyleyen Metin Erdoğan da, herkesi bu konuda duyarlı olmaya çağırdı. Erdoğan, "Maden şirketinin yük makineler bize ciddi bir sorun teşkil ediyor. Köy yollarımız kullanılıyor. Maden şirketleri araçları bir sürü hayvanımız öldürdü. Bu karayolları değil ki köy yoludur. Siyanür kullanılan bir bölgede 20 yıl ot yetişmiyor. Yarın siyanür kullanılsa ne yapacağız? Kaç defa arazilerimiz satın almak istediler, biz vermedik. Bizi bütün toplum savunucularını, ekolojistleri ve vicdanında olanları buraya çağırıyoruz.  İnsanlar gelse eylem yapsak, teşhir etsek bu madeni burada kapatırız. Herkesi duyarlılığa davet ediyorum" diye kaydetti. 
 
MA / Hakan Yalçın
 

Diğer başlıklar

12:46 Mazlum Doğan'ın memleketinde Newroz kutlaması CANLI
12:21 Mehmet Sait Yıldırım’ın tahliyesinin engellenmesine karşı başvuruya ret
12:16 Rusya ve Ukrayna arasında çatışma
12:07 İSİG: Her yıl en az 60 çocuk çalışırken ölüyor
11:57 Gözaltındaki belediye çalışanları adliyeye sevk edildi
11:50 Sakine Arat kitlesel uğurlandı: Barışa hasret gitti
11:46 85 Nobel Ödüllü isimden Nergis Muhammedi için çağrı
11:22 Kayyıma 'hırsız' diyen genç gözaltına alındı
10:43 Abdullah Öcalan’ın aile ve vasisinden görüşme başvurusu
09:44 Gümüşhaneli Selma Altan'ın Newroz sevdası
09:25 Flash TV'ye el kondu: Kanalın sahibi gözaltına alındı
09:06 Şirnex’te yasağın üzerinden 9 yıl geçti: Yaralar halen sarılamadı
09:06 Yemek zammını protesto eden öğrencilere soruşturma
09:05 TTB Merkez Konsey Üyesi: Öncelikle hasta tutsaklar serbest bırakılmalı
09:03 90’lardan bugüne Newroz kutlamaları
09:00 14 MART 2025 GÜNDEMİ
08:58 'Bijî Serok Apo' sloganıyla Newroz kutlaması
13/03/2025
23:59 Dêrik'te Newroz ateşi yakıldı
23:56 Çorum’daki fabrika yangını kontrol altına alındı
23:31 Akçadağ Cezaevi'nde 34 tutsak hastaneye kaldırıldı
23:10 Özerk Yönetim: Anayasa taslağı bileşenlerin kimliğini yansıtmıyor
22:47 Serêkaniyê’de husumetli aileleri DEM Parti ve DBP barıştırdı
22:43 AKP’li belediye hakkında ‘yalan beyan’ iddiasıyla suç duyurusu
21:32 Tişrîn Barajı çevresi ve Sirrin köylerine saldırı
21:23 Erdoğan ile Sırrı Süreyya Önder ne konuştu?
21:13 Aleviler BM'ye seslendi: Soykırımı durdurmak için acil adımlar atın
21:01 Cemil Bayık: Kongrenin toplanması için şartlar oluşturulmalı
20:22 Temelli: Atılması gereken adımlar var, kimse ipe un sermesin
19:58 Oyuncu Şinasi Yurtsever hayatını kaybetti
19:55 DTB Suriye'deki alevi katliamını kınadı
19:51 Sancar: Süreci ve işleyişi güvenceye alacak kanuna acil ihtiyaç var
19:40 Amed surlarında meşaleli Newroz kutlaması
18:42 ABD-Rusya görüşmesi öncesi Kremlin kısa süreli ateşkesi reddetti
18:35 İsrail Şam'ı vurdu
18:31 SOHR: Suriye’de bin 476 kişi katledildi
18:28 Kanada Suriye'ye yönelik yaptırımları hafifletme kararı aldı
18:26 İngiltere Ukrayna'ya asker konuşlandıracak
18:11 Amed Newroz'undan önce Abdullah Öcalan ile görüşme bekleniyor
18:08 DEM Parti Kadın Meclisi AKP Heyeti ile Meclis’te bir araya geldi
17:54 Özgür Gündem davasında ceza istendi
17:41 Azerbaycan: Ermenistan ile mutabakata varıldı
17:39 Sêrt Newroz’una katılım çağrısı
17:26 Zap nehrinde bir kadın cenazesi bulundu
17:22 Ahmed El Şara, ‘geçiş süreci anayasa taslağını’ imzaladı
17:19 Samandağ'da kitlesel protesto: Alevi katliamını durdurun
16:58 Halk buluşmalarında tarihi çağrının toplumsallaşmasına vurgu
16:45 Yönetmen Öz’ün davası ertelendi
16:38 Rahşan Demirel mezarı başında anıldı
16:06 İzmir’in ilk Newroz ateşi Kadifekale'de yakıldı
16:05 Zenubiya Kadın Topluluğu: Alevi katliamının failleri yargılanmalı
15:31 KESK ‘Ortadoğu ve Barış Konferansı’ düzenleyecek
15:29 Alevi katliamını savunan Kılıçarslan hakkında suç duyurusu
15:22 Xelfetî Newroz’unda tek talep Öcalan'ın özgürlüğü
15:19 DGD Platformu’ndan tarihi çağrıya destek: Çözüm için sorumluluk alacağız
14:43 Cizîr Newrozu’na çağrı
14:32 Ateşkese rağmen 2 günde 715 saldırı
14:32 DEM Parti’den İHD’ye ‘çağrı’ gündemli ziyaret
14:16 DEM Parti Kadın Meclisi, EMEP heyetiyle bir araya geldi
13:56 Cezaevi raporu: Kürtçeye engel, tedaviye erişim, çıplak arama dayatması
13:46 Barış Annesi Sakine Arat yarın Amed’de defnedilecek
13:42 Bakırhan: Öcalan’ın özgür çalışacağı koşulları ne zaman yaratacaksınız?
12:56 Açlık sınırı 22 bin, yoksulluk sınırı 79 bin TL’ye çıktı
12:55 Savunma Bakanlığı’ndan ‘Suriye anlaşması’ açıklaması
12:42 SOHR: 24 saate 177 kişi katledildi
12:15 Yolun kapalı olmasını eleştiren yurttaşa ‘özür videosu’ çektirip şiddet uyguladılar
12:14 Abdullah Öcalan’ın avukatları İmralı’ya gitmek için başvurdu
11:57 Öcalan’ın memleketinde Newroz: Bu ateş sönmeyecek
11:50 Selahattin Erdem: Kurşun namludayken silah nasıl bırakılır?
11:03 Barış Annesi Sakine Arat yaşamını yitirdi
10:47 Efrînliler Kürt Dağları’na dönüş hazırlığında
10:07 Öcalan’la Roma’da 3 ay kalan Yaman: Demokratik toplum ve barış dili geliştirilmeli
10:06 DEM Partili Yüksel Mutlu: Anlaşmayla birlikte Aleviler korunmuş oldu
10:00 'Haber merkezlerinde daha çok kadın olmalı'
09:51 Küçükbalaban: Tarihi çağrıya radikal demokrasi paketiyle karşılık verilmeli
09:47 Yılın doktoru 'nitelikli dolandırıcılık'tan tutuklandı
09:46 Botan'da buluşmalar: Halk çağrıyı coşkuyla karşıladı
09:34 ‘Newroz ateşini özgürlük için yakıp mücadeleyi harlayalım’
09:25 Dr. Gössner: Çağrı Türk hükümetini sorunu çözmeye sevk etmelidir
09:21 ABF Başkanı Aslan: Tüm renklerinin birlikte yöneteceği demoraktik Suriye istiyoruz
09:09 Kayyım atanınca kesinti rafa kalktı
09:08 Kayyım Cizîr’de film çevirmiş!
09:08 Çatışmalarda iki kızını yitirdi: Öcalan'ın çağrısına güveniyoruz, devlet adım atmalı
09:02 Yıl yıl Newroz şiarları
09:02 Sêrt Baro Başkanı: Süreç hukukçularla bir ahenk içinde yürütülmeli
09:00 Newroz'da sahne alacak sanatçılar belli oldu
09:00 13 MART 2025 GÜNDEMİ
12/03/2025
23:59 Siber Güvenlik Kanunu Teklifi kabul edildi
23:45 BAE ve AB’den QSD ve Şam anlaşmasına destek
23:37 Trump'ın Özel Temsilcisi Witkoff Moskova'ya gidiyor
23:06 Bismil’de Newroz coşkusu
22:54 Êlih’te binlerin katılımıyla Newroz ateşi yakıldı
22:24 Almanya G7 ülkelerini Putin'e karşı birlik olmaya çağırdı
22:14 Ateşkese rağmen Metîna ve Amêdiyê’ye saldırı
21:34 Irak Haber Ajansı muhabiri Bağdat’ta katledildi
21:27 Cizîr'de halk konseri
20:06 Savaş uçakları Sirîn’in bir köyünü bombaladı
19:35 İmamoğlu’na üçüncü salon engeli
19:22 Erdoğan: Bölgemiz savaşa, çatışmaya ve gözyaşına doymuştur
19:19 DEM Partili Rojbin Kartal Manzak tahliye edildi
19:14 KHK eylemi 322'nci haftasında
19:02 Alevilerin katledilmesi protesto edildi: Ses çıkar
18:55 DTSO ve TOBB ‘Ekonomide Kadın Çalıştayı’ sonuç bildirgesini açıkladı
18:25 Rize Kalkandere Cezaevi’nden 6 tutsak sevk edildi
17:40 Gazi Katliamı'nın 30'uncu yıldönümünde katledilenler anıldı
17:15 DEM Parti İmralı Heyeti, Erdoğan'dan randevu talebinde bulundu
17:09 Suriye'de 158 kişi katledildi
16:57 DEM Parti Kadın Meclisi, TİP Kadın Bürosu ile bir araya geldi
16:53 Hewag'ta Kadın Dayanışma Merkezi açıldı
16:46 İpek Er’in faili Orhan hakkında yeni iddianame
16:45 30 yıllık tutsakların tahliyelerine engel
16:42 Eğitimcilerin sorunlarına ilişkin imza kampanyası tamamlandı
16:42 Ayşegül A. davasına 'etkin soruşturma' ertelemesi
16:41 Hatimoğulları: İktidarın atacağı adım çok önemli
Davutoğlu: Bir yol haritasını ortaya koyma vaktidir
16:09 Birçok kentte 'tarihi çağrı' buluşması
15:37 DEM Parti Kadın Meclisi, DEVA Partisi heyetiyle bir araya geldi
15:33 Kayyım nöbetinde Alevilere saldırılara tepki
15:25 Emeklilerden Erdoğan'a: Çay simit hesabını tekrar yapsın
15:23 Newroz Halk Koşusu’nda son kayıt 14 Mart
15:15 Oyuncular Ergenç ve Kocaoğlu hakkında iddianame
15:14 Uçan Süpürge ödülleri açıklandı
15:13 Gece Yürüyüşü'nde gözaltına alınanlara şiddet ve cinsiyetçi hakaret
15:08 İran'da 8 Mart kutlamalarına katılan 2 kadın gözaltına alındı
15:06 Êlih’teki Newroz’a katılım çağrısı
15:04 Siyasetçi Özlem Demir 9 yıl sonra tahliye edildi
14:26 DEM Parti Kadın Meclisi’nden CHP’ye ziyaret
14:16 Gazete Duvar kapanıyor
14:08 Alevi katliamına tepki
14:05 Dicle Nehri’nde toplu balık ölümleri
14:04 Bakırhan: Cumhurbaşkanı da dahil olmalı
Arıkan: İktidar samimiyetini ortaya koymalı
13:43 Halk TV Sorumlu Müdürü Asker hakkında yakalama kararı
13:38 Tutsak Öztürk: Öcalan Kürtleri dünyaya kabul ettirdi
13:36 EMEP: Belirsizlik mücadeleyle değişecektir
13:34 Özerk Yönetim: Anlaşma demokratik Suriye inşasının temelini oluşturacak
13:21 MHP’den ‘kurucu önder’ tepkilerine yanıt: Türkiye bazı şeyleri aşmalı
13:14 Erdoğan: DEM Parti talep ederse randevu veririm
12:22 İlk Newroz ateşi Licê’de yakıldı
12:10 'İran'da ekonomi felç oldu, çöküş kapıda'
12:09 ABD Dışişleri Bakanı: Anlaşmayı memnuniyetle karşılıyoruz
12:07 DEM Parti: 12 Mart Darbesi ile Gazi ve Qamişlo katliamları tarihin karanlık yüzüdür
11:45 Aydın'da şüpheli kadın ölümü
11:29 19 Mart Wan Newrozu'na çağrı
11:17 DEM Parti-TİP görüşmesi: Yasal zeminde adımlar atılmalı
10:41 31 yıl önce kaybedilen Babaoğlu'nun akıbeti soruldu
10:15 Şirnex'te 11 bölgeye girişler yasaklandı
10:14 Yönetimine beraat derneğe fesih: Devleti aciz gösterme
10:08 Xelfetî Newroz’a hazır: Tarihi çağrıyı sahipleneceğiz
10:00 'Baskılara rağmen kadın odaklı habercilik büyüyor'
09:59 'İyi halli' raporuna rağmen infazı yakıldı
09:57 Evin Siwêd: Suriye'nin genelinde kadın sistemini uygulatmak için çalışacağız
09:33 Foza Yûsif: Kimse çözümün dışında bırakılmayacak