MANİSA - Artan maliyetler karşısında her geçen gün üretimden koptuğunu dile getiren domates yetiştiricisi Abdulkadir Murk, “Gittikçe küçülüyorum, artık nefes alacak durumumuz yok” dedi.
Manisa'nın Salihli ilçesinde sanayi tipi domates ekimi yapan çiftçiler, artan mazot, gübre, ilaç, işçilik, tarla kirası gibi girdi maliyetlerinden kaynaklı işi bırakma noktasına geldi. Çiftçiler, artan maliyetler karşısında üretimi azaltırken, gıda enflasyonu yükseliyor.
12 YILDIR DOMETES YETİŞTİRİYOR
Türkiye’de sanayi tipi domates yetiştiriciliğinde ikinci sırada yer alan Salihli’de 12 yıldır domates eken Abdulkadir Murk, maliyetler artıkça küçülme yoluna gitti. Çiftçilerin artık nefes alamayacak durumda olduğunu ifade eden Murk, zor şartlarda olduklarını dile getirdi.
Her gün artan maliyetlere dikkati çeken Murk, "Bu durum bizi zorluyor. Birçok kişi çiftçilik yapamayacak duruma geldi. 2022 yılında domatesin bu kadar yüksek olmasının bir nedeni de çiftçilerin artık yetiştiremediğinden kaynaklanıyor. Özellikle mazot geçen yıl 6,5 liraya alarak sezonu kapattık. Bu sene 30'dan aldık. Biz çiftçiler mazotu pompa fiyatıyla alamıyoruz. Veresiye aldığımız için normal pahalığın üzerinde de bir artışla zarar ediyoruz" dedi.
KİRA FİYATLARI MAĞDUR EDİYOR
Tarla kiralarının da kendilerini çok zorlamaya başladığını anlatan Murk, 100 dönümlük bir tarlaya en az 200 bin TL kira vermek zorunda olduklarını söyledi. Murk, şöyle devam etti: “Tarım ülkesi diyoruz ama tam tersi uygulamalar var. Herhangi bir destek görmüyoruz. Tarlamızı yer altı sularıyla suluyoruz. Devlet Su İşleri (DSİ) yer altı ve kanal sularına bizden bir nevi haraç alıyor. Kendi elektriğimizi, kuyumuzu kullanırken bile dekar başına 50 bin lira bizden alıyor.”
GÜBRE VE ELEKTRİK ARTIŞLARI
Geçen yıl 250 liraya aldıkları gübreyi bu yıl bin 250 liraya almak zorunda olduklarını vurgulayan Murk,“Toprakta minareler yok. Bütün minareleri dışarıdan takviye ediyoruz. Ancak bu şekilde bitkiyi yetiştirebiliyoruz. Gübreyi vermediğimiz zaman gelişimini tamamlayamıyor. Gelişimini tamamlamayan her bitki de bizim zararımıza oluyor” diye konuştu.
'GİTTİKÇE KÜÇÜLÜYORUZ'
Hiçbir şekilde emeklerinin karşılığını alamadıklarını dile getiren Murk, her sene bir umut diyerek, ekim yaptıklarını söyledi. "Bu sene kötü geçti, seneye iyileşir" diye devam ettiklerini ifade eden Murk “Maliyetleri azaltarak üretim yapmaya çalışıyoruz. Geçen sene bu yılın iki katı ürün yetiştirdim. Ama bu sene yarısını ekmek zorunda kaldım. Seneye de daha az yetiştirmek zorunda kalacağız, artık gücümüz kalmadı. Ben 500/600 dönümden sırasıyla indim en sonun da bu yıl 100 dönüm ektim. Gelecek sene gücümüz oranında bunun yarısını da ekemeyebilirim. Orta düzeyde bir çiftçiydim. Gittikçe küçülüyorum, artık nefes alacak durumumuz yok” diye belirtti.
'ÇİFTÇİ DESTEKLENMELİ'
Murk, çiftçilerin devam etmesi için devletin desteğine ihtiyacı olduğunu hatırlatarak, şunları söyledi: "Çiftçilerin yaşadığı sorunlar tespit edilip zararları karşılanması gerekiyor. Su, elektrik ve gübre konusunun düzeltilmesi lazım. Tarımın tamamı mazotla yapılıyor. Traktörümüz günde 110 litre alıyor. 110 litre yaklaşık 4/5 bin liralık paraya denk geliyor. Bu bir günlük yakıttır. Bir sezon boyunca çalışıyoruz. Bir çiftçinin kaldırabileceği şartlar değildir. Zorlayarak ancak bu günlere kadar gelebildik.”