HABER MERKEZİ - Afganistan Kadın ve Çocukların Refahını Güçlendirme Örgütü’nden Maryam Marof Arwin, ikinci yılını geride bırakan Taliban yönetiminin kadın ve kız çocuklarının haklarının hiçe saydığını belirterek, "Özgürlük düşmanlarına asla teslim olmayacağız” dedi.
Taliban’ın Afganistan’da yönetimi ele geçirmesinin üzerinden 2 yıl geçti. Taliban, Haziran 2021 başlarında ülkede birçok ilçeyi hızla ele geçirmeye başladı ve daha sonra ülkenin kuzeyine yöneldi. Taliban, ilk olarak 6 Ağustos'ta yoğun çatışmaların ardından Nimruz vilayet merkezi Zaranc’ı 15 Ağustos'ta ise başkent Kabil’i ele geçirdi. Ülke yönetiminin Taliban’ın eline geçmesinde, ABD’nin yapılan anlaşma üzerine güçlerini tamamen çekmesinin büyük etkisi oldu. Taliban sonrası, kadınlar sokaklara döküldü. Kadınlar, 5 Eylül 2021’de çalışma haklarını savunmak için birçok yerde eylem yaptı. Taliban, protestolara saldırırken, 20 yılda kazanılan hak ve özgürlüklere de bir bir yasak getirmeye başladı.
KADIN VE KIZ ÇOCUKLARIN HAKLARI YOK SAYILDI
Taliban yönetimi, kadınların tek başına sokağa çıkması, okula gitmesi ve çalışmasını yasakladı. Taliban, ülkenin adını “Afganistan İslam Emirliği” olarak değiştirirken, Kadın Bakanlığı’nın adını da "Ahlaksızlığı Önleme Bakanlığı" olarak değiştirdi. Başkent Kabil'de bulunan Kadın Bakanlığı tabelası indirilerek, yerine "Dua, Rehberlik ve Namusun Teşviki ile Ahlaksızlığın Önlenmesi Bakanlığı" yazılı bir pano asıldı. Bakanlıkta çalışan kadınların ise binaya girişine izin verilmedi. “Şeriat” kurallarıyla hareket eden Taliban, hem sosyal hem kültürel hem de günlük yaşamda tüm kapıları tek tek kadınlara kapattı.
Afganistanlı kadınlar ise, ilk günden bu yana kendilerine ölümden başka herhangi bir şeyi reva görmeyen Taliban’a karşı direnişi büyüttü. Afganistanlı kadınlar, Taliban’ın yönetimi ele geçirdiği ilk günden bu yana sokakta aktif olarak direnen tek grup. Birçok kadın, gözaltında işkence ve tecavüze maruz kaldı, tutuklandı ve katledildi, kimileri de idam tehlikesiyle ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.
Afganistan Kadın ve Çocukların Refahını Güçlendirme Örgütü (AWCSWO) ve Mor Cumartesiler Hareketi’nin Lideri Maryam Marof Arwin, Taliban yönetiminde kadın ve kız çocukların iki yılda yaşadıklarını değerlendirdi.
661 GÜNDÜR OKULLAR KIZ ÇOCUKLARINA KAPALI
Arwin, “Taliban'ın İslami yasaları yorumlaması, kadınların eğitime, istihdama, sağlık hizmetlerine ve kamusal yaşama katılımına erişmeme durumuna yol açtı” dedi. Ülkede yaklaşık 661 gündür okulların kapılarının kız çocuklarına kapalı olduğunu ifade eden Arwin, “Kadınların üniversitelere, kız çocuklarının da okullara gitmesi engelleniyor. Parklara, kuaförlere gitmeleri, yanlarında bir erkek olmadan evden çıkmaları yasaklanmış. Kadın ve kızların tüm hak ve özgürlükleri Taliban grubu tarafından katılaştırılmıştır. Kadın hakları ve sivil toplum aktivistleri ise maalesef çalışamıyor. Aktif olmaları halinde Taliban grubu tarafından hapse atılıyor ve hapishanede tecavüze uğruyor, psikolojik ve fiziksel işkence görüyorlar. Taliban grubu, hükümetin başlangıcından bu yana Afgan kadın ve kız çocuklarının yaşamını kısıtlayan 52 ‘emir’ yayınladı” diye konuştu.
‘KAZANIMLARIMIZI YOK ETTİLER AMA BOYUN EĞMEDİK’
Taliban’ın bütün kadın kazanımlarını yok ettiğini hatırlatan Arwin, “iki yılda en önemli gelişmelerden biri, okullarda ve üniversitelerde kız çocuklarının ve kadınların eğitim görmelerinin yasaklanmasıydı. Taliban kız okullarını kapattı ve kadınların yüksek ve mesleki eğitime erişimini engelledi. Bu eylem, kadının eğitim hakkını ihlal ettiği gibi, kadının toplumdaki yeteneklerini de sınırlandırmakta, sosyal ve ekonomik kalkınmayı sekteye uğratmaktadır. Kadınlar bütün bu yasaklara rağmen hala alanlarda direniyor ve boyun eğmiyorlar” ifadelerini kullandı.
‘ASLA TESLİM OLMAYACAĞIZ’
Taliban’ı kadın düşmanı olarak tanımlayan Arwin, “Biz Afganistan'ın kızları ve kadınları, insanlık ve özgürlük düşmanlarına asla teslim olmayacağımız. İdeallerimiz ve hayatlarımız için savaşmaya devam edeceğiz. Taliban’ın kuralları nedeniyle kadınlar ve çocuklar istismara açık hale geldi. Uluslararası toplum ve insan hakları örgütleri bu eylemleri şiddetle kınamalı ve Afgan kadınlarını bu tür istismar ve şiddetten korumaya çalışmalıdır” dedi.
‘TALİBAN’A KADIN BİRLİKLERİYLE YANIT VERECEĞİZ’
Kadınların Taliban’a boyun eğmeyeceğini vurgulayan Arwin, “Afgan kadınlar cesaretleri ve azimleriyle Taliban’a yanıt verecektir. Afganistan'ın savaşan kadınları olarak birlikte güçlü bir ittifak kuracağız ve Taliban’a karşı mücadeleyi sürdüreceğiz. Bunları yaparken Taliban yönetiminin bize yönelik baskı ve şiddetini göz arda etmeyeceğiz, adımlarımızı atarken bunu da göz önünde bulunduracağız. Unutulmamalıdır ki Afgan kadın savaşçılar kısıtlamalar, tehditlerle karşı karşıya kalsalar da kararlılıkları ve azimleri etkilenmeyecektir” ifadelerini kullandı.
‘YOLUMUZ UZUN VE ZORLU’
Taliban’a karşı uzun soluklu bir mücadele vereceklerine dikkat çeken Arwin, “Kadınlar, değişimi yaratma yeteneğine sahip olduklarının özgüveniyle hareket edecekler. Kadınlar tüm fırsatları kullanarak kendi hakları ve diğer kadınların hakları için mücadele etmeye devam edeceklerdir. Taliban yönetimi altında Afgan kadın mücadelesinin yolunun karmaşık, zor olacağını ancak uygun stratejiler kullanarak, diğer kadın savaşçılarla dayanışma göstererek, toplumsal değişimlere katkıda bulunabileceklerini ve Afganistan'daki kadınların statüsünü iyileştirebileceklerini belirtmek gerekir” diye belirtti.
MA / Berivan Kutlu