Hükümetin nihai karar vereceği asgari ücrete ilişkin taraflar bugün 3’üncü kez Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonunun (TİSK) ev sahipliğinde toplanacak. Hükümet, işveren ve işçi tarafın 5’er kişiyle temsil edildiği 15 kişilik tespit komisyonun ritüeller gereği yapacağı toplantının sonucunu “ülke şartları” belirleyecek. Siyasetten ekonomiye kadar her şeyin yolunda gittiğini açıklayan hükümet, sıra ücret zammına geldiğinde öne sürdüğü "Ülke şartları"nın adı neden konulmuyor?

 

TARAFLARIN AÇIKLAMALARI ÖRTÜŞÜYOR 

 

İlki 1 Aralık'ta yapılan toplantıya TİSK’i temsilen Akansel Koç’un masaya getirdiği, “Ülkenin ekonomik durumu”, “Rekabet gücünün etkilenmemesi”, “siyaset üstü” talepler hükümeti temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu’nun, “Hükümetin popülist bir tavır ve tutum içerisinde olmadığı”, “Üretim, yatırım, bir bütün ülke ekonomisi” yönündeki açıklamaları birbiriyle örtüşüyor. Ancak olası bir seçimi göz önünde bulunduran hükümet, 6 milyon kişiyi dikkate alarak asgari ücretliyi küstürecek ve kaybedecek bir söylemden uzak durmak için, “ülke şartları” hatırlatmasıyla “işçi ve işverenlerden fedakarlık bekliyoruz” diye orta yolu buldu. Hükümet bir yandan da “Taşerona kadro” açıklamasıyla geniş bir kitleyi beklenti içine sokarak “zamana” oynadı.  

 

TİSK PİRİMİN PEŞİNDE 

 

TİSK’in masaya getirdiği konularda hükümetle mutabıksa geriye kalan toplantılarda ne konuşulacak? Bu soruya cevabı yine TİSK veriyor:

 

"* 2018 yılı asgari ücret desteğinin sürdürülmesi ve toplu iş sözleşmeli iş yerlerinde uygulanan desteğin kapsamının genişletilmesi

 

* İşsizlik sigortası işveren payının 2018 yılında alınmaması

 

* Ücretin altışar aylık dönemler itibariyle belirlenmesi

 

* Artışın enflasyon verileri dışında, verimlilik artışı, işsizlik oranı küresel ekonomik ve siyasal gelişmeler, ekonomik riskler ve rekabet gücünün dikkate alınması."

 

TİSK’in talep ettiği “teşvik” 2016 yılından bu yana yürürlükte ve işçilerden kesilen işsizlik fonundan karşılanmakta. 

 

‘İSTİHDAM TOPLANTISI YAPILDI’

 

Tam da TİSK’in ev sahipliğinde yapılacak toplantı öncesi Bakan Jülide Sarıeroğlu 11 Kasım’da Ankara’da bazı firmaların insan kaynakları direktörleri ile “İstihdam Toplantısı”nda buluştu. Bu konunun gündeme gelip gelmediği bilinmiyor; ancak TİSK’in beklentileri ile toplantının ismi aynı istikamette olması dikkat çekici. 

 

‘ÜLKE ŞARTLARI DİKKATE ALINACAK’ 

 

Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun adı ön plana çıksa da sonucu Başbakan Binali Yıldırım’ın ayın 18’inde Bangladeş’e gerçekleştirdiği ziyaret öncesi havalimanında yaptığı, "Asgari ücret yeni seneye girmeden önce işçi-işveren ve hükümet ilgili bakanlığımız arasında yapılan müzakerelerle belirleniyor. Bu noktada Türk-İş teklifini sundu, DİSK de teklifini sunacak daha sonra taraflar bir araya gelecekler, en uygun şekilde tarafları bakanlığımız bir araya getirecek. En iyi şartlardan ne gerekiyorsa bu rakam üzerinde mutabakata varılacak. Hükümetimiz yıllardan beri çalışanımıza asla enflasyonun altında bir ücret vermemiştir. Bu sefer de aynı şekilde makul olan, ülkenin şartlarını da dikkate alarak en uygun şekilde sonuçlandıracak" açıklamasından geriye “ülke şartları” kaldı. 

 

İŞÇİ TARAFI NE DÜŞÜNÜYOR?

 

Asgari ücrette teklif veren bir diğer taraf ise en fazla üyeye sahip olduğu için Türk-İş tarafından veriliyor. Türk-İş heyetinin komisyon üyesi Nazmi Irgat, 2018 yılı için net bin 893 lira 90 kuruş talep etti. Bu yıl net bin 404 lira 6 kuruş olan asgari ücret için teklif edilen ücret hiç de küçümsenmeyecek bir rakam. Ancak Türk-İş’in şimdiye kadar hükümet ve özel sektör temsilcileriyle yaptığı toplu iş sözleşmelerinin sonucuna bakıldığında ve komisyonda azınlık olduğu dikkate alındığında geriye yine “ülke şartları” kalıyor. “Ülke şartları” bu günlerde sadece asgari ücretin tespiti için geçerli değil. Aynı zamanda yine bir tarafı TİSK’in olduğu bir tarafın da Türk-İş’e bağlı Türk Metal-İş Sendikasının olduğu metal sektöründeki Toplu İş Sözleşmeleri (TİS) için de geçerli.  Türk Metal-İş’in 30 Ekim’de yaptığı Başkanlar Kurulu’nun sonuç bildirgesine de “ülke şartları” damgasını vurdu: “Ülkemizin son derece hassas bir dönemden geçtiğini, devletimiz uluslararası alanda birçok baskının altında kaldığını, ülkemizin bir terör tehdidi yaşadığını düşünen Başkanlar Kurulumuz, böyle bir dönemde sergilenen bu yaklaşıma (TİSK’e bağlı Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası MESS’in yaklaşımı) izin verilmemesi gerektiğini ilan etmektedir.” 

 

ORTADA OLMAYAN ÜLKE ŞARTLARI NE?

 

Önceki yıllarda olduğu gibi bu yıl da gece saat 24.00’te açıklanması beklenen asgari ücretin “ülke şartları”na göre açıklanacağı kesinleşmişken, adı konulmayan ülke şartları nedir?

 

MA / Sedat Yılmaz