ANKARA – Sağlık çalışanlarına dair getirilen düzenlemeyi eleştiren HDP Batman Milletvekili Necdet İpekyüz, “Sağlıktan ve özgürlükten tasarruf olamaz” dedi.
Meclis Genel Kurulu’nda görüşülen sağlık çalışanlarının özlük haklarına yönelik kanun teklifinin birinci bölümü üzerine milletvekilleri söz aldı.
İYİ Parti Grubu adına söz alan Abdul Ahat Andican, getirilen teklifin tıp doktorlarını ve diş hekimlerini sadece kapsadığının altını çizdi. Andican, “Aralık ayında geri çekilen teklifte doktorların emeklilik ve ek ödemelerine yönelik düzenlemelerin yeterli olmadığını, maaşlarında da iyileştirmeler yapılması gerektiğini söylemiştik. Ne yazık ki bugün tartıştığımız, görüştüğümüz teklifte de böyle bir düzenleme yapılmamıştır yani çok cüzi, birkaç yüz lirayla sınırlı iyileştirmeler yapılmıştır” dedi.
‘GÖZ BOYAMA TEKLİFİ’
Aralık ayında getirilen teklifte pratisyen doktorların emekli maaşlarında 4 bin 710 lira, uzmanlarda ise 5 bin 415 lira iyileşme yapıldığını 6 ay sonra getirilen de ise pratisyenler için bin 648 TL, uzmanlar için ise 2 bin 119 TL teklif edildiğine dikkat çeken Andican, “İlk teklifi kabul ettiğimizde dolar 12 liraydı, şimdi 17 lira; bu durumda, pratisyenlere Aralık’ta önerilen toplam rakam 392 dolarken şimdi 97 dolar önerilmektedir. Mecliste alkışlattığınız doktorlara verdiğiniz kıymet? Dağ, fare doğurdu; tam bir fiyasko, tam bir aldatmaca, tam bir göz boyama” diye konuştu.
‘ALLAH’TAN KORKUN’
“Bu iyileştirmeler için kaynak yok” söylemine de tepki gösteren Andican, “Sayın Bakana sesleniyorum: Allah'tan korkun. Doları 12 liralarda sabitleyebilmek için çıkardığınız kur korumalı mevduat sistemiyle sadece altı ayda Hazineye 150 milyar lira bir yük getirdiniz, şu anda konuştuğumuz rakam onun yüzde 2,5'i bile değil. Bir yılda 4 milyar lirayı pandemi döneminde Mecliste alkışlattığınız sağlık çalışanlarına çok görüyor, onların yoksulluk sınırının altında yaşamasına izin veriyorsunuz” sözleriyle tepki gösterdi.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grubu adına söz alan Necdet İpekyüz de Aralık 2021’de getirilen düzenleme ile söze başladı. İktidarın teklifi Genel Kurul’dan geçirmesi ardından geri çekmesine gerekçe olarak düzeltme ve tüm alanları kapsayacağı yönündeki açıklamaları hatırlatan İpekyüz, “Aralık’ta dolar 13 lira, yakıt benzin 11 lira, enflasyon yüzde 37, altın 700 lira. Sadece hekim ve diş hekimi mi? Niye eczacı yok? Niye veteriner hekim yok? Niye hemşire yok? Niye sağlık memuru yok? Niçin bunlarla ilgili düzenleme yok? Niçin geri adım atılmış? ‘İtiraz var, birilerini ikna edemedik’ Ya, bunu, yasayı hazırlayan vekil nerede söylüyor? İtiraz var... Bu itiraz, bu sihirli el, bu dokunulmaz erk kimmiş? O zaman bu yasayı bu Parlamento mu yapıyor? Hayır” diye konuştu.
‘SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM İLAÇ OLMAMASIDIR’
Dün Ankara’da Sağlık Bakanlığı önünde kanser hastası için yer bulamayan sağlık personelinin eylemini hatırlatan İpekyüz, “Sağlıkta dönüşüm budur. Sağlıkta dönüşüm, katkı payı almaktır; sağlıkta dönüşüm, ilaç olmamasıdır; sağlıkta dönüşüm, beş dakika, on dakika muayene ol diye üç ay, dört ay sonraya randevu almaktır, hekime gittikten sonra ultrason için beş ay sonraya gün almaktır, ameliyat için gittiğinde malzeme yok demektir; sağlıkta dönüşüm ‘Biz yapamıyoruz, özele git’ demektir; sağlıkta dönüşüm, üçüncü basamak dediğiniz Dicle Üniversitesinde, Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesinde, yeşil kartın en çok olduğu -Kürt illeri, Güneydoğu, Doğu, ne derseniz- illerdeki hasta kemoterapi ilacı olmadığı için üniversite hastanesine veya Gazi Yaşargil’e gittiğinde Dicle Üniversitesi’nde ‘Bizde ilaç yok, Diyarbakır'dan Batman'a git’ demektir. Getirdiğiniz sistem bu, dönüşüm bu” sözleriyle tepki gösterdi.
‘HEKİMLER KİRASINI ÖDEYEMİYOR’
Sağlıkta en büyük bölücülüğün çalışma barışını bozmak olduğunu ifade eden İpekyüz, ekledi: “Kamuyu bitirdiniz, özeli geliştirdiniz, bir çürüme metodu geliştirdiniz ve bu verdiğiniz paralar, döner sermaye ve performans, hiçbir çalışanın emeklilik hakkına yansımıyordu. Yani devlet, yurttaş bir para verdiğinde hemen vergisini alır, hemen düzenleme yapar ama devlet kendisine gelince allem kullemde yetenekli. Ya arkadaşlar, sadece kamuda Emekli Sandığı’ndan emekli olanlara bir düzenleme var. Peki, BAĞ-KUR'dan emekli olan hekimlerle ilgili bir düzenleme var mı? Yok. Sigortadan emekli olanlara bir düzenleme var mı? Yok. Peki, siz o zaman nasıl adilsiniz, eşitsiniz? Öyle hekimler var ki kirasını ödeyemiyor, öyle hekimler var ki huzur evinde kaldığı için huzur evinin parasını veremiyor.”
‘HEKİMLER VE SAĞLIK ÇALIŞANLARI TEMEL ÜCRET İSTİYOR’
“Bu yasa, performansı ve döner sermayeyi tekrar getiriyor, geliştiriyor” diyen İpekyüz, “Bu yasa, temel ücretlerde bir düzenleme yapmıyor. Hekimler ve sağlık çalışanları temel ücretleri istiyor.Bir diğeri, koruyucu sağlığı yok etmişsiniz. Aile sağlığı merkezleriyle ilgili süreyi 2029'a kadar uzatacaksınız, öyle diyorsunuz. Sorun, aile sağlığı merkezlerinde süreyi 2029'a uzatmak değil. Kirasını ödeyemeyen, beraber çalıştığı arkadaşlarının maaşını ödeyemeyen, elektrik faturasını ödeyemeyen, gelen faturasında ‘ticarethane’ yazan kurumun kapısına ‘Türkiye Cumhuriyeti ASM’ yazmayın. Bir diğeri Adli Tıp. Ya, arkadaşlar, biz bu kürsüde Adli Tıpla ilgili defalarca konuştuk, Adli Tıpta özerklik olmadığı sürece para da olsa pul da olsa siz bunu çözemezsiniz. Aysel Tuğluk'un olayının raporlarını defalarca açıkladık, hasta mahkûmlarla ilgili birçok konuyu defalarca açıkladık; hekimler yerelde raporu veriyor, adli tıp diyor: ‘Gerek yok.’ Siz bu kuruma parayla özerk yapamazsınız. Özerk yapmadığınız sürece bir gelişme olmaz. Bugün son olarak şunu söyleyeyim: Tekrar biz sağlık çalışanlarıyla, hekimlerle, diş hekimleriyle her kesimle beraberiz çünkü daha sağlıklı günlere inanıyoruz. Sağlıktan ve özgürlükten tasarruf olamaz” ifadelerini kullandı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Grubu adına söz alan Mehmet Bekaroğlu da iktidarın politikalarını eleştirdi. Bekaroğlu, kanun yapma yönteminin Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde sorunlu olduğunu dile getirerek, iki komisyonda yapılan görüşmelerde de sordukları sorulara yanıt alamadıklarını dile getirdi.
‘BÜTÇE VAR, TERCİH MESELESİ’
Sağlık çalışanlarının kurumlarına, odalarına, derneklerine düşman gözüyle bakıldığını kaydeden Bekaroğlu, şöyle devam etti: “Sağlık Bakanlığı bütçesinden -resmen ayrılmış olan rakam- 21 milyar TL civarında şehir hastanelerine ödeme yapılacak ama bu, aralık ayı bütçesiydi. Bu rakamın 50-60 milyar TL olacağı çok kesin, daha fazla da olabilir. Sadece KKM yani kurla yapılan senetlerle, dövize, kura endeksli senetlerle ilgili Hazineden ödeyeceğimiz para miktarı yılda 150 milyar 200 milyar TL civarında olacağı tahmin ediliyor değerli arkadaşlarım. Para var, para yok diye bir şey yok, tercih meselesi. Kime vereceksiniz bu paralardan? Önemli olan budur.”
Sağlıkta dönüşüme yönelik eleştirilerini sıralayan Bekaroğlu, “Ek ödeme şeklinde bir düzenleme var ve hekimlere, uzman hekimlere, diş hekimlerine, pratisyenlere, hemşirelere ve sağlık teknisyenlerinin maaşlarına bir fazlalık geliyor. Bu ödeme de Sağlık Bakanlığı bütçesinden yapılacak. Ne kadar geliyor? Pratisyen hekime bin 500 lira, diş hekimine bin 500 lira, uzman hekime bin 700 lira, hemşireye ve diğer personele 360 lira, sağlık teknisyenlerine 270 lira arkadaşlar. Bu da doğru mu, yanlış mı tartışılabilir. Niye? Mahsuplaşma diye bir şey var burada. Nedir bu mahsuplaşma diye sordum, kimse doğru dürüst bir şey söylemedi. Bu ek ödemeler Bakanlık bütçesinden verilecek, döner sermayeden değil, döner sermayeden verilenle beraber bir mahsuplaşma olacaksa bu paralar da bu komik paralar da olmayabilir. Bu böyle mi, değil mi? Kimse açıklama yapmıyor” dedi.
‘BÜTÜN DEĞERLERİ YOK ETMEK İÇİN GELMİŞSİNİZ’
Hastanelerin ticarethaneye dönüştüğünü kaydeden Bekaroğlu, “Hastanın müşteri olduğu, hastanenin işletme olduğu böyle bir yerde, gerçekten sağlık hizmeti verilebilir mi? İnsanlar tedavi edilebilir mi değerli arkadaşlarım, size soruyorum, böyle bir şey olur mu? Ankara Şehir Hastanesinde çalışanlar ameliyathaneyi bulamıyorlar, servisi bulamıyorlar, orada dolanıp arıyor. Bu ülkedeki bütün değerleri, bütün kurumları yok etmek için gelmiş bir heyet misiniz arkadaşlar ya? Yapmayın, etmeyin, eylemeyin ya; böyle bir şey olmaz” ifadelerini kullandı.
‘HAKLARINI VERİN’
Teklif sahibi AKP’li İsmail Tamer’in konuşması sırasında muhalefet sıralarından tepkiler geldi. Muhalefet partili milletvekilleri, “Haklarını verin doktorların, doktorların haklarını verin”, “‘Hakkınız ödenmez’ dediniz hakkını ödemediniz, haklarını ödemediniz”, “Elli sene önceki hikâyeleri anlatma”, “Van'a üniversiteyi siz yaptınız!”, “Haftada iki saat kursla uzman hekim mi yetiştirilir?” sözleriyle tepki gösterdi.
Genel Kurul’da yapılan görüşmelerde muhalefet milletvekillerinin eleştirileri sağlıkta dönüşüm ve getirilen düzenlemede tüm sağlık çalışanlarının olmaması üzerinden sürdü. Teklifte yer alan ilk 5 madde AKP ve MHP oylarıyla kabul edilirken, muhalefetin önergeleri de reddedildi.
Görüşmeler sürüyor.