ŞIRNEX - Birca Belek Dil ve Kültür Derneği Eşbaşkanı Cahit Akıl, Kürt Dil Bayramı panelinde yaptığı konuşmada, “Dil özgürleşirse toplum da özgürleşir, kültür de özgürleşir” dedi.
Şirnex’in Cizîr (Cizre) ilçesinde faaliyet yürüten Birca Belek Dil ve Kültür Derneği, 15 Mayıs Kürt Dil Bayramı kapsamında dernek binasında panel düzenledi. Moderatörlüğünü Zamanxan Sarıyıldız’ın yaptığı panele, Cahit Akıl ve TJA aktivisti Zozan Aksu konuşmacı olarak katıldı. Yeşil Sol Parti’nden Şirnex’te milletvekili seçilen Newroz Uysal ve Ayşegül Doğan ile çok sayıda kişi paneli dinledi.
DİL ÜZERİNDEKİ ENGELEMELER
Birca Belek Dil ve Kültür Derneği Eşbaşkanı Cahit Akıl, dilin önemine işaret ederek, “En büyük devrim dil devrimidir. Dil devrimi toplum arasında her zaman ilk devrim olmuştur. Çünkü dil özgürleşirse toplum da özgürleşir, kültür de özgürleşir. Onun için her şeyden önce bizim önceliğimiz dildir. Birçok toplumun yaşam tarzı, kültürü dille değişiyor. Yüzyıllar önce devlet kuran topluluklar, kendi anadilinde ticaret yapıp eğitim gördü. Ama azınlık olarak yaşayan ve sömürge altında kalınan insanlar, egemen ulusların dillerini konuşmak zorunda kaldı. Türkiye’de Türkçenin resmi dil olmasıyla birlikte Kürt dili üzerindeki yasaklar ve baskılar çoğalmaya başladı. Bugün dünyanın dört bir yanında çoklu dil sistemiyle eğitimler veriliyor. Diller üzerindeki yasaklar kalkmaya başlıyor. Örneğin Çin’de her bölge kendi çoğunlukta olduğu dili konuşuyor ve okulda da kendi diliyle eğitim görüyor. İsrail’de de bunun örneği var. Ama Kürtlere geldiğimizde durum değişiyor” dedi.
ASİMİLASYON POLİTİKALARI
Ardından konuşan Aksu, Kürt dili üzerinde ki asimilasyon politikalarına dikkat çekerek, “Bir toplum için en önemli şey dildir. Eskiden okullarda ve kamu binalarında Kürtçe konuşanlara para cezası kesiliyordu. Ben de bunu yaşadım. Daha hiçbir şey bilmezken ana dilimizde konuştuğumuz için biz para cezası kesiliyordu. Dolayısıyla asimilasyona ve yasaklara karşı dilimize sahip çıkmalıyız” diye belirtti.
KÜLTÜR SOYKIRIMI
Yeşil Sol Parti Şirnex Milletvekili Newroz Uysal da, Kürt halkının anadilde eğitimden yoksun kalmasının nedeninin “devletin özel politikalarından” kaynaklandığını ifade etti. Uysal, “Sayın Öcalan 2002’de ‘Kürtler fiziki soykırımdan öteye, kültür soykırımıyla yüz yüze kalmış durumdadır’ dedi. Bugün soykırım kültür ve dil üzerinden yürütülüyor” diye konuştu.
Panel, çekilen halaylar ve söylenen şarkılarla son buldu.