Newroz ateşinin kutsallığına bedenleriyle yanıt olanlar

2018-03-15 09:01:09


	İSTANBUL - Newroz ateşinin kutsallığına kendi bedenleriyle cevap olan Rahşan Demirel, Sema Yüce, Zekiye Alkan, Ronahi ve Berivan'ın direnişi, savaş alanlarında fedai eylem yapan kadın savaşçılarının bedenlerine taştı; Kobanê’de Arin Mirkan, Efrin’de Awesta Xabur, Barin Kobanê oldu.

	Ortadoğu’dan Balkanlara kadar pek çok halk tarafından baharın gelişi olarak bayram havasında kutlanan Newroz, Kürtler için baharın gelişinin yanı sıra başkaldırı ve direnişi ifade ediyor. Demirci Kawa’nın Asur Kralı Dehaq’ı alt etmesinden sonra yakılan ateş, Çağdaş Kawa olarak Kürt halkının hafızasında yer edinen Mazlum Doğan’ın 1982’de yaktığı 3 kibrit çöpü ile başka bir anlam buldu. Rahşan Demirel, Sema Yüce, Zekiye Alkan, Bedriye Taş (Ronahi) ve Nilgün Yıldırım (Berivan) daha sonra Mazlum Doğan’ın mesajına kayıtsız kalmayarak bedenlerini Newroz ateşinin meşalesine dönüştürerek zulme cevap oldu.

	 

	BEDENLERİ ORTAK FİKİR İÇİN YANAN KADINLAR

	 

	Kendi bedenleri üzerinde egemenlik kurmak isteyen güçlere inat kadın direniş tarihi tutuşan bedenlerden, savaş alanlarında fedai eylem yapan kadın savaşçılarının bedenlerine taştı; Kobanê’de Arin Mirkan, Efrin’de Awesta Xabur, Barin Kobanê oldu. 

	 

	NEWROZLAŞAN İLK KADIN: ZEKİYE ALKAN

	 

	1990’larda Kürt mücadelesinin halkla buluştuğu yıllarda bir kadın Diyarbakır surlarında bedenini ateşe vererek Newrozlaşan ilk kadın olur. Üniversite öğrencisi Kürt kadınının uyanış ve direnişinde rol oynayan o kadın Zekiye Alkan’dı. Newroz, Alkan’ın surlarda bedenini ateşe vermesi ile farklı bir noktaya evrilir. Artık Newroz deyince Kürt kadın iradesinin ateşle imtihanı akla gelir. Alkan’ın eylemi Kürt kadınını özgürlük, mücadele ve direniş kavramlarını kopmaz bir bağ ile birbirine bağlar. Bu kıvılcım ile verilmek istenen mesaja bugün her alanda yaşamına sahip çıkan ve direnen Kürt kadınları cevap olur.

	 

	AVRUPA’DA NEWROZLAŞAN 2 BEDEN: BERİVAN VE RONAHİ

	 

	Kürt mücadelesiyle bir araya gelen 2 kadın Avrupa’da yan yana gelir. Bedriye Taş (Ronahi) ve Nilgün Yıldırım (Berivan). 2 kadın Kürt mücadelesine düşmanca yaklaşan ve bunu Türkiye ile işbirliği çerçevesinde devam ettiren Avrupa’ya tepki göstermek ve Newroz’un Almanya’da yasaklanmasını protesto etmek amacıyla 1994 Newroz’unda Mannheim’de bedenlerini ateşe vererek eylem gerçekleştirir. Ölümsüzlük suyunu içen iki kadın hakikate bedenlerinde yaktıkları Newroz ateşi ile ulaşır. Bu eylemi özgürlük eylemi olarak niteleyen PKK Lideri Abdullah Öcalan, “Özgürlük kolay kazanılacak bir şey olsaydı Ronahi ve Berivan bedenlerini ateşe vermezdi” diyerek anlatır.

	 

	8 MART’TAN 21 MART’A ATEŞTEN KÖPRÜ: SEMA YÜCE

	 

	Sema Yüce 1971 yılında Ağrı’nın Tutak ilçesine bağlı Aşağı Kargalık köyünde dünyaya gelir. Üniversite için gittiği Ankara’da Kürt mücadelesi ile tanışan Yüce, Mardin’de PKK saflarına katılır. Suriye’de PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın yanında kalan Yüce, eğitimden sonra 1992’de Serhat bölgesinde görev alır. Yüce, kısa bir süre sonra ihbar üzerine gözaltına alınarak tutuklanınca mücadelesini cezaevinde de sürdürür. 1998 Newroz’unda Çanakkale Cezaevi’nde bedenini ateşe veren Yüce, ardından bıraktığı mektubunda şöyle der: “Beynimi, yüreğimi ve bedenimi 8 Mart’tan 21 Mart’a ulaşan ateşten bir köprü yapmak istiyorum. Çağdaş Kawa Mazlum Doğan’ın ve tüm şehitlerimizin iyi bir öğrencisi olabilmek için Zekiye gibi yanmak, Rahşan gibi Newrozlaşmak istiyorum…”

	 

	İNKARCILIĞA CEVAP: RAHŞAN DEMİREL

	 

	Mardin’in Nusaybin ilçesinden ailesiyle İzmir’e göç eden Rahşan Demirel, “Kanlı Newroz” olarak tarihe geçen ve onlarca kişinin öldürüldüğü 1992’deki yasaklı Newroza büyük öfke duyar. 21 Mart akşamı duyduğu vahşet karşısında tepkisini ortaya koymak için 22 Mart sabahı İzmir Kadifekale’deki tarihi yapılarda kendini yakar. Demirel, “Ben kendimi Newroz yapıyorum Kadifekale’de. Cizre, Mardin, Nusaybin’in cevabını vermek zorundayım. Newroz lastikle olmasa da canımızla kutlanacak” diyerek Newroz ateşinin kıvılcımlarından biri olur. 

	 

	Annesi üst tarafı yanmış ve zafer işareti yaparken gördüğü kızı için, “Madem kızım böyle bir karar vermiş, kendini halkına adamış bundan sonra bize düşen onun anısına sahip çıkmak olmalı. Kızımın yanına gittim. İlk sloganımı attım” der. 

	 

	Tıpkı Sema Yüce, Zekiye, Berivan ve Ronahiye yakılan türküler gibi Rahşan’a da türküler yakılır. Ve Newroz destanına anlam katan direnişleri “Rehşanê rehşan / Agirê newrozan / Em te ji bir nakin delalê / Tu car tu wextan” sözleriyle gönülden gönüle ulaşır. 

	 

	MA / Necla Demir